Al in het voorjaar kregen we de zeer compleet uitgevoerde Denon AVC-X4800H AV-versterker van Denon inclusief een omvangrijke 5.1.4 luidspreker set van het Amerikaanse Polk ter review aangeboden. Een hoog gespecificeerde AV-combinatie waarbij de totale investeringsprijs best meevalt. We zijn na een paar maanden intensief gebruik in onze nopjes met deze set. Waarom? Dat leggen we je graag uit.
Denon AVC A4800H
Laten we eerst met de Denon AVC A4800H beginnen. De 9.4 kanaal AVC-X4800H behoort tot de premium AV-versterker modellen van Denon en ondersteunt alle Dolby en DTS-versies én is bovendien geschikt voor IMAX Enhanced content. Het HDMI2.1a-board ondersteunt HDCP2.3, Dolby Vision, HDR10/HDR10+, 4K 120Hz, 8K 60Hz UltraHD pass-through. Hiermee zal zelfs de meest verwende gamer en cinephile vele jaren tevreden zijn.
De AVC-X4800H is voorzien van vele mogelijkheden die ook bij zijn hoger gepositioneerde AVC-A1H broer zijn terug te vinden. Hiermee biedt de door ons ontvangen AV-versterker een uitstekende propositie voor diegenen die een kwalitatief hoogwaardige oplossing zoeken, zonder hier diep voor in de buidel te tasten. Toegegeven, de huidige verkoopprijs van net geen tweeduizend euro is niet gering, maar de versterker heeft veel te bieden.
Optisch maakt de Denon AVC een nette indruk op ons. Links een powerswitch en grote draaiknop voor de ingangskeuze, rechts eveneens een grote draaiknop voor het volume. Centraal is een ruim informatiedisplay geplaatst. Alle knopjes en aansluitingen die niet dagelijks nodig zijn heeft Denon achter een solide klep weggewerkt. De draaiknoppen voelen wat licht en wiebelig aan, maar hoe vaak worden deze knoppen daadwerkelijk gebruikt? Behalve bediening via het frontpaneel is de AVC immers ook te bedienen met de meegeleverde infrarood afstandsbediening, de Denon AVR remote app, via het on-screen menu van de AVR én via de webbrowser.
Hoog-connectief
Met de Denon AVC-X4800H versterker beschikt u over vele aansluitingen. We tellen maar liefst drie HDMI-uitgangen en zeven HDMI-ingangen. Voor bezitters van oudere (spel) computers of AV-componenten heeft de versterker zelfs een component en composiet ingang. Helaas zijn er steeds meer fabrikanten die deze oudere standaarden niet meer opnemen, maar Denon voegt deze gelukkig nog steeds toe.
Analoog heeft deze AVC zes RCA-audio ingangen en is er voor liefhebbers van vinyl gedacht aan een ingebouwde RIAA-versterker met bijbehorende massaklem. Digitaal is er ook voldoende flexibiliteit voorhanden en heeft Denon bovendien haar veel geprezen AL32 Multi Channel Processing geïmplementeerd. Naast een USB-audio ingang (op het frontpaneel) is de versterker uitgerust met twee coaxiale en twee optische S/PDIF ingangen die vrij door de gebruiker zijn toe te wijzen.
De AV-versterker beschikt over elf krachtige eindversterkers die elk een vermogen van 200 Watt per kanaal kunnen leveren. De versterking is naar wens te configureren voor elke gewenste luidspreker configuratie. Voor het aansturen van de frontkanalen wordt zelfs een bi-amp configuratie ondersteund. Bij gebruik in meerdere ruimtes of in custom installaties is deze versterker zelfs geschikt voor het aansturen van drie afzonderlijke zones. Naast de elf luidsprekeruitgangen voor front en surround luidsprekers beschikt de AVC over elf lijnuitgangen voor surround kanalen en beschikt over vier onafhankelijk aan te sturen subwoofer uitgangen.
Verder heeft de versterker naast de RJ45 netwerkaansluiting een RS232 en trigger aansluitingen waarmee deze versterker perfect in custom installaties kan worden geïmplementeerd. Alle configuraties kunnen eenvoudig worden gemaakt via het laagdrempelige en grafisch georiënteerde instellingsmenu dat zelfs de meest onervaren gebruiker aan de hand meeneemt op weg naar de gewenste gebruikssituatie.
Receiver of versterker?
