Audioracks (meubels die speciaal voor het optimaliseren van de prestaties van audiocomponenten zijn bedoeld) zijn er te kust en te keur. Toch is de verkoop van dit type producten de laatste jaren aan een vrije val bezig. Steeds meer mensen en zelfs kritische audioliefhebbers plaatsen hun audioproducten namelijk op of in een niet voor audio bedoeld designmeubel.

Dat lijkt in eerste instantie vreemd, maar is het niet wanneer we bedenken dat de meeste racks voornamelijk in alle kleuren zolang het maar zwart is worden aangeboden. Dat het ook anders kan bewijst de pijlsnel groeiende Italiaanse rackfabrikant Bassocontinuo. Hier is the sky the limit en kan door middel van een heus rack configuratieprogramma, ieder model volledig naar eigen smaak en behoefte worden aangepast.

Om dit proces met eigen ogen te kunnen aanschouwen, reisde ik de afgelopen bloedhete zomer samen met importeur More Music en enkele collega’s naar het monumentale Bergamo. Niet alleen de vestigingsplaats van Bassocontinuo, maar ook een werkelijk schitterende oude middeleeuwse stad met invloeden van de Etruskische, Keltische en Romeinse cultuur.

L’inizio (de start)

Door de verschillende bezoeken die ik de afgelopen jaren aan het rond Milaan gelegen industriële hart van Italië heb afgelegd, was bij mij de indruk ontstaan dat je voor werkelijke architecturale schoonheden toch een heel stuk zuidelijker moet zijn. Maar wat schetst mijn verbazing wanneer ik dit gegeven tijdens dit tweedaagse bezoek flink moet bijstellen. Tijdens de landing in de namiddag op Bergamo Airport blijft de oude stad nog aan ons oog onttrokken en maken we na het uitchecken eerst kennis met Bassocontinuo eigenaar Lorenzo Belloli en zijn zus en zakenpartner Paola. De ontvangst is allerhartelijkst en aan alles valt te merken dat beiden er enorm veel zin in hebben om ons de werk- en productiewijze van hun succesvolle merk zelf te laten ervaren. Terwijl Lorenzo ons met een mengeling van trots en goed ontwikkelt zakelijk gevoel vertelt dat hun onderneming op een ideale locatie aan de andere kant van het vliegveld is gelegen, gaat hij vervolgens met een brede grijns verder met de opmerking dat om ergens maximaal van te kunnen genieten, het ook heel belangrijk is om tijdig te ontspannen.  

Rilassarsi (ontspannen)    

Om de daad bij het woord te voegen worden we eerst naar ons hotel gebracht, met de schone belofte om na het inchecken te worden opgehaald voor een stadswandeling door Bergamo bij nacht. Waarom ik u dit allemaal vertel? Omdat zoals later zal blijken, hier de inspiratiebron en de werkelijke wortels voor de Bassocontinuo ontwerpen ligt. Hoewel we als toeristen vaak denken dat we naar Italiaanse plaatsen als Venetië, Pisa, Rome, Florence en Napels moeten reizen om het echte Italië te ervaren, wil ik daar persoonlijk met stip ook Bergamo aan toevoegen. Het begint al met de uitgestrekte benedenstad, de Città Bassa - waar het voor de liefhebber uitstekend winkelen en relaxen is en van waaruit de Città Alta - de hooggelegen stad al duidelijk zichtbaar is.

Veilig ingepakt binnen de eeuwenoude stadsmuren kun je de klim te voet of met een kabelbaantje uit 1887(!) maken. De zeven minuten durende klim naar boven is niet alleen door het adembenemend mooie uitzicht al zeer de moeite waard, maar zeker ook door de tijdreis die je aflegt van de 20e eeuw van de benedenstad naar de 15e eeuw van de bovenstad. Eenmaal boven gekomen begrijp ik na een lange wandeling steeds beter waar Lorenzo nu eigenlijk op doelt. Net zoals basso continuo een begeleidende baspartij aangevuld met akkoorden is die in veel barokmuziek voorkomt, ontdek ik een soortgelijk patroon in de hier omringende architectuur, het eten en eigenlijk het hele levensritme. Het is dan ook niet voor niets dat wanneer we eenmaal bij de rand van de hoog gelegen langgerekte originele stadsmuur met prachtig uitzicht aan de top zijn aangekomen, hij een wijds gebaar maakt en daarbij vol overgave zegt: ‘dit zijn onze roots en het Italië zoals we dat nu om ons heen zien vormt de basis en inspiratiebron van ieder Bassocontinuo ontwerp’.

