Het kan verkeren; is het door SoundPrism ontwikkelde, actieve luidsprekersysteem mede uniek door het gebruik van een AirBlade tweeter, stopt de fabrikant met het leveren van de tweeter vanwege productieproblemen. Dan zit er niets anders op dan een ander merk tweeter inzetten en het systeem deels herdefiniëren. Het is te prijzen in SoundPrism eigenaar Etienne Heemskerk dat hij niet bij de pakken is gaan neerzitten, en zelfs het aanvankelijke nadeel heeft weten om te zetten in een verbeterde weergave.
Het SoundPrism Excellent Floating luidspreker systeem is een doorontwikkeling met meer potentie, waarvoor een tweede kennismaking ruimschoots op zijn plaats was. Dus snel naar Heerhugowaard waar de oren werden geopend en gewassen. This review in English? Click here
SoundPrism: een korte terugblik
Voor een ieder die het verslag van de vorige sessie niet heeft gelezen maken we even een korte samenvatting. Verstopt in het Noord-Hollandse Heerhugowaard bevindt zich het audio domein van Etienne Heemskerk. Onder de naam SoundPrism worden daar volledig actieve luidsprekers ontworpen en vervaardigd, waarbij de klant een belangrijke inbreng heeft in het uiterlijk, zelfs in de toegepaste elektronica en de behuizing van de woofer. SoundPrism is er niet op uit om in serie grote hoeveelheden luidsprekers weg te zetten, de klanttevredenheid en de nazorg die SoundPrism biedt staat dat in de weg. Kleinschalig werken, samen met de klant de beste oplossing zoeken en vervolgens op maat tunen van een systeem is wat Etienne veel meer aanspreekt. Waarbij een zodanige basis is gelegd dat een representatief systeem kan worden beluisterd bij SoundPrism thuis of bij een dealer.
SoundPrism is niet zomaar ontstaan uit een gedachtenkronkel van Etienne Heemskerk. Zijn basis ligt in de klassieke muziek waar hij mee opgroeide en wat hij zelf speelde op fluit. Hij maakt al lange tijd opnames van solisten, orkesten, koren en jazz musici, waarbij hij een door hem zelf ontworpen en vervaardigd ribbon microfoon systeem gebruikt, met daarbij TritonAudio actieve voorversterkers, neergezet in opstelling die vaak afwijkt van de gebruikelijke keuzes. Slechts twee microfoons, recht vooruit naast elkaar opgesteld, precies zoals onze oren staan. De opnames worden opgeslagen als digitale files en niet, of zo min mogelijk bewerkt.
Vanuit de muziek is Etienne altijd geïnteresseerd geweest in luidsprekers en elektronica, waarbij de keuze al snel ging vallen op actief gefilterde luidsprekers voor een perfect looptijdgedrag en minimale fase fouten. Etienne ziet zichzelf als een luidsprekerbouwer voor maatwerk, niet als fabrikant met seriematige producten. Zijn systemen evolueren, zodanig dat een klant kan meegroeien met de gedane aanpassingen. Denk daarbij vooral aan software voor de filters, niet in het upgraden van de units op de baffle tenzij noodzakelijk. Niet onvermeld mag blijven dat SoundPrism ingeschakeld kan worden voor het tunen van audio en AV systemen, het ombouwen van passieve luidsprekers naar actief, of voor het modificeren van luidsprekers.
SoundPrism Excellent Floating
De Excellent Floating luidsprekers werken met een open baffle voor de midden en hoge tonen. De baffle kan uitgevoerd worden in elk gewenst materiaal, hout, MDF, kunststof en zelfs in steen, en worden afgewerkt op elke door de klant gewenste manier. De baffle biedt plaats aan twee Purifi woofers en een Mundorf AMT tweeter in een D’Appolito opstelling. De Purifi woofers hebben een afwijkende surround rond de conus, optisch zo gevormd dat hij op enige afstand bekeken zelfs beschadigd lijkt. Het is een woofer uit de Purifi ontwerpstal, een bedrijf dat meer bekendheid geniet met de doorontwikkeling van Eigentakt klasse D versterkers. Het frequentiebereik van de 6,5” woofer is vrijwel vlak van 100Hz tot 3.000Hz en dat maakt hem tot een ideale middentoon weergever in een open baffle. Cross-over frequenties liggen op 120 en 2800Hz.
