Audio Group Denmark is een ongewone speler in het hifi-landschap. Met vier merken en veel producten klinkt het op papier als een audiobedrijf dat heel de markt wil overheersen. Maar Aavik, Børresen en Ansuz mikken regelrecht op het betere segment. Veel innovatie, een mooi design en een streven naar ultieme geluidskwaliteit, dat is wat we bij een bezoek aan de Denen opgediend kregen.

In één keer kennismaken met vier audiomerken? Dat gebeurt als je op bezoek gaat bij Audio Group Denmark in Aalborg in Noord-Denemarken. Normaliter ga je bij een fabrikant langs om te ontdekken wat er nieuw is. Of om kennis te maken met de belangrijkste producten van dat ene merk. Maar bij AGD kregen we het volledige verhaal te horen, van A (van Aavik) tot Z (van AnZus). Dit artikel is deel van een trilogie, met het eerdere deel als algemene verslag aan de ADG-fabriek. Er is nog een artikel dat inzoomt op Anzus, waarover veel valt te vertellen vanwege het ruime aanbod aan kabels, stroomoplossingen en accessoires. In dit artikel kijken we wat dieper naar de drie andere merken van de Audio Group Denmark: Aavik Acoustics, Børresen en Axxess.

Axxess maakt het toegankelijk 

Axxess fungeert een beetje als toegangspoort tot de andere drie, want onder de noemer ‘Axxess’ verschijnen apparatuur, speakers en kabels die je kunt beschouwen als de entree tot het hele Audio Group Denmark-universum. Woorden als ‘instap’ of ‘budget’ zijn niet helemaal op hun plaats, want producten als de Forté-versterkers of Axxess-speakerkabels zijn nog altijd echt wel premiumproducten.

Maar een paar L1-standmount-luidsprekers van het merk kost 2.500 euro, dat is geen enorm bedrag. Bij Axxess vind je ook twee power distributors (een standaard en een SE-versie, en neen, zeg niet powerconditioners) en twee audiofiele netwerkswitches (ook een standaard en een SE versie) aan bereikbaardere prijzen dan bij grote broer Ansuz. Dat merk is er als iemand na Axxess (of erbij) een volgende stap wil nemen, een rol die Børresen en Aavik Acoustics overigens eveneens opnemen.

Dot-matrix stijl 

Audio Group Denmark is een heel zichtbare aanwezigheid op internationale shows (en natuurlijk ook op het Dutch Audio Event). Grote verlichte achtergronden met Scandinavische natuur trekken in hun kamers altijd de aandacht, telkens als we ze tegenkwamen op Audio Show Warschau bijvoorbeeld (foto rechts). Maar het duurde nooit lang vooraleer het oog verschoof naar het Aavik Acoustics-apparaat dat dan opgesteld stond. Het grote scherm waarop geen albumhoezen of dansende equalizers verschijnt, maar wel letters in dot-matrixstijl voorbij scrollen, dat is echt een typisch kenmerk van Aavik.

Het heeft zeker iets, de rode gloed, de old-school lichtkrantstijl en het grote formaat van het scherm. Leesbaar van heel ver weg, dat kom je ook niet zo vaak tegen bij schermen op hifi-toestellen. Deze displays zijn in felheid af te regelen en ook volledig te dimmen voor de mensen die geen liefhebber zijn van grote displays. Maar wij wedden dat de meesten er net voor zullen vallen.

Maar ook de nieuwe massieve Aavik-behuizingen zelf zijn een blikvanger. Design is deel van het DNA van het merk, nu meer dan ooit nadat Flemming Rasmussen het vervoegde. De naam van Rasmussen klinkt misschien bekend in de oren? Dat kan, want het is sterk gelinkt aan Gryphon, het Deense merk dat hij oprichtte en waarvoor het een heel eigen designtaal voor uittekende. Als je bij Denemarken aan design denkt, dan kom je voor hifi snel bij Flemming Rasmussen uit. Ook bij Audio Group Denmark is Rasmussen druk bezig met het ontwerpen, samen met oprichter en ingenieur Michael Børresen. Dat samenspel zorgt voor ontwerpen die er goed uitzien maar die ook steek houden qua prestaties.

De nieuwste modellen van Aavik die dit jaar zijn geïntroduceerd komen bijvoorbeeld met een binnenchassis dat uit massief koperen platen bestaat, de bovenplaat en onderplaat is een sandwich design van koper, compact laminaat en roestvrij staal. De keuze voor deze materialen levert volgens de AGD-filosofie veel betere resultaten op dan het door hen verfoeide aluminium.