Produttori locali (lokale producenten)

Na een verkwikkende nachtrust en een goed ontbijt staan de volgende ochtend bezoeken aan verschillende lokale producenten op het programma. Net als de eerste dag maken we ook vandaag weer gebruik van een tweetal auto’s en rijden genietend door het mooie maar ook vrij vlakke Lombardijse landschap. Ondertussen vertelt dit keer Paola dat Bassocontinuo een volledig Italiaans product is, waarbij louter gebruik wordt gemaakt van plaatselijke toeleveranciers die bijna allemaal binnen een straal van 40 km rond Bergamo zijn gelegen. Hier dus nu eens niet made in the PRC (People’s Republic of China), maar louter toegewijd Italiaanse ambacht van het hoogste niveau. Het eerste bedrijf wat we bezoeken is het metaalverwerkende bedrijf wat uit verschillende metaalsoorten (o.a. rvs, koper, messing en aluminium) alle metaalonderdelen voor Bassocontinuo maakt.

Ondanks dat het onderkomen van dit familiebedrijf in eerste instantie nogal eenvoudig en basaal aandoet, blijkt het machinepark dit allesbehalve te zijn! Veel machines zijn dan ook volledig computergestuurd en in staat complexe bewerkingen bij de kleinst mogelijke toleranties uit te voeren. Toch is het uiteindelijk de extreme zorg bij het nabewerken die de meeste indruk maakt. Werkelijk ieder onderdeel wordt daarbij uitvoerig gecontroleerd en tot in perfectie gepolijst. Het moge duidelijk zijn dat hierdoor oogverblindend mooie halffabricaten ontstaan die ten alle tijden eenzelfde consistente uitstraling bezitten. Hierdoor blijft ook bij een eventuele wijziging of uitbreiding van een rack precies dezelfde uitstraling behouden.

Lavorazione della pelle (leerverwerking)

De volgende halte in ons rijkelijk gevulde programma betreft de leerverwerking. Dit is een heel bijzonder en uniek facet van het merk Bassocontinuo, want bij welk andere fabrikant heb je zo veel (materiaal)keuze om je rack perfect op de uitstraling van je interieur of andere componenten af te stemmen? Dat daar ontzettend veel bij komt kijken ontdekken we bij een even verderop gelegen meubelstoffeerder. In tegenstelling tot het metaalverwerkende bedrijf is deze stoffeerder ook gewoon voor consumenten werkzaam en wanneer we het gezellige winkelpand betreden duidt nog helemaal niets op eventuele grootschalige werkzaamheden. Terwijl we de showroom passeren komen we vervolgens in een vrij kleine maar wel zeer goed uitgeruste werkplaats terecht. Hier zijn minstens één en doorgaans twee zeer getrainde ambachtslieden aan het werk om de plateaus van modellen uit de Reference lijn te bekleden met het meest exquise leer en verfijnd stikselwerk.

Ik weet niet hoe het met u is gesteld, maar ik krijg altijd een soort van rillingen over mijn rug en kippenvel van bewondering en verwondering als ik zie hoe vlot en extreem precies echte ambachtslieden hun werkzaamheden verrichten. Veel gaat puur op gevoel en het oogt allemaal achteloos gemakkelijk. Het superieure kwaliteitsniveau wordt nog eens extra onderstreept wanneer tot mijn verbazing de niet zichtbare onderzijde van ieder plateau of laag, er nog steeds uitziet alsof het om een zichtzijde gaat.

Wat ook opvalt is dat ondanks de zeer vaardige handen, er vele stappen nodig zijn om de nauwkeurig gefreesde MDF-basis om te toveren tot zo’n luxueus eindproduct. Compleet met ingemaasde Italiaanse vlag, de keuze uit vele kleuren en waarbij zelfs contrasterende stiksels tot de mogelijkheden behoren.

La lavorazione del legno (houtbewerking)       

Voor de houtbewerking moeten we aanmerkelijk verder rijden en blijkt het niet meer om een klein en gezellig familiebedrijf te gaan, maar om een duidelijk groter op een industrieterrein gelegen onderneming. Zeker in vergelijking tot de voorgaande twee toeleveranciers gaat het hier duidelijk om ‘big business’ of in goed Italiaans grandi affari. De schaalgrootte die we namelijk hier zien is dan ook aanmerkelijk anders en de forse hal is werkelijk volgepakt met de meest geavanceerde houtbewerkingsmachines. Om wederom een goed beeld te krijgen van wat er allemaal bij komt kijken, krijgen we een demonstratie van een CNC-gestuurde freesmachine. Dit monsterlijk grote apparaat met zijn krachtige afzuiging en zeer hoge maatvastheid, maakt binnen tien minuten van een flink blok MDF, een perfect geproportioneerd basis voor in dit geval wederom de Reference 2.0 lijn. Maar ook daarna krijg ik bij het nabewerken van de halffabricaten weer hetzelfde soort kippenvel als bij de leerverwerking. Want zelfs geavanceerde CNC bewerkingen vereisen nog steeds vaardige handen om er een echt perfect product van te maken.

