Zou het te maken hebben met de kerstperiode dat ik op uitnodiging van Omera Hifi & Streaming Media afgelopen maand kwam te luisteren naar een set luidsprekers verkrijgbaar in de standaard kleuren goud en zilver. Nee, schrikt u niet, het zijn geen glimmende kerstballen, maar in zachte, metallic lak gespoten zuilluidsprekers die je zilver of goud zou kunnen noemen, van een formaat dat niet doet vermoeden welke weergave mogelijk is. De afwerkingen geven de Shan Nova een industriële look, zouden zomaar combineren met de populaire betontinten in moderne woningen. Genoeg over uiterlijkheden, waar hebben we het eigenlijk over?
Over Shan Audio
Shan Audio is een Tsjechische fabrikant van high end-speakers opgericht in 1991 en sindsdien ontwikkeld tot een prominente speler op de Europese markt voor kwaliteitsaudio, custom design en flexibele toepassingen. Al in de jaren negentig baarde Shan opzien met innovatieve speakersystemen als de Aztec en de Emotion. Het bedrijf was in die dagen nog gevestigd in Vráž u Berouna in de buurt van Praag (zegt mij niets, u misschien wel). In 2008 zette Shan Audio een stap vooruit door de productie te verleggen naar een nieuwe fabriek in Tranovice, een plaats gelegen aan de voet van het Beskid-gebergte. Het team van Shan Audio werd uitgebreid door onder meer Dr. Bohumil Sýkora aan te trekken, een gevestigde naam in de wereld van de elektro-akoestiek.
De kracht van Shan Audio vormt de synthese tussen perfect geluid en oogstrelende vormgeving. De huidige speakerlijnen geven uitdrukking aan de ambitie om perfect geluid te combineren met een oogstrelende vormgeving zoals te zien is in de nieuwe Nova, de compacte Lyra’s tot en met de exclusieve IceBox-serie. Naast de hoge kwaliteit onderscheiden producten van het Tsjechische Shan Audio zich door de vele afwerkingsmogelijkheden en door de enorm hoge kwaliteit van die afwerking. De meeste speakers kunnen desgewenst in nagenoeg iedere RAL-kleur geleverd worden, helaas dat gaat niet op voor de Nova. De kwantiteit en kwaliteit van de laklagen van producten van Shan Audio zijn altijd uitzonderlijk in hun prijsklasse zo stellen zij zelf en kon ik in Vlaardingen vaststellen.
Shan Nova
De Nova is de kleinste zuilluidspreker van Shan Audio en tevens het nieuwste model. Het is een tweeweg systeem van heel bescheiden afmetingen. Aan de voorzijde zijn een 1/2” soft dome tweeter te vinden en een 4” woofer (12,5 mm en 10 cm). De achterzijde toont een kleine reflexpoort en een enkel uitgevoerde set terminals. Volgens opgave heeft het systeem een impedantie van 4 Ohm gecombineerd met een gevoeligheid van 86dB. Het frequentiebereik is ongeveer 55Hz tot 20kHz.
Om de twee drivers te scheiden heeft Shan Audio niet op kosten bespaard. Het tweede order-filter bestaat uit luchtspoelen en polypropyleen condensatoren. De wanden van de zuil zijn 16mm dik MDF. De gebruikte lak voor de zilver- en goudkleurige afwerking is een Duits kwaliteitsproduct. De kleine zuil meet 13x13x80 centimeter en staat op een dunne, zwarte vloetplaat van 15x15 centimeter. Hierin passen geen spikes maar zijn rubber dopjes gezet. Shan Audio claimt een betere weergave op dat rubber dan op spikes. Mijn voorkeur voor ontkoppelen stemt daarmee aardig overeen. De prijs voor dit verrassende paartje is slechts € 799,- en als u graag 8-vormige frontje voor de drivers zet dan betaalt u daar maar € 45,- meer voor per paar. Kortom de Shan Nova pleegt geen aanslag op uw interieur en ook niet op uw portemonnee.