Letters en cijfers 

Aavik is het tweede merk dat onder de AGD-paraplu werd opgericht, na Ansuz. Momenteel zijn er twintig toestellen die het Aavik-logo dragen, tijdens ons bezoek kwamen we een paar prototypes tegen van toekomstige producten die dit jaar nog op de markt komen maar al wel geïntroduceerd zijn. Ze zitten niet graag stil bij AGD, dat mag je wel zeggen.

De verschillende Aavik-toestellen zijn verdeeld over vier soorten: 188, 288, 588 en 880. Een letter voor dat cijfer vertelt je met welk type apparaat je het te maken hebt – een ‘I’ staat bijvoorbeeld voor ‘Integrated’, een ‘SD’ voor Streamer/DAC en een ‘R’ voor RIAA (phono). De 188-apparaten beginnen bij een adviesprijs van 15.000 euro, terwijl topmodellen uit de 880-serie meer dan 65.000 euro moeten kosten. Je spreekt dus over een aanbod gaat van premium tot ultieme high-end. Als het gaat om versterking kom je onder meer de nieuwste klasse D-technologie van Pascal tegen, modules van Deense makelij die in de industrie hoog aangeschreven zijn. De 880-versterkers zijn dan weer een slim en efficiënt klasse A-design.

Een liefde voor geïntegreerd 

Wat opvalt is dat Aavik wel losse voor- en eindtrappen aanbiedt, maar eveneens sterk inzet op geïntegreerde modellen. De U-modellen (U voor Unity) zijn geïntegreerde versterkers met ingebouwde DAC en streamer, volledig all-in-one dus, de I-versterkers zijn puur analoge geïntegreerde designs die je eventueel met een losse streamer, DAC of phono-preamp kunt combineren. Door Aavik hun designs zijn de apparaten stapelbaar, hiervoor zijn dan wel de Ansuz Darkz-ontkoppelaars voor nodig die tussen de apparaten in komen te staan onder de voetjes. Maar je kan dus eveneens voor de alles in één-optie kiezen.

Die optie vind je eerder zelden in de ultra high-end, waar de voorkeur vaker uitgaat naar heel uitgebreide systemen met losse componenten. “Ja, ik had vroeger ook zo’n enorm systeem van ongeveer 300.000 euro thuis”, vertelt Kristensen. “Maar mijn vrouw merkte op dat ik er eigenlijk met weinig plezier naar luisterde. ‘Vroeger speelde je altijd je favoriete Beatles- en Doors-muziek, nu zijn het altijd dezelfde tien tracks. Wat is er mis, Lars?’, zei ze tegen me.” Het was een kantelmoment voor de AGD-topman, die z’n “spectaculair systeem dat tonaal en qua soundstaging helemaal in orde was” maar niet in evenwicht kon krijgen. De vele onderdelen op elkaar afgestemd krijgen, het lukte maar niet. “En toen ben ik wel een fan geworden van goede geïntegreerde designs!”

De grote speakershow 

“Welkom bij Lars’ grote speakershow.” Met die woorden werd de laatste middag gevuld met speakerdemonstraties aangekondigd én een kleine preview van toekomstige subwoofers van het merk die – wat dacht je – een heel eigen designrichting uitgaan.

Nadat we op de eerste dag veel hebben geluisterd naar kabels, accessoires en versterkers was het op de tweede dag tijd om in te zoomen op Børresen, het merk dat aanvankelijk wat onderbelicht tijdens bij de eerste dag van het AGD-bezoek. Op shows zijn de speakers van de Deense ontwerper nochtans echte aandachttrekkers, zelfs de instap L1-monitor en L3-vloerstaander van Axxess maar zeker ook de slanke vloerstaanders van Børresen.

Terwijl we rondliepen in de AGD-fabriek kwamen luidsprekers wel aan bod, onder meer over de in-huis productie van drivers. Audio Group Denmark doet dat zelf, zowel de woofers met hun heel lichte conussen die geïnspireerd zijn op materialen uit F1. Zo maken de gebruikte drivers in de Børresen luidsprekers gebruik van een membraan van 2 lagen gespreid koolstofvezel met een tussenlaag van Nomex (aramide, beter bekend als Kevlar) in honingraatdesign. Deze drie lagen worden in eigen huis zeer stijf op elkaar geperst. Het eindresultaat is een extreem stijf én licht membraan wat niet vervormd. In de duurste M-series van Børresen wordt er nog een coating van titanium aangebracht op het membraan.

Børresen gebruikt daarnaast geen ijzer in z’n motorsysteem, maar andere materialen. Zilver bijvoorbeeld, wat ook verklaart waarom er iemand in het AGD-gebouw bezig is met het handmatig gieten van zilveren poolringen. Zilver is immers volgens de ontwerpers beter dan ijzer en koper. Indrukwekkend om te zien, omdat het tussen de hightech innovatie weer een reminder is dat handwerk eveneens een waarde is van het bedrijf.

