Je wil graag je hifi-set terugbrengen van een hele collectie apparaten naar zo weinig mogelijk. Tegelijkertijd wil je niet beperkt worden in je vrijheid qua muziekkeuze. Dan behoor jij wellicht tot de doelgroep van de X45 van Cocktail Audio, een alleskunner met verrassende functies. Het is een fonkelnieuw toestel dat bij uitstek een voorbeeld is van een modern hifi-apparaat dat zich niet in één productcategorie laat stoppen. Als je op zoek bent naar een voorversterker die ook cd’s kan rippen én de rol van mediaserver op zich kan nemen, dan zit je bij de X45 aan het juiste adres.
Cocktail Audio
Cocktail Audio bezet al jaren een bijzonder niche binnen de hifi-markt. Hun apparaten lijken op eerste zicht voornamelijk rond het afspelen van digitale muziek te draaien, maar kunnen ook meer. Van de tiental huidige modellen bij Cocktail Audio zijn er bijvoorbeeld vijf alles-in-één versterkers. Aan de X45 die we in deze test bekijken kun je echter geen luidsprekers (rechtstreeks) hangen, want het doet eigenlijk alles behalve een (eind)versterker zijn. Wat is het dan wel? Eigenlijk alles, behalve net dat. De X45 is wèl een voorversterker met analoge en digitale ingangen, maar kan ook zelf een bron zijn. Dat het apparaat op verschillende manieren kan streamen is misschien niet zo ongewoon, maar de aanwezigheid van een cd-lezer en de mogelijkheid is om een schijf in te bouwen maakt de X45 meer een buitenbeentje. De opslag in de X45 is bovendien toegankelijk voor andere audioapparaten, zodat je deze Cocktail Audio ook een NAS kunt noemen. Wat de X45 helemaal bijzonder maakt, zijn een aantal ongewone functies en mogelijkheden. Een veelzijdig en complex product dus, maar die net bedoeld is voor mensen die in hun audioset geen computer of NAS wensen te dulden.
Blikvanger
Het ene ding dat alle aandacht opeist als je de X45 ziet functioneren? Het gigantische 7-inch scherm, natuurlijk. Helaas geen touchscreen, maar wel een display dat de interface zeer effectief toont. Als je tijdens het opstellen van het toestel dichtbij het apparaat zit, denk je nochtans eerst: “Wow, de menu’s worden echt wel heel groot getoond.” Ga je in je zetel zitten op een normale luisterafstand van drie, vier meter snap je waarom. Zelfs op een grote afstand blijven teksten, zoals muziekinformatie en de instellingen, zeer leesbaar. Je hebt bovendien de optie om een tv aan te sluiten om de interface nog grootser te tonen, waar we verderop meer over vertellen.
De X45 pronkt met één van de langste lijsten met functies die we ooit onder ogen kregen. Dat past ook bij het concept van dit apparaat. Het wil een one-box-oplossing zijn die heel wat andere apparaten kan vervangen, incluis een computer die je zou gebruiken om muziek te rippen en je muziekcollectie te beheren. Dat doe je allemaal op de X45 zelf. Maar het is niet een alles-in-doos zoals pakweg een Naim Audio Uniti-versterker, met name de Uniti Star die we recent bekeken. Dit toestel van Cocktail heeft in tegenstelling tot die Britse apparaten geen eindversterkermodule aan boord. Je moet de X45 dus nog altijd verbinden met een (eind)versterker, wat zowel ongebalanceerd of gebalanceerd via XLR kan – of zelfs digitaal.
De X45 speelt de driedubbele rol van mediaserver, streaming DAC en voorversterker. De eerste rol vervult het dankzij opslag die (optioneel) ingebouwd is. Bij ons testtoestel was een schijf van 2 TB aanwezig, maar de X45 is voorzien om zowel 2,5- als 3,5-inch schijven tot 8 TB te accepteren. Wel maar één enkele schijf; je kunt dus geen RAID-opstelling creëren die je muziekcollectie extra veilig bewaart. Het inbouwen van een schijf vereist trouwens geen grote technische vaardigheid, het is vrij eenvoudig om te doen dankzij een slim sledesysteem. Verkies je toch een aparte NAS? De X45 kan ook vanaf daar afspelen.
De ingebouwde opslag gebruik je voor het bewaren van eigen muziekbestanden. De X45 lust nagenoeg alles wel qua muziekformaten, incluis DSD256 en MQA-bestanden, dankzij de twee ES9018K2M DAC’s (één per kanaal) die hi-resaudio tot 32 bit/384 kHz kan verwerken. We doorlopen bij elk streamingtoestel een test met muziek in allerlei formaten en kwaliteitniveaus, de X45 krijgt hiervoor een nagenoeg perfect rapport. Alle gangbare formaten spelen af én ook lastigere formaten als APE/CUE (gebruikt voor rips van vinyl) en AIFF in hi-res vormden geen probleem.