Omdat we inmiddels ook weer dicht bij Bergamo zijn, komt na een kwartiertje rijden ook de assemblage, opslag en binnenkort ook toonzaal van Bassocontinuo zelf aan de beurt. We stoppen op een klein industrieterrein wat inderdaad bijna pal naast de start en landingsbaan van Bergamo airport ligt en lopen het volgende moment een opmerkelijk koele, maar vooral ook zeer georganiseerde hal in. Tegen de wanden liggen verpakkingsmaterialen en gecompleteerde halffabricaten van alle productlijnen in stellages klaar, een ander deel van de ruimte staat vol met vers gepolijste metaaldelen, terwijl de langste wand tenslotte volledig wordt ingenomen door reeds verpakte producten die klaar staat voor verzending naar alle delen van de wereld.

Sforzandosi per la perfezione (streven naar perfectie)      

Het hoofdkwartier van Bassocontinuo ademt trouwens op meerdere manieren het streven naar perfectie uit. Want buiten alle halffabricaten die keurig in het gelid staan opgesteld om in de weldoordachte verpakkingen te worden ondergebracht, wordt ook nog eens letterlijk ieder onderdeel voordat het in de dozen verdwijnt uitvoerig gecontroleerd en tot in perfectie opgepoetst! Terwijl Lorenzo en Paolo uitleg over de gang van zaken geven, word ik gewoon heel vrolijk en bijna hebberig van hetgeen we hier allemaal te zien krijgen. Vooral doordat deze perfectie echt alles omvat. Dit Italiaanse merk behoort hierdoor niet bij de ‘koopjes van de week’ merken, maar is voor het gebodene ook beslist niet te duur.

Tijdens de rondleiding vertelt Lorenzo dat het merk door deze werkwijze inmiddels zo hard is gegroeid, dat een tweede locatie noodzakelijk is geworden. Om dit verder te verduidelijken stappen we opnieuw in de twee auto’s om maar kort daarna weer aan de andere kant van het industrieterrein uit te stappen. We staan nu voor een aanmerkelijk nieuwer pand waar aan de voorzijde door het ontbreken van ramen nog niets van het binnenste wordt prijsgegeven. Terwijl we eenmaal binnen even moeten wennen aan het contrast na het zeer zonnige buiten, bevinden we ons in een ommuurde ruimte die zowel is voorzien van ramen als over een aantrekkelijk oppervlak beschikt. ‘Dit gaat onze showroom worden waar alle modellen compleet met voorbeelden zullen worden opgesteld. In de ruimte ernaast maken we een kleine fotostudio om al onze modellen te fotograferen, terwijl in de overige twee ruimtes ook een deel van de assemblage zal worden ondergebracht.’

Fibra di carbonio (koolstofvezel)       

Net als we denken dat we nu toch al een mooie indruk van dit vernieuwende Italiaanse merk hebben gekregen, wordt ons gevraagd opnieuw in de auto’s plaats te nemen en ons op te maken voor de langste tocht naar de verst gelegen toeleverancier. Na een rit van meer dan een uur komen we tenslotte aan bij het met afstand grootste bedrijf tot nu toe. Opmerkelijk is dat onze komst voor het eerst een aantal zenuwachtige personeelsleden laat zien die aangeven dat we in de auto’s moeten wachten voordat we welkom zijn. Een beeld wat we tot op heden bij geen van de andere bedrijven zagen en ons toch wel verbaasd. 

