Vorig jaar ontstond een contact met de vertegenwoordiging van YG Acoustics, op initiatief van de Belgische importeur van dit merk luidsprekers. Het resulteerde uiteindelijk in de komst van de YG Acoustics Carmel monitoren. YG is een Amerikaanse fabrikant. De luidsprekers zullen niet onbekend zijn bij degenen die de internationale shows bezoeken, maar waren tot voor kort nog niet in de Benelux beschikbaar.
YG Acoustics werd opgericht in 2002 door Yoav Geva en is gevestigd in Denver (Colorado). YG ontwikkelt en bouwt ultra high-end luidsprekers, beschikt over een research bedrijf en een cnc productie farm. Ze maken alles zelf, inclusief de heel bijzondere drivers. Het doel is om luidsprekers te ontwikkelen die de live-performance zo natuurgetrouw weergeven. Teneinde dat te realiseren beschikt YG over een zestal zelf ontwikkelde technieken cq patenten. De BilletCore drivers zijn uniek. Dit patent beschrijft de vermindering van vervorming in woofers en midranges. De conus wordt middels cnc-technieken gemaakt uit een blok aluminium. 99% van het materiaal wordt verwijderd en dat levert uiteindelijk een zeer lichte en rigide conus op, zonder stress in het materiaal. De conus weegt 30 gram en is 0,2mm dik. De breakup-modes, die de performance van vrijwel elke driver verminderen, liggen bij de YG-drivers daardoor ver buiten het operationele gebied. De drivers opereren als pure pistons en de vervorming is veel lager dan bij drivers van andere fabrikanten.
Kerry St. James, YG’s internationale senior account executive, toonde hier in de luisterruimte de verschillende onderdelen die middels cnc-technieken worden gemaakt. Dat is absoluut indrukwekkend vanwege de precisie en nauwe toleranties. Een andere erg belangrijke techniek is de afstemming van het frequentiegebied en de phase-response in het overnamegebied tussen twee drivers. De phase-match van YG is 5 graden in het overnamegebied. Bij de dichtstbijzijnde competitie is dat 20% over een groter overnamegebied. De frequentiekarakteristiek van een YG luidspreker is extreem vlak. Daarmee wordt het timbre van stemmen en instrumenten niet aangetast. Het voordeel van de nauwkeurige relatieve phase-afstemming is dat ruimtelijke informatie en transiënten natuurgetrouwer worden weergegeven. YG doet dus tegelijkertijd zowel een phase-afstemming als een optimalisering in het frequentiedomein. Teneinde de vervorming in tweeters te reduceren gebruikt YG de ForgeCore technologie. Kort door de bocht kijkt ForgeCore naar de 3D geometrie van het motorsysteem. De essentie is dat de beweging binnen de tweeter veel nauwkeuriger verloopt. Tweeters van andere fabrikanten worden gebouwd via 2D laser-cutting of gewoon gestampt uit metalen platen. Door de betere geometrie heeft een ForgeCore tweeter een aanzienlijk lagere vervorming en klinkt veel relaxter.
YG ontwikkelt ook eigen spoelen voor de crossovers en gebruikt speciale technieken om resonanties in luidsprekerbehuizingen te elimineren. Die behuizingen zijn gebouwd van aluminium en ontstaan weer vanuit de cnc-technologie van YG. Werkelijk elk onderdeeltje, tot en met de luidsprekerterminals en de bars die worden gemonteerd om de bi-amping uit te schakelen, zijn voorbeelden van hoog ontwikkelde cnc-skills. Zo’n luidsprekerbehuizing heeft geen parallelle vlakken en er wordt, naar moderne inzichten, geen gebruik gemaakt van interne demping. Dempingsmateriaal vreet energie op en geeft kleuring. Een luidspreker gaat daardoor ‘boxy’ klinken. YG luidsprekers klinken volkomen ‘vrij’ met een ongekleurde, krachtige en strakke bas. Er is nog veel te vertellen over de YG-technieken, maar het is raadzaam voor de belangstellenden om de whitepapers te bestuderen.
Perspectief
Om te beginnen is het belangrijk om de zaken in het juiste perspectief te zetten. De Carmel is een tweeweg vloerstaander van zeer bescheiden afmetingen. Een footprint van 28 x 24 cm en een metertje hoog, ideaal voor een bescheiden luisterruimte van vijf bij negen meter. In het zwart geanodiseerd zie je ze nauwelijks staan in het interieur. Ze zijn ook beschikbaar in blank aluminium. Deze weergever zal zich nooit manifesteren met voelbaar en donderend laag, waardoor de stuclaag spontaan loslaat. Het laag gaat tot 34Hz en dat is een zéér goede waarde gezien de afmetingen. In een gesloten systeem is het laag volledig lineair en ontbreekt het vaak grillige verloop zoals basreflex-systemen dat vaak kennen. Een basreflex is bedacht omdat veel fabrikanten geen kleine (gesloten) luidsprekers kunnen bouwen die voldoende diep gaan en ook om bewust allerlei room-modes op te wekken, zodat de consument een weergever krijgt met zo’n ‘lekker’ laag. Verleidingen waardoor u voor de bijl gaat door de luidsprekermuur bij de hifi-knaller. Het is niet mogelijk om het laag dieper te krijgen binnen dezelfde afmetingen van de gesloten luidsprekerbehuizing. Het rendement neemt namelijk dramatisch af bij elke 10Hz dat de onderste grens wordt verschoven. Het laag van de Carmel is door het gesloten karakter veel realistischer en dichter bij de opname. Kwaliteit in plaats van kwantiteit. Dat vraagt absoluut om gewenning. Deze luidspreker is uiteraard minder geschikt voor muziekliefhebbers die veel content hebben in het gebied tussen 16-34Hz. Maar, daarvoor zijn de grotere YG-systemen bij uitstek geschikt, hoewel die ook geen laag weergeven dat er simpelweg niet is.