Het lijkt misschien nu dat de Cocktail Audio enkel gericht is op het afspelen van eigen bestanden, maar het toestel is even goed voorzien als het gaat om streamingdiensten. Via Spotify Connect is het aanstuurbaar via de Spotify-app, terwijl Deezer, Tidal en Qobuz ingebakken zitten in de software van de X45. Als je een Apple-apparaat bezit, kun je ook lossless streamen via Airplay.
De schijf in combinatie met het ARM-hardwareplatform maakt dit toestel ook enorm veelzijdig. Het heeft voldoende rekenkracht en de interface kent meer mogelijkheden dan bij een doorsnee netwerkspeler. De X45 wil écht de computer in je systeem volledig vervangen en dus kun je het beheer van je muziekcollectie volledig op dit apparaat doen. Je kunt bijvoorbeeld bestanden converteren naar andere bestandsformaten, metadata aanpassen, cd’s rippen, een audiosignaal digitaliseren die via de phono-in of de analoge in wordt aangeleverd of zelfs radio-uitzendingen die via de ingebouwde tuner spelen opnemen.
Hang aan je tv
Net zoals andere Cocktail Audio-apparaten is de X45 gemaakt om bij in je hifi-set te plaatsen maar kan het evengoed passen in een custom install-project. Het kan via de webbrowser volledig geconfigureerd worden en - als je dat wenst - kan de volledige interface op je tv getoond worden. Daarvoor is een HDMI-uitgang voorzien, een uitgang die eveneens uitsluitend audio naar buiten kan sturen, bijvoorbeeld naar een DAC met HDMI of een AV-receiver. Dankzij de HDMI-poort kan de X45 volledig uit het zicht of zelfs in een andere kamer worden geplaatst, terwijl je met een lange HDMI-kabel of –extender wel nog albumhoezen op een scherm in de woonkamer of thuisbioscoop kan tonen. Let wel: de X45 speelt geen videobestanden af, iets dat je misschien zou verwachten van een alleskunner zoals deze.
Als het over audio gaat, heb je echter mogelijkheden genoeg. We hadden het al over de afspelen van digitale media, maar ook de achterkant van de X45 staat helemaal vol. Je kunt zowel analoge als digitale muziekbronnen aansluiten. Je vindt achteraan ook USB-poorten met Hostfunctie, wat het mogelijk maakt de interne DAC te negeren en te werken met een externe DA-converter die via USB wordt aangesloten.
Eigen app of Roon
Je moet wel weten waar je naar zoekt als je de app die bij de X45 hoort wil installeren. De naam ‘Novatron Music X’ verwijst niet meteen naar het merk noch naar het modelnummer. Even zoeken dus, maar je vindt het wel. De app is beschikbaar voor Apple-toestellen en Android-apparaten én is geoptimaliseerd voor grote tabletschermen. Dat laatste is zelfs anno 2018 nog zeker niet standaard, dus een schouderklopje voor Cocktail Audio. We hebben de app geïnstalleerd op zowel een iPad als op een Huawei MediaPad M3-tablet, en een P20 Pro-smartphone. Eén ding dat we meteen merkten is dat de app niet kan verdragen dat het op een ander toestel open staat. In een huishouden met meerdere mobiele toestellen is dat toch een nadeel. Op zich is Music X een vrij effectieve app, maar niet de meest gebruiksvriendelijke. Het kan, zeker op Android, nog wat stabieler.
Via de Music X-app kun je eigenlijk alles wel bedienen en instellen, onder meer via een virtuele afstandsbediening. Al werkt die virtual remote niet zo fijn als de eigenlijke remote die je bij de X45 ontving. Hou dat kastje dus best in de buurt. Je kunt de X45 trouwens ook via de browser bedienen, wat we een handigere werkwijze vonden dan de app. De app ziet er beter uit en past netjes op het scherm, maar de iets drukkere webinterface werkte tijdens onze test wel altijd stabieler. Zo wilde de record-knop via de app nooit goed reageren toen we een plaat wilden digitaliseren, terwijl de webremote altijd perfect werkte.
Wie op zoek is naar een betere app-ervaring, zal blij zijn dat de X45 helemaal Roon Ready is. Aangezien de Cocktail Audio geen Core kan zijn, houdt dit wel in dat Roon zelf ergens op een (mini)pc staat te draaien, eventueel met de opslag in de X45 als muziekbibliotheek. Dat lijkt toch wat haaks te staan op het idee dat dit toestel net een vervanger is voor zaken als een losse computer of NAS. Toch zijn we blij dat Roon Ready er is, want het is voor steeds meer muziekliefhebbers een must-have-functie. Misschien is het wel een idee voor Cocktail Audio dat ze ooit een X45-opvolger bedenken die ook een Roon Core kan zijn. Het huidige ARM-platform is daar wellicht niet krachtig genoeg voor.