Tunen
Bij Omera Hifi & Streaming Media houden ze wel van aparte dingen. Ruud Moerman heeft daarom een Waversa streamer/dac/versterker aangedragen die werkt als Roon endpoint naast mogelijkheden als media server, DNLA, AirPlay, Bluetooth, FM ontvanger, muziekdiensten streamen en internetradio. Het is een platte doos, op het oog kleiner dan een A4 en slechts een paar centimeter hoog. Intern zijn per kanaal 16 klasse D eindversterkers van elk 5 Watt gekoppeld tot een totaal dat 2 x 80 Watt levert.
Uitbreidingen zijn onderweg zoals een betere voeding en een unit met analoge ingangen. Het is in zijn aluminium jas een schatje naast de zilveren Shan Nova, ware het niet dat ik de combinatie aan de scherpe kant vindt klinken voor mijn muziekkeuze. Dus dien ik een verzoeknummer in en mag gaan spelen met een 2 x 40 Watt Naim Uniti Atom all-in-one. Een apparaat dat ik door en door ken, gunstig is geprijsd voor wat het biedt en ruimschoots in staat is om een ruime keuze aan luidsprekers aan te sturen.
Omdat de Naim met Roon software kan werken en dat mijn keuze thuis ook is, ga ik daarmee aan de slag. Een goed alternatief is de eigen App van Naim, een fijne App als u niet net zo als ik diverse merken apparaten wilt besturen vanuit één punt. Naim is voor Naim, Roon is voor Naim en heel veel andere merken. Aan de Uniti Atom komen slechts een paar draden: Inakustik Referenz Netzkabel AC-1502 netsnoer, Ricable Magnus Speaker kabels en een AudioQuest Cinnamon ethernetkabel. Zo eenvoudig kan het zijn om kwaliteit te behalen.
Mijn eigenwijsheid beperkt zich niet tot de keuze voor een wat minder ruimtelijk klinkende Naim Unit Atom, waaruit een veel zachtere S-klank komt dan uit de Waversa, ik ga de opstelling van de weergevers wat in- en uitdraaien, de weergevers wat verplaatsen, net zo lang tot ik denk het beste er uit te krijgen. Overigens komt de ruimte in het geluid terug als de Naim meer en meer op bedrijfstemperatuur komt. Tijdens dat indraaien voel ik dat de wanden van de Shan Nova trillen als ware het een dunne wand BBC weergever uit de jaren ’70. Dat trillen hoeft helemaal geen bezwaar te zijn, mits het gecontroleerd gebeurt zoals in de Shan Nova. Het scheelt namelijk demping aan de binnenzijde waardoor dynamiek en levendigheid behouden blijven. Het scheelt ook in vervorming. Omdat alle energie die niet via de drivers, de poort of de wand naar buiten kan, anders in de kast blijft en aan de achterzijde op de woofer gaat drukken als een echo. Dat leidt in het ergste geval tot een zompige, slome basweergave met weinig definitie. De Nova voert de energie in de kast gewoon af via de wanden.
iPad in de hand
Op de in de hand gedrukte iPad tref ik de door Roon bewaarde gegevens aan van de laatst gedraaide muziek. Daar ben ik nu eens niet eigenwijs en ga genieten van deels voor mij onbekende werken en artiesten. Carolin No ken ik wel, de Duitse man en vrouw formatie maakt op “Favorite sin” hele mooie muziek. Vanaf de eerste noten speelt de Shan Nova levendig en vrolijk. Een volgende track als “One dollar ring” doet sterk denken aan Fay Lovsky vanwege de hoeveelheid aan geluidjes. Stem met af en toe tweede stem, los van de eerste. Slagwerk met veel ritme dat vrolijk door de ruimte spettert. Lage tonen zijn er wel, beheerst en niet in heel grote mate zoals te verwachten is uit de kleine zuil. De Nova klinkt een beetje zoals hij er uit ziet, slank en spits. Er ontstaat een ruimtelijk beeld met hoogte en diepte, totaal losgekomen van de weergevers. Over het stereobeeld hoeft je je geen zorgen te maken met de Shan Nova. Een andere track is “Love song” en dat begint verbazingwekkend goed met bas, drums en piano. Daarbij zingt de dame de sterren van de hemel. Het is rustige pop van Katja Maria Werker. De Nova speelt gezien de prijs en het formaat boven verwachting goed. Helder en transparant, beiden niet teveel van het goede, ik durf te zeggen: plezierig.
