De Engelse luidsprekerfabrikant Spendor is nog van het oude stempel, zij maken in South Yorkshire UK zowel de drivers, als de scheidingsfilters als de behuizingen. Daarmee wijken zij af van merken die drivers inkopen van derden, de kasten elders laten maken en uitsluitend ontwerpen en assembleren. Daar ga ik geen waardeoordeel aanhangen, wat ook absurd zou zijn, maar het geeft wel aan dat Spendor een modern en tegelijk ambachtelijk bedrijf is, dat al vele jaren terug gaat in de historie van Engelse audio.
Spendor heeft drie productlijnen: de A-Line luidsprekers die je allround zou kunnen benoemen, vaak worden verkocht aan mensen die een goede weergave appreciëren zonder daarvoor te veel vloeroppervlak in te hoeven leveren (denk aan gezinnen met jonge kinderen). Vervolgens is er de Classic Line voor de liefhebbers van BBC geïnspireerd geluid, waaraan Spendor uiteraard een eigen succesvolle twist geeft. In deze review gaan we aan de slag met de D-Line serie van Spendor, de modernste reeks luidsprekers van Spendor met ook daar een paar bijzondere technieken die uniek zijn voor het merk.
Spendor van binnen en van buiten
De klankverschillen tussen de drie Spendor lijnen zijn evident, zonder dat Spendor zijn afkomst verloochent in de Classic Line, A-Line of D-Line. De verschillen ontstaan door toepassing van verschillende drivers in diverse soorten behuizingen. Is de Classic een voorbeeld van een kast met een dunne wand die bewust mee gaat trillen, de D-Line is stijf en vangt inwendige trillengen op met demping in de kast. Binnen de D-Line is de D7.2 is onderdeel van vier weergevers. Een groter model is de D9.2 en verder is er DC1 center luidspreker leverbaar en DS1 surroundweergevers.
De D7.2 kwam als eerste op de markt, aanvankelijk als D7, een aantal verbeteringen maakte hem tot versie D7.2. De Spendor D7.2 is een onopvallende luidspreker met een smalle baffle, mogelijk gemaakt door maar weinig hout over te houden aan de zijkant van de drivers. De D7.2 één meter hoog als hij op zijn spikes staat. De flinke inhoud van de kast wordt gehaald uit de diepte van de behuizing. De kast is gemaakt uit MDF en heeft intern verstevigingen en een kritische demping. De kast en de units wegen samen een vertrouwenwekkende 21 kilo, waarbij de kast 980x192x333mm meet.
Geen blingbling zult u vinden op de Spendor, het uiterlijk is sober en bescheiden, de afwerking van het fineer is subliem. Het meest opvallende is de glimmende plaat waarachter de tweeter zit verscholen. Het principe van de tweeter gaat terug tot het oermodel van Spendor, de BC1 ontworpen door de oprichter van het bedrijf Spencer Hughes. Doorbordurend op dat concept ontwikkelde Spendor de LPZ tweeter. Achter een geperforeerde RVS metalen plaat met veel heel kleine gaatjes is een membraan is geplaatst. Achter het membraan werkt een 22mm dome tweeter. Met deze benadering laat de tweeter zich akoestisch heel gelijkmatig belasten aan de voor- en achterzijde van de dome. Daardoor ontstaat een meer gebalanceerde lineaire beweging met lagere vervorming. Kers op de taart is de betere spreiding van de hoge tonen vanaf het membraan, over een grotere hoek dan met een rechtstreekse koppeling van dome en lucht mogelijk zou zijn. Spendor benoemt de techniek als “Lineair Pressure Zone”.
De twee Spendor woofers verschillen onderling in vorm en conusmateriaal. De middentoon/bas weergever werkt over zijn gehele bereik vanaf de laagste bastoon tot de scheidingsfrequentie van 3,2kHz. Heeft daarvoor een polymeer conus, het materiaal draagt de naam EP77, een ontwikkeling van de huidige Spendor eigenaar Phillip Swift. In het hart van de unit zit een faseplug. Onder de tweeter en de 180mm mid/bas unit vinden we een tweede 180mm woofer, welke het met een concaaf diafragma van geweven Kevlar moet stellen.