De tweeter tussen de woofers is een Mundorf AMT. Een Air Motion Transformer heeft een membraan van lamellen dat als een accordeon de elektrische energie voor hoge tonen omzet in geluid. Het geluid wordt met hoge snelheid tussen de lamellen uitgeperst. De Mundorf AMT heeft in tegenstelling tot de AirBlade geen afstraling over 180 graden naar voor en achter, maar is beperkt tot 60 graden bij 15kHz, nog wel steeds een dipool. Je kijkt letterlijk door de tweeter heen naar de muur achter de baffle. Als magneetsysteem gebruikt Mundorf Neodymium voor een sterk magneetveld.
Was bij het eerdere bezoek de baffle met dempers gemonteerd op een subwoofer, Etienne heeft ditmaal gekozen om de baffle aan het plafond te hangen met staaldraad. Twee veren vormen de ontkoppeling tussen staaldraad en baffle. Het eigen gewicht van de baffle met de drie units is genoeg om stabiel te blijven hangen, terwijl de veren bijdragen aan het nog verder minimaliseren van resonanties of doorgifte van mechanische energie. Zowel van baffle naar plafond als andersom. Zie hier de herkomst van de naam SoundPrism Excellent Floating.
Nog steeds is plaatsing van de baffle in een frame mogelijk, ook daar zal een veerconstructie de baffle volledig gaan ontkoppelen van frame en ondergrond. Zoals het een open baffle betaamt is de naar voren en naar achteren afgegeven energie gelijk, de reden dat afstand tot de achtermuur noodzakelijk is. Ideaal is een opstelling in een kamer en suite, waar de luidsprekers op de scheiding van de kamers kunnen komen. Een open baffle zorgt voor een volkomen symmetrisch belasting van de weergevers, voorkomt resonanties, brengt vervorming omlaag en kent geen kastkleuring. Het rendement is hoger dan van een gesloten systeem waarin energie deels wordt omgezet in warmte binnen de behuizing.
Voor de woofer maakt SoundPrism in de opstelling voor mij gebruik van gemodificeerde, passieve, 15 inch Klipsch subwoofers. De elektronica is in de subs omzeild en de demping is aangepast. Op verzoek en in overleg met de klant kan een kleinere sub worden gebruikt, of van een ander merk, desnoods een centrale subwoofer tussen de twee baffles als de ruimte beperkt is. De subs worden bij voorkeur op verende dempers gezet om ook die te ontkoppelen van de ondergrond. Ontkoppelen blijkt veelal veel effectiever dan koppelen met spikes. De dempers zijn Neolevs van TritonAudio, een bedrijf uit Alkmaar waar Etienne vaak mee samenwerkt.
Om een actief systeem te bouwen is een elektronisch scheidingsfilter nodig en een eindversterkerkanaal per unit. SoundPrism maakt gebruik van een 3-kanaals elektronisch scheidingsfilter van Hypex. Het filter is op alle manieren instelbaar via een PC, waarna de files met een USB verbinding in het filter worden geladen. SoundPrism kent drie vaste instellingen, beschikbaar via een afstandsbediening, waarbij de klant kan kiezen welke instelling het meeste aanspreekt. Daarna wordt met een meting bij de klant thuis het filter geoptimaliseerd voor de gekozen instelling, zodat middels DSP een aantal akoestische problemen van de luisterruimte worden verholpen. Achter het filter zijn Purifi Eigentakt klasse D versterkers direct gekoppeld met de units. Elke Eigentakt wordt gevoed met een Hypex voeding en als tweekanaal versterker in een behuizing gemonteerd.
Wat voor de klant resteert is het aansluiten van een analoge bron met volumeregeling op het elektronisch filter. SoundPrism maakt daarvoor zelf gebruik van een Sonnet Audio Hermes streamer met Volumio software en een Sonnet Audio Morpheus DAC. Een heerlijke combinatie, zo zal straks blijken.
Het SoundPrism Excellent Floating luidsprekersysteem wordt op basis van een offerte aangeboden. Een offerte waarin de wensen van de klant zijn meegenomen voor de uitvoering en de subs. Het complete systeem omvat de open baffles met Purifi en Mundorf units, twee gemodificeerde Klipsch 15 inch subwoofers, het Hypex filter, drie complete Purifi Eigentakt stereo eindversterkers, de bekabeling, plaatsen, afregelen en na twee weken tunen van het geheel. De prijs daarvoor begint bij € 18.000,- en loopt alleen op als de klant speciale wensen heeft die een meerprijs rechtvaardigen.
