Zodra ik Amsterdam achter mij heb gelaten wordt het uitzicht weidser en landelijk. Ik ben op weg naar Westzaan waar Hepta, fabrikant van luidsprekers, een pand heeft betrokken. De slingerende weg door het lieflijke dorpse aan de Zaanse Schans leidt naar een nieuw opgezette unit waarin vier bedrijven onderdak (gaan) vinden. Hepta is één van de gelukkigen en eigenaar Cris Rutgers neemt mij mee naar de eerste verdieping waar de luisterruimte gesitueerd is. Daar staan ze op mij te wachten, de Hepta Sublimis Orator luidsprekers, het grootste model in de lange historie van Hepta.
Een klein stukje geschiedenis is op zijn plaats, immers Hepta is een naam die al sinds 1968 een plaats heeft op de audiomarkt. Het bedrijf is gestart door de vader van Cris in 1955. Van oorsprong is Hepta een Amsterdamse meubelmakerij, tot er in 1968 begonnen werd met luidsprekerbouw. In 1984 kwam zoon Cris in het bedrijf na eerst een start van zijn carrière elders, kennelijk zat het vakmanschap van zijn vader met hout toch in het bloed. In 1992 nam Cris het bedrijf in zijn geheel over van zijn vader en is tot op de dag van vandaag de eigenaar. Vanaf 1978 tot in 2010 was het een onderneming in Zaandam waarna Hepta verhuisde naar Wormerveer.
Nu, zes jaar later, heeft Westzaan er een luidspreker atelier en winkel bij gekregen. Tevens is er in de afgelopen jaren een samenwerking aangegaan met Meubelatelier Jacco Bakker en met Buijsman Meubels waardoor AV oplossingen mogelijk zijn met inbouwsystemen in wandmeubels, om beeld en geluid optimaal tot hun recht te laten komen. Natuurlijk blijft Hepta zich bezighouden met losse luidsprekers, getuige de Hepta 4.5 van 998 euro per set, via vijf andere modellen tot aan de Sublimis Orator van 4948 euro per paar. Het pand is opgedeeld in drie verdiepingen, het atelier/de werkplaats op de begane grond waar Cris luidsprekers kan bouwen, de showroom van 60 m2 op de eerste verdieping en een grote zolder waar hij ooit een complete Dolby Atmos installatie wil neerzetten. Een horizontale formaat zaagmachine heeft onderdak gevonden bij de buurman.
Cris gebruikt voor de demonstraties apparatuur van onder andere BlueSound (streaming), Dynaudio (luidsprekers), Temporal Coherence en Marantz (transistor elektronica), Goldline (buizenversterkers) en QS audiokabels van Lourens Ouweltjes, redenen genoeg om van een deel van die merken ook dealer te geworden nu Cris beschikt over een representatief pand. Op afspraak kunt u alle werkdagen terecht in Westzaan, vrijdag is bezoek zonder afspraak mogelijk. Op de website www.hepta.nl staan altijd de actuele openingstijden.
Uiterlijk & innerlijk
De Sublimis Orator is een bijna 30 kilo zware, forse luidspreker met een opvallend uiterlijk. Dat komt omdat voorop de bas/middentonen behuizing een houten paneel is gemaakt waarin twee woofers, een middentoon luidspreker en een tweeter een plek vinden. Dat paneel is met afmetingen van 121 x 30 x 4 cm aanzienlijk breder en hoger dan de kast van 105 x 25 x 35 cm. Het paneel (de baffle) is in 4 cm dik en massief, leverbaar in vele houtsoorten of gelakt, terwijl de kast standaard is afgewerkt met zwarte kwartslak. De tweeter is een Scanspeak tweeter met een softdome van 26 mm. De andere units zijn van Seas, een 13 cm middentoner en twee 20 cm woofers. Onder de woofers zit een forse reflexpoort die zowel open als dicht gemaakt kan worden met meegeleverde inserts. De kast zelf wordt samengesteld uit 22 mm MDF panelen, intern bovendien voorzien van verstevigingen en is opgedeeld in een 50 liter compartiment voor de woofers en 10 liter voor de middentoner. Het filter is hard-wired, aangesloten op een single wire terminal. In het filter zijn luchtspoelen gebruikt en Mundorf condensatoren. Interne bekabeling is van Van den Hul. Het doek op de baffle wordt onzichtbaar vastgezet met magneten. De prijs in beschreven uitvoering is 4948 euro per paar, bij Hepta zijn altijd door de klant gewenste opties mogelijk (eventueel wel een meerprijs).