Deze woofer werkt tot 900Hz en ondersteunt de mid/bas driver in de lagere tonen. Het scheidingsfilter van de D7.2 is fraai gebouwd met hoogwaardige onderdelen. Beide woofers zijn via een Twin Venturi reflexpoort aan de achterzijde gekoppeld met de luisterruimte. De “Twin Venturi” is een poort die langs een lang, wigvormig deel de lucht laat passeren naar buiten. De aansluitingen zijn op een vernuftige manier verstopt in de diepe uitsparing van de poort aan de achterzijde, zodat de achterkant volkomen vlak is. De D7.2 staat op een geïntegreerde kunststof voet, nauwelijks dieper dan de luidspreker, waarin de spikes stevig vastgezet worden. De D7.2 is leverbaar in zwartgekleurd fineer, donker walnoot, natuurlijk eiken, kersen en in satijn wit voor 5.999 euro per paar.
Een paar technische details die er toe doen:
Aanbevolen versterkervermogen: 25-200 Watt
Rendement: 90dB bij 1 Watt op 1 meter afstand
Nominale impedantie: 8 ohms met een minimum van 5 Ohm
Scheidingsfrequenties: 900Hz en 3,2kHz
Frontjes worden meegeleverd, magnetisch op zijn plaats gehouden
Op bezoek in de luisterruimte
Vandaag kan ik gebruik maken van een Naim Audio Supernait 3 en een Naim Audio NDX 2 netwerkspeler, onderling verbonden met een Naim SNAIC. Achter deze twee apparaten zitten Chord Company Epic kabels voor stroom en ethernet en Signature XL naar luidsprekers. Dat alles aangesloten op een Chord Company S6 stekkerblok en een Melco S100 ethernetswitch. Ik durf gerust toe te geven dan het één van mijn favoriete combinaties is waar ik al eerder heel veel plezier aan beleefde.
De Spendor D7.2 luidsprekers staan opgesteld bij Lexicom Multimedia in Leidschendam, een voor mij bekende luisterruimte waar ik niet aan hoef te wennen. Omdat ik de D7.2 vele malen met veel plezier beluisterde aan Naim Audio, zonder er over te schrijven, was de keuze voor Naim snel gemaakt. Een willekeurige greep in merken had ook Cambridge Audio, Hegel, Audia Flight, PrimaLuna of Bryston op kunnen leveren. De D7.2 is geen kieskeurige luidspreker voor versterkers. Verdient wel kwaliteit aan de klemmen.
Het plezier begint met zang
Stel een D7.2 netjes op en hij levert je reinste luisterplezier. Als het even kan 50cm van de achterwand hoewel dat niet eens noodzakelijk is, een meter vrijgehouden van de zijwanden in verband met reflecties en dan lichtjes ingedraaid zodat de luidsprekers langs je heen kijken. Niet veel anders dan hoe het gros van de luidsprekers optimaal presteert. Ik ben zo vrij een luisterlijst te pikken van Lexicom Multimedia voor een verfrissende bundel muziek. Die kabbelt ondertussen al een uurtje als ik mijn volle aandacht ga geven aan elektronica en luidsprekers. Met als eerste track “Lost without you”, gezongen door Freya Ridings. Geef de D7.2 een stem, piano en bas en hij weet direct te bekoren.
Veel luidsprekers van Britse origine zijn sterk in het middengebied waar stemmen onder vallen. Spendor is geen uitzondering. In een mooie stage staat de dame helder en verstaanbaar te zingen, met een echte body en vol overtuiging, ze meent wat ze zingt. De D7.2 weet je snel in de muziek te betrekken en aandachtig luisteren brengt verborgen details en elementen naar voren waar je altijd op hoopt, maar welke je niet altijd krijgt. Er zijn een paar wegen om details helder te krijgen: overmatig briljant tunen, dus teveel hoog wat al snel gaat irriteren. Of maak gebruik van elektronica die eerder techniek dan muziek ten gehore brengt.
Een juiste weg is zoals Spendor en Naim dat doen, samen werken op een gezonde basis waarbij techniek in dienst staat van de muziek. En niet andersom.