Herinnering en heden
Het SoundPrism actieve luidsprekersysteem heeft bij een eerder bezoek de indruk achtergelaten van een zeer snelle weergever, eerlijk en zuiver, met een groot evenwichtig frequentiebereik. Het was een overweldigend systeem waar het genieten van muziek vanwege de AirBlade tweeter af en toe vergelijkbaar was met een rit in een rollercoaster. De hiervoor in de plaats gekomen Mundorf tweeter vertoont een rustiger gedrag, zonder in te leveren op transparantie of snelheid. De kleinere afstraalhoek past nog beter bij de in D’Appolito opgestelde Purifi midrange units. Het afstraalgedrag komt daarmee erg goed overeen. De minder agressieve Mundorf AMT heeft nauwelijks last van ringing ten opzichte van de AirBlade en door de bundeling in de hoge tonen zijn reflecties van zijwanden minder aanwezig, zodat een stabieler stereobeeld wordt bereikt.
De twee subs stonden bij het vorige bezoek heel rustig afgesteld, dat is nog het geval al lijken die inmiddels ook strakker te spelen. Maar misschien laat mijn geheugen mij in de steek op dat gebied. Gezeten op de hotspot van het luidspreker systeem ga ik luisteren. Luidsprekers op het hart gemeten 3,2 meter uit elkaar, luisterafstand zo rond de 2,5 meter. De baffles zijn niet op mij gericht, units ‘kijken’ langs mij heen naar een punt achter mij.
Ik probeer aan de hand van mijn eigen tekst van het vorige bezoek en met mijn herinneringen te onderscheiden wat er daadwerkelijk anders is in het SoundPrism Excellent Floating systeem. Daarvoor ga ik terug naar eerder gedraaide tracks en begin met Stacey Kent’s “The summer we crossed Europe in the rain”. Ik ben ervan overtuigd, de weergave is rustiger geworden, laat de luisteraar minder op de tenen lopen. Het aangeboden beeld is natuurlijker geworden, besteedt minder aandacht aan hifi eigenschappen en meer aan muziek. Het is niet saai geworden of doods, in tegendeel, een slis op de stem is er nog steeds, behoort er ook te zijn, maar nu minder geprononceerd weergegeven. De focus nog altijd boven verwachting goed, het stereobeeld los en breed. Er bestaat een voortdurende, duidelijk scheiding tussen instrumenten onderling en de stem in het stereobeeld, met ruime aandacht voor diepte. Aan snelheid is evenmin ingeleverd.
Detaillering is vooral in het zo belangrijke middengebied erg goed, waarbij de verdubbeling van de Purifi units en de D’Appolito opstelling absoluut vruchten afwerpt. Prachtig is de rust van de tweeter met de onhoorbare aansluiting van de diverse units op elkaar. Twee 15” subs presteren strak en recht, zonder enige vorm van overdrijven, passen naadloos bij de baffle en vormen samen het fundament onder de muziek.
Met elk gedraaid stuk muziek raak ik meer overtuigd, met dank aan de Mundorf AMT en de dubbele Purifi units is langer luisteren mogelijk dan eerder het geval was. Muziek speelt uitnodigend, relaxed en heeft dat lekkere karakter dat de aandacht naar de muziek trekt en niet altijd naar de techniek van de weergave. Neem bijvoorbeeld Youn Sun Nah met “My favourite thing”. Tonen, komend uit het kleine instrumentje voor haar buik gehouden, klinken heel lang na. Gelardeerd met warmte en een rijkdom aan klank. Voor het eerst valt de heftige vibratie in haar stem mij overduidelijk op. Het is zo opvallend dat een klein, duivels stemmetje mij influistert dat de veren aan de baffle werken als galmveren.
Eenmaal thuis dezelfde track luisteren maakt gehakt van dat duivelse idee, het vibreren is er nog steeds het viel alleen nooit zo duidelijk op. Dat is te danken aan de buitengewone verstaanbaarheid, de doodse stilte achter Youn Sun Nah, in combinatie met de totale rust aan de zijkanten. De weergave is dynamisch en tonen lopen heel langzaam weg tot stilte overblijft. Het geheel staat gefocusseerd en is elektrostatisch doorzichtig.
Woofers aan het werk zetten kun je doen met “Avratz” van het Israëlische duo Infected Mushroom. Heel breed staat de weergave in de ruimte, reikend tot ver buiten de fysieke opstelling van de luidsprekers. De weergave is strak, volkomen in de hand gehouden, puntig en snel. Zijn overal geluiden waar te nemen, de bas is in eerste instantie door Infected Mushroom centraal gehouden.
