Bijzondere techniek geeft in mijn beleving doorgaans ook een bijzondere luisterervaring, al was het alleen maar vanwege het idee dat je naar iets bijzonders luistert. Je gaat sowieso met een heleboel aannames, kennis en vooroordelen een luistersessie in, je kunt jezelf als audiojournalist natuurlijk nauwelijks een onbeschreven blad noemen. Ik ontkom daar ook niet aan, en moet toegeven dat ik een beetje bang was dat de zeer ver doorgevoerde precisie die Antelope Audio in haar schakelingen nastreeft ten koste zou kunnen gaan van de muzikaliteit. Dat lijkt namelijk een soort natuurwet te zijn. Maar de eerste tonen die de zilveren Zodiac mijn luisterruimte in stuurde stelden me meteen gerust.
Een lekker album om mee te beginnen is The Silent Surf van All India Radio. Nauwelijks bekend, maar daarom niet minder goed. Hun muziek is een kruising tussen zwoele lounge en Americana, en dan met name de soort met de weidse `blue guitar` jengel erin (denk Chris Isaak). Openingstrack The Bomb klinkt groot en gul, de bas een beetje aan de slanke kant, maar zeer gecontroleerd en diep. Wat ook meteen opvalt is het gigantische stereobeeld dat de Zodiac neer weet te zetten. Ik ben wat dat betreft al redelijk verwend met de uitstekende interne D/A converter van mijn Naim SuperNait, maar deze Zodiac doet er moeiteloos nog een schepje bovenop. De afstand tussen de verschillende onderdelen van het geluidsbeeld is aanwijsbaar groter dan met de Naim, en verschillende componenten in de muziek zijn beter van elkaar te onderscheiden. Wat ik een beetje mis is een bepaalde `oompf` die de Naim net iets meer geeft. Of dat `waarheidsgetrouwer` is weet ik niet, ik durf het zelfs te betwijfelen, maar waar je aan gewend bent is nu eenmaal moeilijk te verslaan.
De eerste indruk is in elk geval zeer goed, en om te horen hoe extreem de ruimtelijke weergave kan zijn kies ik een stuk klassiek, in dit geval de 4e symfonie van Arvo Pärt, het tweede deel Los Angeles` – Affanaso. Een zeer spannend werk, uiterst geconcentreerd en ingehouden gespeeld door het Los Angeles Philharmonic Orchestra onder leiding van Esa-Pekka Salonen. Dit deel van de symfonie begint met een paar korte tonen van een marimba en een aantal pizzicato gespeelde tutti van alle strijkers die in mijn beleving een wat omineus nachtelijk beeld oproepen. Maar wat zich er omheen afspeelt is minstens net zo belangrijk, want ik ken weinig klassieke opnames waarbij de concertzaal zo prominent deel uitmaakt van het klankbeeld. Ik hoor de muziek van de wanden reflecteren en met de ogen dicht ben ik er bij; een aantal rijen van het podium, recht achter de dirigent. Opnieuw valt me de lichtvoetigheid van de lage tonen op, er zit een enorme energie in het laag bij deze opname, en ik moet bekennen dat ik die er niet 100% in terug hoor. Maar daar kom ik zometeen nog op terug, want Antelope Audio heeft nog een paar verrassingen voor me in petto.
Luisteren...
Een hele serie favoriete opnames passeert de revue, en het gevoel dat zich daarbij steeds duidelijker openbaart is dat de Zodiac op een natuurlijke manier zeer neutraal is en fantastisch omgaat met ruimtelijke informatie. De professionele afkomst verloochent zich niet, maar de zeer voorwaartse klankbalans die veel studioapparatuur toch wel een beetje kenmerkt is hier gelukkig niet aan de orde. Als je hem een dag aan laat staan wordt de kast lekker handwarm, het oventje met de converterchip er in doet goed zijn werk. Er is een standby functie die de essentiele onderdelen op spanning houdt, en die kun je gerust gebruiken als de Zodiac eenmaal is ingespeeld. De opwarmtijd is bijzonder kort en veel klankmatig voordeel heb ik niet gehoord bij altijd aan laten staan.
Voor de tweede luistersessie sluit ik de Voltikus voeding aan op de Zodiac. Dat is een combinatie die eigenlijk niet erg voor de hand ligt, want de voeding kost meer dan de helft van wat de converter kost, maar het kán en dus wil ik het resultaat horen. Het aansluiten is een fluitje van een cent, en het luisteren kan binnen een minuut weer beginnen. Ik grijp hiervoor terug naar Arvo Pärt, en het kost me welgeteld één tik op de marimba om het verschil te horen.
Gloeiendegloeiende, wat gebeurt hier? Ik kan een schaterlach van verbazing nauwelijks onderdrukken. Ik weet dat een merk als Naim veel doet met voedings-upgrades, en het heeft me nooit enige moeite gekost om de voordelen daarvan te horen en van harte te onderschrijven. Antelope Audio heeft dit principe ook goed begrepen, want de Voltikus voeding is wat mij betreft per onmiddellijk een verplichte aanschaf bij elke Zodiac D/A converter. Het verschil zit hem allereerst in een sterk toegenomen rust. Het geluidsbeeld is eigenlijk niet veel groter dan met de standaard voeding, maar er is simpelweg meer van het felbegeerde `zwart` tussen de instrumenten. De tonale structuur heeft ook wat extra glans gekregen. Niet de grootste, maar wel de belangrijkste winst zit hem echter in de laagweergave. Die krijgt net dat extra beetje druk en (excusez le mot) ballen waardoor de opname van Pärt opeens een heel stuk dreigender wordt.
Een ander fraai stuk muziek is het nummer Man In The Long Black Coat, van het album Oh Mercy van Bob Dylan. Zijn hardcore fans verfoeien deze plaat omdat ze de productie van Daniel Lanois veel te weelderig vinden, maar wat mij betreft is het met afstand het best klinkende album dat `Old Bawb` in zijn carrière heeft opgenomen. Een andere grote troef van de Zodiac openbaart zich nu, namelijk de verstaanbaarheid van stemmen. Dylan staat niet bepaald bekend om zijn nauwkeurige dictie, en zelfs met het boekje erbij heb ik nog wel eens moeite om zijn teksten te volgen. En het is heus niet dat hij nu opeens klinkt als een welbespraakte Britse gentleman, maar ik zou zweren dat ik meerdere woorden gewoon kan verstaan zonder de tekst binnen handbereik te hebben…