Een tweede vrouw is Concha Buika met haar “No habra nadie el mundo”, flamenco en Spaanse gitaar. Zo mooi ritmisch en open, in een heerlijk rustige weergave zonder dat er ingeleverd wordt aan snelheid. Een behoorlijk groot stereobeeld valt de luisteraar te deel, reikend tot ruim buiten de luidsprekers. Het beeld wordt niet onrealistisch breed, juist de intimiteit die thuis hoort in deze muziek blijft bewaard. Een achtergrondkoor staat netjes op een lijn opgesteld achter de zangeres en de gitaar. Heel fijn om naar te luisteren.
Van een totaal andere orde is Thomas Dolby met “I scare myself”. Wat heb ik die lang niet gehoord. De bas reikt diep genoeg, ook met dit systeem van bescheiden afmeting. Belangrijker, Spendor weet de bas strak en beheerst te houden. Geen dreunende weergave, evenmin een te slank resultaat. Een perfecte balans die het in veel huiskamers heel goed doet zonder dat er akoestisch maatregelen nodig zijn.
Veel aangenamer is nauwelijks te wensen tenzij u een discodreun prefereert. Zullen we het als de Britse bescheidenheid en stiff upper lip benoemen? Een klankbalans die ruimte laat voor het middengebied en de hoge tonen. De elektronische effecten die Dolby toevoegde aan de track springen door de ruimte, vrijgelaten door de weergevers die zelf uit beeld weten te verdwijnen.
Nog sterker is het loskomen te ervaren met “Song for Olabi” van Bliss. Dacht ik de D7.2 te kennen, ik ben aangenaam verrast door wat mij hier wordt voorgeschoteld. Een dragend laag vormt over de vloer rollend de basis van veel hoger geplaatste shakers en andere percussie, met er omheen synthesizer geluiden. Zwevend door de ruimte en niet te herleiden naar de weergevers zelf. Niet voor niets draag ik Spendor een warm hart toe. Verborgen kwaliteit die waar te nemen is na een tijdje luisteren. Een Spendor zal niet direct opvallen tussen andere merken. Kwaliteit ontdekken is een kunst, wie die kunst beheerst zal veel eerder voor een gelijkmatig en goed presterend systeem kiezen dan voor de sensatie van de week. Een kwaliteitsbewuste dealer kan u daar uitstekend bij adviseren en helpen.
Koor en orkest
Hoewel de voorgeschotelde playlist veel pareltjes bevat mis ik klassieke muziek. Vanaf hier ga ik mijn eigen weg vinden in het labyrint van Tidal en Qobuz. Een mooi requiem van Fauré met The Choir of King’s College uit Cambridge bijvoorbeeld. Met daarbij een klein orkest en tonen uit het orgel. De jongensstemmen vormen een prachtig contrast met de solistische bariton. Je kijkt in de diepte van de kerk waar het werk is opgenomen. Het koor goed waarneembaar achter de orkestleden in een traditionele opstelling.
Geen gemakkelijk in het gehoor liggende klassieke muziek, iets voor de liefhebber die het werk kent en terug wil horen wat Fauré voor ogen had. Laat Spendor daar nu bij uitstek weg mee weten en u verrassen met de uitvoering. Je luistert namelijk al heel snel niet langer naar de weergever omdat je in de muziek wordt gezogen. Waar hifi geen rol meer speelt en emotie en schoonheid de overhand nemen.
Een parel van andere klasse levert Anja Lechner op cello samen met Pablo Márquez op klassieke gitaar. Heel ander soort muziek dan een requiem, heel intiem en dichtbij. Albums met Lechner stellen mij nooit teleur en deze met de titel “Schubert: Die Nacht” weet mijn hart te openen met de zachte klanken die zich levensecht in de luisterruimte laten plaatsen. Het ECM label weet keer op keer muziek te leveren waarvan je regelrecht geniet, maar dat ook door de zuiverheid in de opname boeiend recensiemateriaal oplevert om weergevers mee te beoordelen. Beoordelen? Ik laat mij meevoeren op de tonen en maak af en toe aan aantekening, te mooi om te verstoren met het tikken op een toetsenbord.