Zakmes met veel accessoires
De X45 is een soort audiotoestel dat in bijzonder veel scenario’s een rol kan spelen. Cocktail Audio heeft er duidelijk voor gekozen zoveel mogelijk dingen op het menu te zetten, waardoor het een soort Zwitsers audiofiel zakmes is geworden met wel heel veel hulpmiddelen. Net zoals bij een echt zakmes ga jij in jouw situatie misschien bepaalde dingen tegenkomen die je totaal niet nodig hebt – of zelfs niet herkent. Zo is de X45 helemaal gericht op het beheren en afspelen van digitale bestanden vanaf eigen opslag, waardoor het een computer volledig vervangt. En toch kun je ook je pc via USB aansluiten op het apparaat. Het heeft een dubbele DAC ingebouwd, maar toch kun je het op een extra DA-convertor aansluiten. Het zijn maar voorbeelden, maar het voelt soms wel aan alsof Cocktail Audio naar een lange menukaart keek en dan maar zei: "We nemen het allemaal".
Dat maakt de X45 een flexibel toestel, maar ook wat complexer. Je kunt bijvoorbeeld een draaitafel aansluiten en een plaat digitaliseren, zelfs in hi-resformaat tot 192 kHz. Je moet daarbij niet bij elke track op record en dan stop drukken. Je digitaliseert een hele zijde van een plaat en laat de ingebouwde software dan de afzonderlijke tracks identificeren en als aparte bestanden bewaren. Dat ging tijdens onze tests zeer goed, zelfs bij een album met veel stiltes binnen een nummer. We waren vrij verbaasd dat je na het digitaliseren de golfvorm van de opname kon bekijken en de automatisch geïdentificeerde trackgrenzen kon verplaatsen. Dat kan enkel via het scherm en de knoppen op de X45 zelf, niet via de app.
Indrukwekkend, maar het kon nog net wat gebruiksvriendelijker. Je kan bijvoorbeeld de opname niet via de app aanpassen en je moet gedigitaliseerde tracks op het einde zelf nog importeren in de muziekdatabase van de X45. Dat is allemaal niet zo erg, maar doorheen de test dachten we regelmatig dat de X45 nog beter zou scoren als die interface door een usability-expert zou worden aangepakt.
Kijk daar voorbij en je ontdekt wel een apparaat dat zijn vele taken zeer competent uitvoert. Het rippen van cd’s gaat bijvoorbeeld gewoon heel moeiteloos. Schijfje insteken, wachten tot de metadata wordt opgezocht en daarna begint het rippen. De drive in ons testtoestel was misschien niet van de stilste, maar ondertussen kun je wel nog naar andere muziek luisteren. Zo wordt het wel heel eenvoudig om zelfs een grote collectie schijfjes naar FLAC (of een ander formaat, zoals WAV of ALAC) om te zetten.
In onze testopstelling hebben we de interne DAC gebruikt en de X45 aangesloten op een Micromega M-One M-150 en een paar dagen op een NAD M32, met een set ELAC Adante AS-61 als speakers. (Ter informatie: de distributeur van Cocktail Audio verdeelt ook ELAC). Dat is een betrekkelijk kostbare set, maar wel een waar de relatief lager geprijsde X45 toch in past. Klankmatig vonden we hem zeker niet minderwaardig in dit verhaal. De dubbele DAC-implementatie levert een inzichtrijk, gedetailleerd geluid zonder toegevoegde warmte. Ook het digitaliseren van vinyl leverde een mooi resultaat op.
Conclusie
De X45 is een zeer intrigerend en bijna uniek soort product. We hebben dit jaar al veel apparaten ontmoet die heel veel doen – integratie is duidelijk een trend in 2018 – maar Cocktail Audio is toch nog net iets anders. De X45 is gewoonweg een zeer bijzonder huwelijk tussen bron en voorversterker, met zeldzame opties die misschien net zijn wat je zoekt, zoals het kunnen digitaliseren van radio of vinyl naar muziekbestanden. Dat maakt hem interessant als je nog een muziekcollectie hebt die op analoge media staat en die je graag voor de toekomst wil veiligstellen. De X45 doet zijn wel eigen ding, ook met zijn soms druk ogende interface en app. Die mogen wel eens onder handen worden genomen.
Volgens ons rendeert een X45 ook goed in een omgeving waar er meerdere muzieksystemen present zijn. Je kunt dan zijn vele mediaserverfuncties inzetten om je muziekcollectie in heel het huis beschikbaar te maken. De custom install-markt wordt eveneens goed bediend. Bovenal is de X45 een complete totaaloplossing die een knap alternatief biedt voor audiofielen die wél flexibiliteit maar geen computer in hun luisterkamer willen.
Cocktail Audio X45
www.cocktailaudio.com
Beoordeling 4 op 5