Na het uitstappen worden we in een afgesloten gedeelte verwelkomt door de bedrijfsleider. Lorenzo vertaalt zijn woorden en het komt er in grote lijnen op neer dat deze onderneming voor verschillende zeer bekende wereldmerken producten maakt en absoluut wil voorkomen dat deze vindingen waar veel geld mee gemoeid is, straks ergens op internet zichtbaar zijn. Maar wat in hemelnaam is dit dan voor bedrijf?! Terwijl we het afgesloten gedeelte verlaten en ons op het hart wordt gedrukt om vooral alleen maar foto’s te maken van aangewezen producten en locaties, zien we het. We blijken ons te bevinden in één van ’s werelds meest toonaangevende productiebedrijven van koolstofvezel waarvan ik u de naam wegens concurrentieoverwegingen helaas moet onthouden. Hoewel de voorgaande productiebedrijven mij al kippenvel bezorgden door de vaardige handen van de ambachtslieden die hun vak zo goed verstonden, krijg ik het dit keer door de voorbeelden die we te zien krijgen. Hieronder koolstofvezel fietsframes voor de wereld wielrentop, motoronderdelen voor onder andere Porsche, Ferrari, Maserati, Lamborghini en nog veel meer bijzondere producten waar je deze extreem sterke, stijve en lichte vezel samen met kunsthars vermengt voor kunt gebruiken! Maar wat doet Bassocontinuo binnen dit bijzonder elitaire gezelschap wat zo’n kostbare productiemethode rechtvaardigt?

Lang hoeven we er niet op te wachten, want terwijl we onze ogen werkelijk uitkijken hoe dit bijzondere productieproces in zijn werk gaat, neemt Lorenzo ons mee naar de verste uithoek van het bedrijf waar alle mallen zijn opgeslagen. Op een hefplateau liggen twee delen van een hele dikke aluminium mal voor ons klaar en terwijl hij er liefkozend met zijn vingertoppen overheen strijkt, herken ik ineens de omtrekken van het koolstofvezel endo-skelet van het baanbrekende Bassocontinuo Revolution Line 2.0 programma. Een serie racks die veelvuldig gebruik maakt van dit bijzondere materiaal en waarbij de draagarmen oftewel het endoskelet, zelfs volledig hiervan zijn vervaardigd.

Ciliegina sulla torta (kers op de taart) 

Als de spreekwoordelijke kers op de taart maken we tenslotte ook mee dat het proces in de grote autoclaaf (een afgesloten drukvat waarin de druk dient om een proces te starten, beïnvloeden of stoppen) toevallig net is afgerond op het moment dat wij klaar zijn met onze rondleiding. Terwijl de hitte nog zinderend naar buiten golft, zien we een hele reeks aan allerlei verschillende koolstofvezel onderdelen, stevig opgesloten in hun mal en verpakt in een vacuümgetrokken plastic hoes. Door de verwarming onder hoge druk zijn alle afzonderlijke dunne koolstoflagen en de thermoharders tenslotte tot één ultra stijf totaalgeheel ‘samengesmolten’, met het voor koolstofvezel inmiddels zo typerende uiterlijk. Het blijft ook een bizar gegeven wanneer voor het oog loodzware onderdelen, in werkelijkheid vederlicht blijken te zijn. Wanneer we uiteindelijk ook zelf nog mogen proberen om het materiaal te buigen of te vervormen, blijkt dit tot groot vermaak van de aanwezige personeelsleden en natuurlijk Lorenzo en Paola, uiteraard volledig vruchteloos te zijn. 

Conclusie    

Na dit laatste bezoek is het de hoogste tijd om weer richting vliegveld te vertrekken en de eindbalans op te maken van dit razend interessante fabrieksbezoek. Wat mij vooral is bijgebleven is dat Bassocontinuo werkelijk in staat is gebleken om het fenomeen audiorack nieuw leven in te blazen. Want een echt optimale geluidskwaliteit kun je gewoonweg nooit en te nimmer bereiken door je kostbare componenten op een mee-resonerend dressoir of ander niet voor audioproducten bedoeld meubelstuk te plaatsen. Door juist deze aspecten met een geweldige cosmetische uitstraling te verenigen schrijft dit trotse Italiaanse merk wat mij betreft audiogeschiedenis. Want eindelijk kun je naast een benodigde maatvoering nu ook een eigen invulling aan materiaalkeuze en kleurstelling geven.

Voorbeelden te over zoals de D’Agostino Momentum serie geplaatst in een rack met eveneens koperen dragers en koolstofvezel plateau’s (Revolution Line). Of wat te denken van McIntosch componenten geplaatst in een Reference Line rack wat precies hetzelfde zwart in leer met dezelfde blauwe kleur contrasterende stiksels bevat of Sonus faber waarbij het rack zelfs in eenzelfde hout met leer afwerking kan worden geleverd? The sky is hier echt the limit en er is werkelijk heel veel mogelijk. Met dat prettige gevoel nemen we afscheid van onze hartelijke, gepassioneerde gastheren. Hardwerkende ondernemers die inmiddels hun gestaag groeiende assortiment aan maar liefst 41 verschillende landen leveren en voor ieder rackvraagstuk een passende oplossing kunnen bieden.