Even indrukwekkend zijn de ‘baskets’ of ophangingsysteem waarin de conus en motorsysteem gemonteerd is. Børresen gebruikt hiervoor een eigen design dat 3D-geprint wordt uit titanium, en gebruikt wordt in de T-series. Bij de M-series is die basket zelfs vervaardigd uit massief zirkonium, wat maximale stijfheid en minimale trillingen moet opleveren.

Het is een dure manier van drivers bouwen: zelf ontwerpen, een eigenzinnig design nastreven en dan assembleren en peperdure materialen gebruiken. Maar het levert wel iets op, luidt het: “Ze zijn dan ook spectaculair goed.”

“Beter dan live” 

Het woord ‘high-end’ is zonder twijfel op z’n plaats als het gaat om de Aavik-toestellen en de Børresen-speakers. De gloednieuwe I-588 die we te horen kregen met Børresen T3-speakers speelde in eerste klasse, met bakken controle en enorm veel resolutie. De verder ontwikkelde ribbontweeter zette detail vederlicht neer, wat hielp om een heel driedimensionaal beeld neer te zetten. Dit was een demonstratie in een andere ruimte een aantal uren voor ‘de grote speakershow’, waarbij Lars diverse track telkens opnieuw speelde als hij een Børresen-model inwisselde voor een hoger. Om die manier kon je toch een concreet idee krijgen van wat er veranderde.

Bij die afsluitende sessie kregen we alle standmount modellen van AGD te horen, beginnend bij de Axxess L1, vervolgens de Børresen X1, de C1, de T1 en als laatste de M1. Elke stap omhoog was duidelijk een verbetering in de hoorbare details en gaf een completere luisterervaring. Ook de afwerking werd met ieder model mooier, ook al begon al het op een zeer hoog niveau.

Meestal laten fabrikanten bij zo’n bezoek graag hun topmodellen horen, maar wij hebben de verschillende U-versterkers van Aavik beluisterd op de Børresen X2 van 8.000 euro per set. In veel luisterruimtes stonden geen M-series te spelen, maar gewoon X-series van Børresen. Niet dat dat erg was, want zelfs deze relatief gunstig geprijsde luidsprekers speelden op een ontzettend hoog niveau en lieten de verschillen goed horen. Maar als laatste kregen we in AGD’s grootste ruimte nog de Børresen M3 voorgeschoteld. Deze luidspreker scoorde helemaal wat ons betreft… dat mag ook wel, want hier hangt een prijskaartje aan van een mooie starterswoning. Misschien dat de hogere M6 nog beter zou presteren, maar deze stonden helaas niet opgesteld.

Een beetje controverse is Lars Kristensen en AGD niet vreemd. Met de stelligheid van een geboren verkoper, meent hij dat de Børresen-speakers (waarin Kristensen eveneens een hand heeft) een ervaring kunnen bieden die live luisteren overstijgen. Meermaals riep hij na een demo: “Geef toe, dit kan je in een concertzaal nooit beleven!” of “Ik denk niet dat … zichzelf ooit zo goed heeft horen klinken!”.

Voor sommigen is dat standpunt echt vloeken in de kerk, en de ‘live-ervaring’ wordt vaak aangehaald als benchmark bij het evalueren van speakers. Maar als iemand die jaarlijks met veel plezier tientallen concerten bezoekt snap ik wel wat hij bedoelt. Het is niet een kwestie van substitutie; een is niet beter dan het andere. Een geslaagd live-concert brengt je dicht bij een artiest, zelfs als je achteraan de zaal staat. Er is een directe connectie en energie in de ruimte, wat versterkt wordt door de gedeelde emotie met andere fans. Het is een geweldige manier om een avond door te brengen. 

Maar geluidskwaliteit? Dat kan tegenvallen, al helemaal op festivals of met luide bands in zalen die qua akoestiek matig behandeld zijn. Een symfonisch orkest in een concerthal op topniveau meemaken, dat is natuurlijk weergaloos. Die ervaring thuisbrengen en voor andere muziek het misschien wel overtreffen, dat is iets waar Audio Group Denmark met veel volharding voor gaat. “Er is een legendarische Deense artiest die ik 15-20 keer horen spelen”, zegt Kristensen terwijl hij een track van folkzanger Kim Larsen opzet. “Zelfs die keren dat ik op een meter of twee voor hem stond, klonk het nooit zo goed.”

Na een uitgebreid bezoek aan Audio Group Denmark besloten we er een drieluik van te maken. Dit is deel II, deel I gaat over deze opmerkelijke groep en in deel III komen de luisterdemonstraties met Ansuz-producten aan bod.