Ondanks dat de Denon website dit wel doet vermoeden, is de Denon AVC-X4800H geen AV-receiver en is ook niet voorzien van een FM/AM of DAB+ tuner. Misschien worden deze wel elders ter wereld met deze functionaliteit geleverd, maar de door ons ontvangen AVC-X4800H beschikt uitsluitend over TuneIN internetradio via het inmiddels overbekende HEOS multiroom streaming audio platform. Via de HEOS app streamen we via Wi-Fi of de bekabelde netwerkaansluiting ook muziek vanaf een NAS of muziekserver. We moeten zeggen dat de app prima werkt en gedurende de tijd dat we deze versterker gebruiken geen compatibiliteit of stabiliteitsissues hebben ondervonden. Soms gaf de app de melding dat het geselecteerde muziekbestand niet werd ondersteund, maar speelde deze toch keurig netjes af. De app zal wel kieskeurig zijn in haar muzieksmaak. Net als de wederhelft van uw auteur die vele metal-albums niet ondersteunt.
Naast het via DLNA-streamen van eigen muziek van NAS of van op onze telefoon opgeslagen muziek biedt de HEOS app ook toegang tot Spotify Connect, Amazon Music, Deezer, Napster, SoundCloud en uiteraard Tidal. Maak je liever gebruik van de streamingmogelijkheden van je telefoon, dan beschik je met Apple AirPlay2, Google Chromecast en Bluetooth 5.0 over alle mogelijke alternatieve draadloze communicatiemogelijkheden om laagdrempelig muziek te kunnen luisteren in een uitstekende geluidskwaliteit. Beschik je over het Roon streamingsplatform, dan integreert de AVC-X4800H naadloos. Het maakt dus niet uit hoe er wordt gestreamd, de Denon vangt de stream op en speelt deze moeiteloos af.
Polk, de luidspreker voor het muziekliefhebbende volk
Van de importeur hebben we de Denon AVC-X4800H met een omvangrijke set Polk Audio Reserve luidsprekers geleverd gekregen. Dit maakt deze reviewperiode voor ons extra interessant, want veel van Polk hadden wij nog niet beluisterd en dat is eigenlijk best vreemd. Het Amerikaanse luidsprekermerk Polk behoort namelijk tot een van de meest invloedrijke luidsprekermerken in Noord-Amerika. In Europa, met name in de Benelux, heeft Polk nog niet de bekendheid die het merk in onze ogen verdient. Polk heeft misschien niet het meest flitsende design en is ook niet voorzien van de meest exclusieve materialen. Polk levert no-nonsense hifi-luidsprekers voor een eerlijke prijs. Of ‘veel voor weinig’ als u dit liever leest.
De geluidskwaliteit is, zeker gezien het prijspunt van deze premium Reserve-modellen, uitstekend te noemen. De door ons ontvangen Reserve-modellen zijn net onder de (Legend) topseries gepositioneerd en vormen een mooie en goed matchende combinatie. Als centerspeaker hebben we de R350 ontvangen, de eerder geteste R200 monitors dienen ditmaal als surround luidsprekers, twee paar R900 Atmos luidsprekers verzorgen de hoogte informatie en worden hier bovenop de luidsprekers geplaatst. Als front luidsprekers beschikken we over de R700 vloerstaanders en de laagweergave wordt gecompleteerd met de HTS10 subwoofer.
De Polk Reserve R700 3-weg basreflex luidsprekers (hier rechts afgebeeld) hebben, net als de R200 monitors, een sublieme prijsprestatieverhouding en klinken in combinatie met de in deze surround set toegepaste SLiP-DB 14/4 luidsprekerbekabeling van AudioQuest veel beter dan de prijs doet vermoeden. De klankbalans ervaren wij als warm-neutraal waarbij snaarinstrumenten net even een fractie meer aan body krijgen waarmee de echtheid van instrumenten, maar ook van zang toeneemt.
Het laag, ja dat is speciaal bij deze R700. Door het frequentiebereik vanaf zo’n 30Hz leggen deze een mooi laagfundament en leveren deze bovendien een flinke punch. De midrange heeft een snel maar ontspannen karakter waarbij er gehoormatig eigenlijk geen nadelige pieken in het spectrum worden waargenomen. De R700 is, net als de gehele Reserve luidsprekerserie, voorzien van 1-inch Pinnacle tweeters waarmee bij stereo muziekweergave een relatief brede soundstage in de ruimte wordt neergezet. Het hoog sprankelt, maar is niet hyperactief zoals we soms wel ervaren bij sommige hifi-speakers.