Een mooi moment om de resolutie van de Spendor D7.2 te openbaren of te verguizen. Ik kom een accessoire tegen van Chord Company die in het stekkerblok gaat. De PowerARAY is een filter dat storingen af moet vangen afkomstig van RFI. Nu weet ik dat er al een schone groep wordt gebruikt, maar als het goed is, dan is de toevoeging van een PowerARAY hoorbaar. De D7.2 laat mij niet in de steek. Ik stop de muziek even, plaats het filter, speel door en ervaar meer ruimte, extra rust en dat is zo merkbaar dat het lijkt of de muziek een streep zachter speelt. De D7.2 is onmiskenbaar een doorgeefluik voor hetgeen in de set, in stroomvoorziening of in bekabeling wordt toegevoegd of weggehaald. Het is onmogelijk dat de PowerARAY iets met het volume heeft gedaan, dus moet het storing zijn geweest die (verborgen) meedeed. Terug naar de Spendor waar het hier om gaat. Vol orkest breekt uit de conus naar buiten. Vivaldi’s “I colori dell’ombra” met celliste Ophélie Gaillard. Opgenomen in de kerk Saint Pierre in Parijs. Is de D7.2 prima geschikt voor pop muziek, met klassiek overstijgt hij zichzelf.
Wat een heerlijke manier om naar Vivaldi te luisteren. Levendig, super zuiver, detailrijk en neergezet in een groots stereobeeld. Ik kan hier echt van genieten, mede door het spel van Gaillard die alle ruimte krijgt van het orkest en met passie de werken uitvoert. Zo behoort stereoweergave te zijn. Voor mij wederom het bewijs dat investeren in stroom, kabels en elektronica de moeite loont als een weergever op de juiste wijze is gebouwd met de juiste intenties. Niet proberen overmatig te presteren, gewoon in basis goed zonder toeters en bellen. Kwaliteit die zich zal bewijzen over een lange periode van muziekgenieten. Ik kan dit werk van harte aanbevelen als u zelf eens kennis gaat maken met de Spendor D7.2. Wat een heerlijke weergever is het toch.
Zegen of ramp
Luisterend naar het pianospel van Carla Bley, met op saxofoon Andy Sheppard en op basgitaar Steve Swallow, bedenk ik mij dat een Spendor D7.2 een zegen is voor een muziekliefhebber en tegelijk een ramp voor een doorgewinterde audiofiel. Dat vereist toelichting voordat men over mij heen valt.
Een zegen voor een muziekliefhebber is gemakkelijk te verklaren. Luister naar de D7.2 en je weet dat hier muziek speelt, geen melodrama in hoog, midden of laag.Een gebalanceerde weergave voor elke soort muziek. Met detail, een helder en open stereobeeld, een rustige weergave zonder dat muziek sloom gaat worden. Een weergever die laat horen wat u investeerde in overige componenten en daar een strik omheen doet. Een spotlight zet op Bley, Vivaldi, Dolby en al de anderen die passeerden in de afgelopen uren.
Een ramp met een knipoog voor een audiofiel die is gevallen voor de Spendor D7.2. Want immers wij audiofielen willen upgraden, beter, steeds beter, nog meer van alles. Daarom gaan we naar shows, naar winkels en naar vrienden die iets nieuws kochten. Telkens als u daarvan thuiskomt dan zult u bemerken dat de Spendor D7.2 een (h)eerlijke weergever is die zich niet zo gemakkelijk van zijn plaats laat verdringen. Zodat de neiging tot het kopen van andere weergevers in de kiem wordt gesmoord. Om over 20 jaar tot de conclusie te komen dat een Spendor D7.2 één van uw beste aankopen was. Kijk tegen die tijd thuis om u heen en alles is anders; versterker, streamer, platenspeler, kabels, stroomvoorziening. Wie staat daar nog altijd te presteren? Goed opgemerkt, het is de Spendor D7.2!
Onvermoeibaar, onverwoestbaar, slank en elegant. Dat is toch een ramp voor de hobby?
Spendor D7.2
5.999 euro per paar | www.audioplus.nl
Beoordeling 4.5 / 5