Opstelling
Om naar de Sublimis Orator te luisteren heeft Cris een BlueSound Node 2 aangesloten waarvan de interne DAC wordt gebruikt, zodat ik een meegebrachte USB stick met muziek kan benutten. De versterkers die ingezet worden zijn een Marantz PM14SE (2500 euro), maar voornamelijk een Temporal Coherence stuurversterker en eindversterker (8000 euro). Alle bekabeling, inclusief stekkerblok en netsnoeren zijn van QS Audio (5180 euro). Al snel bleek dat de Marantz in klank niet opgewassen is tegen de veel duurdere Temporal Coherence combinatie, hetgeen de Sublimis Orator feilloos en duidelijk laat horen. Vandaar dat alle hieronder beschreven muziek op mijn verzoek is beluisterd op die duurdere versterker combinatie. Het blijft altijd lastig een oordeel te vellen over luidsprekers in een voor mij vreemde ruimte, op apparatuur die ik niet ken, in een vreemde akoestiek, toch waag ik wederom een poging de Hepta Sublimis Orator naar eer en geweten te beschrijven. Bovendien zijn die omstandigheden precies zo voor elke luisteraar die bij Hepta in Westzaan voor het eerst kennis gaat maken met deze luidsprekers. Pas thuis kan met luisteren en verschuiven de optimale positie worden bereikt. Dus misschien is een luistersessie als deze daarom het meest eerlijk.
Luisteren
Frank Sinatra’s Close To You kruipt onder je huid. Zijn stem is heel zuiver en vol met de Sinatra nuances die hem tot de meester maken. Het orkest is duidelijk heel lang geleden opgenomen en staat erg op de achtergrond geplaatst. Veel pit zit er in Ray Charles op Genius Loves Company in duet met Natalie Cole. Tijdens Fever laat Cole op een heerlijke manier haar dominantie over Ray beluisteren. De dame heeft de grootste mond van de twee, het geheel begeleid door vinger knippen en een stevige band die ruim los gaat op de Sublimis Orator. Ook met de dynamiek is niets mis en op een behoorlijk volume spettert de muziek door de luisterruimte van Hepta. Opvallend goed is met elke track die ik tot nu toe draaide de verstaanbaarheid van zangers en zangeressen. Als Allan Taylor zijn gang mag gaan met The Beat Hotel dan hoor je weer die nuances in de stem en blijft die gedragen op alle lage tonen, helemaal top. Het laag zet dik aan, mede door de ruimte, maar ook door de twee parallel woofers in de kast. Met gesloten poort, want meer laag is niet nodig in de showroom. Omdat elke situatie thuis anders is levert Hepta standaard open en gesloten bussen mee die in de reflex opening passen, zodat de klant zelf kan bepalen wat de beste oplossing is. In een uitzonderlijk geval kan zelfs één open poort gecombineerd worden met de poort in de andere luidspreker dicht. Terug naar de muziek waar details op deze track zweven door de ruimte als het slagwerk wordt gebruikt. Het stereobeeld dat eerder klein en intiem aandeed is fors gegroeid in alle richtingen, vooral in de breedte, maar ook in de diepte, terwijl de hoogte toch al kloppend was.
Dat stereobeeld is altijd goed te beoordelen met Christy Baron’s Round Midnight van haar cd ‘I Thought About You’. Zacht slagwerk hoort rechts achteraan te staan. Met de Hepta vallen twee dingen op: het slagwerk is duidelijker aanwezig dan op veel andere systemen, hetgeen aangeeft hoe gemakkelijk details worden losgelaten, tegelijk staat het niet erg ver weg naar achteren geschoven, iets dat mede veroorzaakt kan worden door de ruimte en de combinatie van bron, versterker en luidsprekers. Zelfs bekabeling en stroomvoorziening hebben daarop invloed. In de rij dames slaan we Adele niet over, haar live concert in The Royal Albert Hall waar ze voor haar moeder Lovesong zingt. Met de band is niets mis en die zorgt voor een passende begeleiding. Laag is net als in de zaal aangezet, met dank aan de luidsprekers die daar positief op reageren. De stem laat zich eenvoudig voorstellen achter de microfoon, in gedachten visualiseren van zangers en zangeressen is een eenvoudige zaak met de Hepta. De diepste emotie weet ook de Hepta niet op te wekken bij mij, daar zijn maar heel weinig luidsprekers toe in staat, het bereiken van de absolute realiteit kost helaas veel meer geld dan waar Cris genoegen mee neemt. Het drieluik van dames sluit ik voorlopig even af met Stacey Kent die van ‘The Changing Lights’ haar Summer We Crossed Europe In The Rain zingt. Is haar stem altijd al verstaanbaar, de Hepta mengt zich onder de toppers op gebied van intonatie, duidelijkheid en zuiverheid. Zonder daarbij te overdrijven in slissen of ook maar enige vorm van irritatie op te wekken. Dit is genieten op deze manier van band en zang, wegdromen met Stacey is zo gemakkelijk en aangenaam, waaraan het gebruik van akoestische instrumenten het nodige bijdraagt.
