Met enige regelmaat slagen fabrikanten van professionele geluidsapparatuur er in om een vinger achter de deur van de consumenten-hifi te krijgen. Dan ontstaat er (meestal op een of ander forum) opeens een soort `buzz` rond een studio-apparaat dat het `ook in de huiskamer` verbluffend goed doet.
Wat zeldzamer zijn de apparaten die hun wortels weliswaar diep in de studiowereld hebben, maar die specifiek voor de consumentenmarkt zijn ontwikkeld. De Zodiac D/A converters van Antelope Audio behoren tot die laatste categorie, en HiFi.nl mocht twee van de drie modellen aan de tand voelen.
In 1985, amper drie jaar na de introductie van de cd-speler op de Japanse markt, kwam Sony al met een losse D/A converter op de proppen. Lange tijd was een externe converter toch een beetje een exotisch apparaat, en kon dan ook vooral op aandacht uit de audiofiele gemeenschap rekenen. In de loop der jaren verdween de losse converter zelfs een beetje uit beeld.
Sinds een jaar of vier stijgt de belangstelling weer vanwege de voortschrijdende integratie van computer-audio in onze dagelijkse entertainmentvoorziening. Dat levert vandaag de dag vooral apparaten op die meer als een soort digitale `hub` fungeren, met een aantal (verschillende) digitale inputs en aanvullende functies als een regelbare hoofdtelefoon-aansluiting of zelfs een hoogwaardige voorversterker. De Zodiac converters van Antelope Audio zijn daarop geen uitzondering. Wat ze bijzonder maakt is de unieke opbouw van de schakeling.
Techniek
Antelope Audio is in de studiowereld vooral bekend als fabrikant van fantastisch goede `master-clocks`. Een master-clock wordt in een studio gebruikt als absolute referentie waarop alle digitale kanalen en geluidssporen worden gesynchroniseerd. Wanneer analoge signalen een beetje uit de pas lopen is dat tot een bepaalde mate van ongelijkheid niet eens te horen, maar bij digitale signalen ontstaat bij de minste afwijking al een duidelijk hoorbaar probleem. Scherpte in het geluid, een plat en doods beeld, je moet er niet aan denken dat je een artiest met zo’n eindproduct terugstuurt naar zijn platenmaatschappij… Daarom dus die synchronisatie aan een master-clock. Hoe preciezer hoe beter, en Antelope Audio behoort met hun klokken tot de absolute high-end. Ze hebben er zelfs eentje die een eigen atoomklok aan boord heeft op basis van het scheikundige element Rubidium. Hoe nauwkeurig wil je het hebben?
Zo`n atoomklok hebben de Zodiac D/A converters niet aan boord, maar ze zijn wel gebouwd rond het principe dat het inkomende digitale signaal eerst in een buffer loopt, en daarna met behulp van een eigen klok volledig opnieuw wordt opgebouwd. Dat vermindert de jitter in het signaal tot bijna onmeetbaar lage waarden, wat een veel schoner en nauwkeuriger geluid oplevert. Dat brandschone digitale signaal wordt vervolgens naar een converter-chip geleid die door Antelope Audio in een afgesloten en verwarmde behuizing is geplaatst. Deze oven (zo noemen ze het letterlijk) zorgt voor een zeer constante temperatuur van de converter, wat goed is voor de lineariteit en dus wederom voor de precisie.
De Zodiac (1595 euro) en de Zodiac Gold (2995 euro) hebben allebei deze klok en D/A converter aan boord, het verschil zit hem in de rest van de schakeling en de extra mogelijkheden. Zo kan de Zodiac signalen verwerken tot 24/192, terwijl de Zodiac Gold een samplingfrequentie tot maar liefst 384 kHz kan verwerken. Zelfs via USB, en dat mag als zeer bijzonder worden aangemerkt. Beiden zijn voorzien van ongebalanceerde (-10dBv) en gebalanceerde (+4dBu) analoge uitgangen, twee coaxiale (S/PDIF) en twee optische (Toslink) digitale inputs. De Zodiac heeft een mini-B USB ingang, de Gold heeft een gewone USB-B aansluiting.
Beiden hebben standaard een regelbare output zodat ze ook als voorversterker kunnen worden gebruikt. De Zodiac doet dat met een ‘gewone’ analoge potmeter, de Gold gebruikt een stappenschakelaar die een nauwkeurigheid van 0,05dB tussen de kanalen heeft. Ook extra op de Gold: een professionele AES/EBU digitale ingang, een word-clock ingang (voor als je een nóg betere externe klok zou willen aansluiten wanneer je hem in een studio-omgeving gaat toepassen), re-clocked digitale uitgangen (S/PDIF en AES/EBU), gebalanceerde en ongebalanceerde analoge inputs (bijvoorbeeld om je phonotrap op aan te sluiten), een mute-schakelaar en een eenvoudige, maar prachtig gebouwde metalen afstandsbediening. De Gold, tot slot, is niet alleen in goud leverbaar, maar ook in zilver en zwart.
Beide apparaten worden geleverd met een gestabiliseerde switch-mode voeding met een drie-polig IEC net-entree. Experimenteren met verschillende netkabels is dus mogelijk. De afgeschermde kabel die van de voeding naar het apparaat loopt is voorzien van een schroefring waarmee hij kan worden vastgedraaid. Nog mooier is de optie om een zware externe voeding aan te sluiten, de Voltikus, die niet alleen een forse ringkerntrafo bevat, maar ook een in drie trappen geschakelde stroomregulator. Dat levert een uiterst stabiele voeding op die ook weer van grote invloed zou moeten zijn op de geluidskwaliteit. De Voltikus kost los 795 euro en is in zilver, zwart en goud leverbaar, zodat hij perfect matcht met de Zodiac waar hij op wordt aangesloten. Als hij tegelijk met de Zodiac Gold wordt aangeschaft (en dat doet volgens de importeur bijna iedereen) dan kost de combinatie 3495 euro.