We ervaren de beste resultaten wanneer we de luidsprekers wat meer indraaien richting de luisterpositie en de vloerstaande luidsprekers wat meer ruimte geven van de wanden. De informatie die de tweeters uitzenden is namelijk vrij sterk gebundeld en valt off-axis wat sneller af dan een conventionele dome-tweeter. Zang wordt bij stereoweergave (en in bypass modus) mooi vanuit het centrum van het geluidsbeeld weergegeven en ruimtelijke informatie springt in de volle breedte van deze luidsprekers af. Live opnamen worden op een groots podium neergezet waarbij we ervaren dat de muziek lekker los van de luidsprekers komt.
We laten ons met gesloten ogen meevoeren met de warme klanken van synthesizer en gitaar. De snelheid waarmee deze luidsprekers in de midrange presteren laat ons koperblazers, maar ook synthesizer laag voor laag in de muziek herkennen, zonder dat we het idee hebben naar een over-analytische speaker te luisteren. Deze luidsprekers klinken precies en vooral heerlijk vloeiend.
De R350 centerspeaker (op bovenstaande foto vergezeld door twee R600's met daarop de R900) heeft een slanke vormgeving. Hiermee is deze uitstekend onder de meeste televisiemodellen te plaatsen. Deze tweeweg centerspeaker heeft een MTM-bouwwijze en vanwege de extra lage bouw is deze weerszijde voorzien van twee kleine midbas drivers.
De R900 Atmos (enabeled) speakers hebben we op de speakers geplaatst. Hiermee ervaren we een lichte toename in hoogte informatie bij Dolby Atmos en DTS:X content. Wanneer we de aan de wand of aan het plafond zouden bevestigen verwachten we dat de weergave van de hoogte-informatie indrukwekkender zal worden. Desondanks zijn we zeer tevreden met de weergave eigenschappen van de extra hoogteluidsprekers.
De HTS10 subwoofer is voorzien van een 10-inch laagdriver en heeft dankzij de afgeronde hoeken en vloerbeugels een opmerkelijk design. Hiermee wijkt deze optisch af van de scherpe lijnen van de Reserve luidsprekers en zijn hier best van gecharmeerd. Ook zijn we in ons element met de instelmogelijkheden op de subwoofer zelf. Behalve het volume en cross-over punt is ook de fase 180 graden om te schakelen.
Helaas gaat het niet zover dat de fase traploos regelbaar is, maar dat mogen we ook niet verwachten in dit prijssegment. De subwoofer heeft ook een full range ingang waarmee de versterker (met roomcorrectie) alle zaken automatisch voor ons inregelt.
Ultieme bioscoopbeleving met Dirac
De Denon AVC-X4800H is initieel bedoeld voor liefhebbers van speelfilms en televisieseries, maar speelt ook muziek af in een uitstekende geluidskwaliteit. Om de content zo accuraat mogelijk in de ruimte neer te zetten beschikt de versterker over het inmiddels bekende Audyssey MultEQ XT32 roomcorrectiesysteem waar Denon en ook Marantz al vele jaren mee werken. We hebben de AVC-X4800H initieel ingeregeld met het Audyssey systeem. Hierbij maken we gebruik van alle beschikbare meetpunten.
Het inmeten met Audyssey is relatief simpel en de procedure neemt niet heel veel tijd in beslag. Hierbij is het een kwestie van het volgen van de aanwijzingen op het scherm. Het resultaat is een levendige en vooral dynamische beleving van alle vormen van content, waarbij we een uitstekende ruimtelijke beleving ervaren. De definitie van dialogen schiet soms wat te kort, maar deze AV-versterker beschikt over vele verbeteringsfuncties, waaronder een stemverbeteraar waarmee prima resultaten worden geboekt.
Nieuw is de mogelijkheid van Dirac Live roomcorrectie. Hiermee biedt de fabrikant een versie van Dirac die over een deel of over het gehele frequentiebereik kan corrigeren. Meer informatie over de Dirac licentievormen vindt u op de website van Dirac via deze link. Hiermee biedt deze betaalde versie van Dirac meer flexibiliteit dan de bij sommige versterkers meegeleverde ‘gratis’ versies van Dirac. Wij hebben deze versterker van de importeur geleverd gekregen inclusief een volwaardige licentie waarmee we naar hartenlust kunnen experimenteren.