Abdullah Ibrahim & Ekaya brengen op de cd “Sotho Blue” saxofoon, fluit en trombone, met piano en bas. Niet te vergeten de drums want ze knallen de speakers uit alsof Nova daarvoor gemaakt is. Wat een power en dynamiek uit de zuil. Waarschijnlijk mede te danken aan de kleine woofer die heel snel kan reageren en het wisselfilter dat zo mooi is afgestemd, waardoor een overgang tussen woofer en tweeter onhoorbaar is. Als de muziek in een rustiger vaarwater komt, dan blijkt dat de bas de nodige details bevat wanneer de vingers over de snaren bewegen. Drums zijn strak, snaredrum is opvallend detailrijk om te horen. De track “The wedding” zet rustiger blazers in de ruimte, losgelaten door de weergevers, helder doch zonder scherpte. Instrument voor instrument laat zich eenvoudig onderscheiden. Het blijft een kleine weergever, maar het gekke is dat dat niet zo heel erg opvalt vanwege het volwassen geluid boven de onderste frequentie die de Nova kan leveren. Het mooi afgestemde poortje gooit geen roet in het eten en steunt de woofer zonder zelf de boventoon te voeren.
Groot orkest
Arthur Schoonderwoerd speelt een prelude van Chopin op een piano uit 1836. Het instrument heeft niet de grootsheid van een huidige concertvleugel, dat in gedachten houden, dan komt de Nova akelig dicht bij de klank van een echte piano en hoeft zich helemaal niet te schamen. Tonen sterven lang uit, de aanslag is helder, lage tonen laten de romp horen. Het is eenvoudig om weg te zinken op de klanken, tot een felle aanslag je weer wakker schudt en bij de les houdt. Wat meer moeite heeft de kleine weergever met een symfonie orkest als dat een “Triple concert” van Beethoven speelt met soliste Ann-Sophie Mutter. Het lukt gelukkig wel, maar de Nova moet alle zeilen bijzetten. Overigens is de weergave helder zonder scherp te worden, zo is er onderscheid te maken tussen de orkest secties en leden. Yo-Yo Ma doet zijn best om Mutter bij te houden als solist en zij springen samen naar voren om het orkest achter zich te plaatsen. De weergave loopt tegen grenzen aan en de liefhebber van groot orkestwerk zou ik denk ik toch een wat groter systeem aanraden. Solo instrumenten doen het wel erg goed, viool en cello, naast de vaardige vingers van Daniel Barenboim op de vleugel. Instrumenten komen tot leven om daarna naar voren komen in de compositie.
“Titok” van Ferenc Snétberger, Anders Jormin en Joey Baron, uitgebracht op het ECM label jazz. De titeltrack zet een bas neer die wat klein klinkt, wat opnieuw geen wenkbrauwen doet fronsen als je de speaker in levende lijve ziet staan. Met daarbij slagwerk waarvan de bekkens mooi metalig sissen. Bas is melodieus, laat vooral de getokkelde snaren goed naar voren komen. Het is mij te experimenteel als muziek, maar als testplaat werkt het wel. Als bas zo mooi is, dan kan de gitaar in de handen van Ferenc niet achterblijven. Vingers snellen over de snaren, laten zich precies plaatsen in het stereobeeld, overal zit vaart in. De bas laat toch ineens zijn tanden zien en gaat dieper dan tot nu toe waar te nemen was. De weergave als geheel is compleet, vrij, fijn om naar te luisteren en voor een systeem in deze prijsklasse gewoon meer dan goed.
Mark & Anna
Op “Fade to black” van Dire Straits wordt de stem van Knopfler erg groot en wie gewend is de track te draaien op grote luidsprekers zal verrast worden door de hoge mate van transparantie. Het is een beetje over de top, iets dat net zo goed afkomstig kan zijn van de door Tidal gekozen master, daar ben je met een muziekdienst nooit zeker van. Wie weet gebruiken ze een verknalde remaster. Instrumenten komen wel mooi los van elkaar, de stem van Knopfler, die toch al niet kan zingen, krijgt een mechanisch geluid.