Af-fabriek wordt er een meetmicrofoon voor Audyssey meegeleverd, maar deze is niet geschikt voor het inmeten van Dirac Live. Om de Dirac metingen correct uit te voeren krijgen we ook een UMIK-1 meetmicrofoon inclusief een microfoon standaard van de importeur in bruikleen. Heb je niet de beschikking over een hiervoor ontwikkelde meetmicrofoon, dan kun je ook gebruik maken van de ingebouwde microfoon van de MacBook en zelfs via de microfoon van uw iPad of iPhone! Zo flexibel werkt de Dirac software. Heb je een Windows laptop en Android telefoon? Wij verwachten dat deze net zo goed zullen samenwerken met Dirac als een device van Apple dit doet.
Resultaten
Nadat we alle dertien aanbevolen meetpunten hebben doorlopen krijgen we een indrukwekkende grafiek gepresenteerd waarbij de target curve en impulse response kunnen worden getoond. De algoritmen van Dirac bepalen vervolgens de ideale curve die we manueel kunnen aanpassen aan onze wensen en deze vervolgend naar de versterker kunnen sturen. Wij kiezen ervoor om de curves van Dirac ongewijzigd te gebruiken en ondanks dat we al hele positieve ervaringen opdeden met de Audyssey correcties, vallen we bijna van onze stoel wanneer we de eerste content met Dirac afspelen. Stemgeluid komt nu veel prominenter en beter verstaanbaar uit het centrum van het geluidsbeeld en geeft een sterkere binding met de schermcontent. Object based effecten komen vervolgens perfect gedoseerd én gepositioneerd uit de kanalen die ons voorhanden zijn.
Bij veel filmcontent konden we ons met Audyssey nog wel eens storen aan de overdreven aanwezige filmmuziek of de pats-boem effecten via de surround kanalen.
Met Dirac wordt alles subtiel gereduceerd naar een passend niveau waarmee de actie op het scherm de focus behoudt en alle aanvullende geluiden/muziek slechts ter aanvulling van de beleving dienen.
Ook het frequentiebereik van de luidsprekers wordt met Dirac beter benut. Onze frontluidsprekers hebben een redelijk breed frequentiebereik en hier hoeft de subwoofer relatief weinig naar beneden aan te vullen. Dit betekent dat de subwoofer zich nooit opdringt, maar het laag wel laat voelen als dit gevoeld mag worden. Dankzij de Dirac correcties vloeit dit vaak lastige laag bovendien veel beter gecontroleerd de ruimte in.
Wij vinden de toevoeging van Dirac Live misschien wel een van de meest waardevolle opties om zelf voor deze Denon AVC-X4800H versterker te kiezen. Wanneer we de resultaten vergelijken met de eerder gereviewde Onkyo TX-RZ50 waar een bij de kostprijs inbegrepen versie van Dirac Live wordt meegeleverd maar wordt ingeregeld via de app van Onkyo zelf, is het belevingsniveau bij deze Denon significant hoger.
De extra meetpunten via de Dirac Live software op de laptop voegen bij deze Denon AVC beslist aan deze extra beleving toe. Ten opzichte van de Onkyo TX-RZ50 is de cinemabeleving via de Polk Reserve luidsprekers met de Denon X4800H nét even beter in balans.
Dirac is tijdens het inmeten echter gevoeliger voor omgevingsruis dan Audyssey. Zelfs een vrolijk fluitend vogeltje in de heg van uw tuin kan het meetproces soms hinderlijk verstoren. Ons advies: Deuren dicht, ramen dicht en het volume een tandje hoger maakt het meetproces een stuk minder stressvol. Ondanks dat de Dirac roomcorrectie wonderen kan verrichten op het gebied van entertainmentbeleving, is het geen tovermiddel.
Dirac zorgt voor het best mogelijke geluid in de betreffende ruimte. Is deze ruimte niet perfect, dan kan zelfs Dirac hier geen wonderen verrichten. Met het Dirac systeem wordt de geluidsinformatie beteugeld, gecorrigeerd en perfect in het gewenste stramien gedrukt. Een stramien dat vooral door de filmindustrie is bepaald. Hiermee wordt elke vorm van entertainment zodanig weergegeven zoals dit tijdens de productie is bepaald.
Ondanks dat we dit toejuichen, weten we dat er velen zijn die het geluid na Dirac compensatie vlak en futloos vinden. Vergeleken met Audyssey klinkt de Dirac curve in onze ruimte inderdaad veel neutraler bij filmcontent, maar ook realistischer. Zo realistisch dat we soms bij nachtelijke filmmomenten flinke schrikmomenten ervaren omdat we het idee krijgen dat we niet alleen in huis zijn. De koude vlagen, knipperende lampen en uit zichzelf bewegende items in huis ontbreken hierbij alleen nog.
Eindoordeel
We hebben de Denon AVC in combinatie met de Polk Reserve luidsprekers ervaren als een uitstekend presterende AV-set om films, televisieseries en zelfs muziek in een goede geluidskwaliteit te beleven. De Denon AVC-X4800H AV-versterker is voorzien van vele aansluitingen, zo ongeveer alle mogelijke features, ondersteunt nagenoeg alle standaarden en kan overweg met de hoogste resoluties en verversingsfrequenties. De Denon onderscheidt zich verder van haar concurrenten met het subliem werkende Dirac Live, het streaminggemak via HEOS, de eenvoudige setup en de intuïtieve bediening.
De Polk Reserve luidsprekerconfiguratie heeft niet alleen een gunstig prijs-prestatieniveau, de geluidskwaliteit is laagdrempelig en zal door het volle, warm neutrale karakter een brede groep muziekliefhebbers aanspreken. Dankzij de krachtige en stabiele Denon AV-versterker wordt alles perfect onder controle gehouden. We prijzen de eerlijke weergave van het laag in onze muziekalbums waarbij we de gelaagdheid in dit lastige frequentiegebied als een echt pluspunt kunnen beoordelen. Natuurlijk vergt dit wel een goede grip op de drivers door de gebruikte versterking. Bij weergave van filmcontent presteert deze Denon-Polk combinatie op een significant hoger niveau dan dat wij vooraf hadden kunnen voorspellen.
Het geluidsbeeld dat de Reserve-lijn van Polk bij stereo weergave neerzet is goed, al zult u geheel begrijpelijk geen hele hoge eisen moeten stellen aan zaken als definitie, finesse en geluidsdiepte. Deze zaken sluiten wel weer netjes aan bij de prijs en positionering van deze Reserve-lijn, maar er zijn luidsprekermodellen die dit bij pure stereoweergave beter beheersen. Denk bijvoorbeeld aan de nieuwe 600 of 700-serie van Bowers & Wilkins, maar deze zijn echter wel weer voorzien van een significant hoger prijskaartje. Bij home cinemagebruik zijn de voorgenoemde zaken als definitie, finesse en geluidsdiepte minder van toepassing. Hier wordt de geluidskwaliteit vooral bepaald door de plaatsing van de surround luidsprekers om de fictieve geluidsbubbel te vormen en de effectiviteit van het roomcorrectie systeem waarmee klank, tijd- en fasegedrag wordt geperfectioneerd.
Mede dankzij Dirac Live presteert de Denon-Polk combinatie uitzonderlijk goed en zijn we al enkele maanden zeer tevreden met deze fijne set in huis.
Conclusie
Denon heeft met de AVC-X4800H een veelzijdig topmodel gelanceerd die vrijwel alles biedt waar de hedendaagse film- en muziekliefhebber naar verlangt. De keuze voor de luidsprekers uit de Polk Reserve lijn hadden we zelf niet kunnen bedenken en voldoet boven verwachting goed. Heb je de extra investering van zo’n drie-en-een-half tot vijfhonderd euro voor het gebruik van Dirac Live er niet voor over, ook Audyssey roomcorrectie biedt een indrukwekkende beleving van beeld- en muziekcontent zonder additionele kosten. Dirac Live laat deze Denon-Polk combinatie echter tot atmosferische hoogten stijgen. We kunnen dan ook met het de hand op ons hart verklaren dat we deze combi inclusief Dirac licentie van harte aanbevelen.
Denon AVC-X4800H
2.599 euro | www.denon.com
miniDSP UMIK-1 | 110 euro
Microfoonstandaard | circa 30 tot 80 euro
Polk Reserve R700 | 2.398 euro (per paar)
Polk reserve R350 | 599 euro (per stuk)
Polk R200 | 749 euro (per paar)
Polk R900 | 549 euro (per paar) | www.polkaudio.com
Dirac Limited bandwidth license | 238 euro
Dirac Full bandwidth license | 321 euro
Waardering complete set:
Stereo weergave: 4,5 uit 5
Surround weergave: 5 uit 5
Connectiviteit: 5 uit 5
Features: 5 uit 5
Gebruiksgemak: 5 uit 5
Prijs-prestatie: 5 uit 5