Liever concentreer ik op de gitaren omdat die fijn spetteren en tot in de nuances te beluisteren zijn. “Planet of New Orleans” staat echt groot in de ruimte, alsof de zuil een uit de kluiten gewassen monitor is, ach wat scheelt het op de Nova is gewoon de baffle naar onderen doorgetrokken. Toch blijft hij een kleine weergever, waardoor snelheid als eerste is behouden en blijft opvallen. Ik zou zeggen ideaal voor jazz, voor fijne pop als deze, voor vrouwenstemmen waar je graag de intimiteit in beluistert. Ik denk maar zo dat heel veel luisteraars echt verrast gaan worden door de weergave. Zodat dit systeem niet alleen in een niet al te grote huiskamer terecht zal komen, maar tevens op de studeerkamer, bij de kinderen, in de tweede woning of op elke andere plaats waar formaat een probleem is en tegelijk muziek belangrijk. De combinatie met een Naim Uniti Atom is uit een boekje, alles klein en compact, volledig toegerust op de taak, met alle streaming mogelijkheden en internet radio de vrijwel ideale bron.
Het is er de tijd voor, “The winter tapes” live uitgevoerd door Anna Ternheim. Deze dame is een ontdekking voor mij en daar wil ik meer van horen. Ik merkte het net al op, vrouwenstemmen doen het goed op de Shan Nova. Ze klinken behoorlijk echt, met de nodige intonatie, niet met het maximum aan details maar dat kan ook niet voor deze prijs. Anna zingt aangenaam, met enige heesheid die haar stem een sexy tintje geeft. Heel ruimtelijk zoals het hoort bij een live concert. Publiek weet zich tot individuen terug te laten brengen als men gaat klappen. De gitaar in de handen van Anna is zowel op een hoog volume niveau volwassen en rond van klank als op een laag volume. Een mondharmonica is zoals ik die in gedachten heb, hoogstens zouden wat meer mondgeluiden en spuug in het instrument welkom zijn. Dan maar op naar de hogere series van Shan? Concentrerend op wat wel goed gaat is dat een heleboel. De klankzuiverheid, het onderscheidend vermogen, de losse en vrije weergave, de verrassende bas en de plaatsing van de artiesten in het stereobeeld. Het blijft bij een momentopname, wel eentje die prima bevalt. Met alle muziek uitgezonderd het hele grote orkest, maar dat is toch al niet mijn muzieksmaak, dus dat zal wel meespelen in het oordeel. Hou het wat kleiner en de Nova is veel groter dan zijn fysiek. Een kleine waarschuwing, combineer naar mijn idee de Shan Nova met een warmer klinkende bron en versterker, niet met eentje die al helder is als een Waversa. De Naim vormt een mooie combi al kan die ook net en tikje te veel worden als de opname niet mee wil werken.
Verbaasd
Daar sta je dan in de luisterruimte, te kijken naar twee weergevers met een afmeting die eerder past bij de stand waarop een monitor luidspreker kan komen te staan, dan dat het de luidspreker zelf is. Nog een beetje verbaasd over de weergave kwaliteit die het zuiltje mee heeft genomen uit Tsjechië. Het is voor mij duidelijk dat Shan Audio kwaliteit zoekt in de componenten van het wisselfilter en de drivers, anders lukt het gewoon niet om dit niveau te halen. De afwerking is uitermate netjes en de kleurstelling verrassend modern. Het beperkte gewicht maakt het nog raadselachtiger waar ik in de afgelopen uren het volume uit wist te toveren. Dat is echt niet alleen de verdienste van een goede bron en dito versterker. Daar heeft Shan Audio een fors aandeel in. Denk aan kleine details als de rubber dopjes in de voetplaat om de speaker te ontkoppelen van de ondergrond. Ontkoppelen spreekt mij meer aan dan de eeuwige spikes. Er is over de Shan Nova nagedacht en dat uit zich in luisterplezier. Combineer ze met iets moois en geniet!
Shan Nova (mat zilver of mat goud)
€ 799 per set | € 45 per paar zwarte frontdoekjes
www.omera.nl