Stevig en toch met beheersing. Al die kleine geluidjes zijn speels en levendig, ook al zijn ze soms heel zacht en dreigen onder te sneeuwen in het geheel. De weergave is nooit technisch, juist soepel en intens gehouden op de juiste manier. Tonen kunnen opnieuw echt heel lang aanhouden tegen een stille achtergrond. Het laag gaat diep, geen bult te vinden en toch wordt er geen DSP gebruikt anders dan voor cross-over en fase correctie. Het impuls gedrag is uitstekend met de Klipsch subs. Juist de grote woofer kan moeiteloos energie doorgeven, terwijl een kleine woofer daar hard voor moet werken en gaat “duwen”.
Etienne’s opnames
Zoals gemeld maakt SoundPrism vaak eigen opnames, onder meer van het Artvark saxofoon kwartet. Ieder lid van het kwartet heeft zijn eigen plaats in de weergave ruimte, worden totaal niet in elkaar gedrukt. Ieder lid heeft een duidelijk aanwijsbare plaats in de diepte, hoogte en breedte. Het is een prachtige opname, door Etienne zelf gemaakt, zonder audiofiele kleppen geluid van de instrumenten. Juist door het gebruik van een enkele stereo microfoon is de zuivere klank van de vier saxofoons behouden en dat wordt gecombineerd met flinke dynamische uitschieters. Moeiteloos en zonder compressie volgt het SoundPrism Excellent Floating de instrumenten. De dubbele midden unit helpt daar bij om de weergave losjes te houden met tegelijk een sterke focus vanwege de D’Appolito opstelling. De bundeling van midrange units en tweeter klopt met elkaar, daarmee worden fase problemen voorkomen.
Binnen het Nederlands Kamerkoor is stem voor stem identificeerbaar. Tussen de zangpartijen is een duidelijk gestommel hoorbaar op de achtergrond. Zelf zal deze ik muziek niet gaan kopen, het spreekt mij niet of nauwelijks aan. De weergave is echter wel spectaculair goed en detailrijk. Met een natuurlijke klank. Zelfs het omslaan van de bladmuziek zit in de opname. Een tweede stuk combineert elektrische gitaar met de koorzang. Stemmen zweven en dan knettert de vervormde gitaar als een dissonant er doorheen. Denk aan een mix van Led Zeppelin en een kerkkoor. Het goed en kwaad, het licht en de duisternis. Zeker intrigerend en heel aparte demo muziek om de kwaliteit van het SoundPrism Excellent Floating systeem aantoonbaar te maken.
Spektakel met de “Overture 1812”, daarvan de laatste 5 minuten, heftige strijkers zetten vol in, koperblazers maken de wangen bol zonder schel te worden, een koor staat groot achter het orkest. Dan dreunen paukenslagen, weerklinkt een klokkenspel. Dat alles wordt realistisch gebracht in een overweldigende grootsheid. Breed, heel breed in de ruimte en nooit is een speaker als entiteit hoorbaar. De goede opname levert een bijzonder resultaat. Wat mij nooit eerder opviel, en wat mogelijk gerelateerd is aan deze opname, is het afschieten van de kanonnen. Maar op een manier waarbij kanon voor kanon aanwijsbaar is in de opstelling. Links, rechts, links rechts, verschoven omdat ze een rij vormen. Dat is je reinste spektakel!
Hoog volume met SoundPrism Excellent Floating is geen probleem, beluister daarvoor een krakende Franse stem van Renaud, in samenwerking met mondharmonica en gitaar. Keihard opgenomen waarbij Renaud erg dicht op de microfoon staat. Daarom heel direct. Het is een PA-systeem waardig en doet sterk denken aan muziek bij een dorpsfeest op een markt in Frankrijk. Toch blijft de weergave wel in evenwicht en bezingt Renaud “Dylan” met volledige overgave en energie.
Tot voordeel omgebogen
Als de leverancier van één van je belangrijkste componenten in je systeem je in de kou laat staan, bewust of buiten zijn schuld, dan heb je als grote fabrikant een probleem. Wie klein en ambachtelijk werkt zoals Etienne Heemskerk van SoundPrism, weet dat soms met andere middelen om te zetten in een verbetering. Het SoundPrism Excellent Floating systeem is het resultaat van de gedwongen keuze voor een andere tweeter, waarbij de keuze is gevallen op een Mundorf AMT. Het inzetten van de nieuwe tweeter, naast het verdubbelen van het aantal midrange units tot een D’Appolito opstelling, was de eerste doorontwikkeling.
Het verend ophangen van de baffle aan het plafond of desnoods in een frame is een vervolg daarop. Het resultaat is een weergave die rustiger is geworden, natuurlijker aandoet, een sterk verbeterd stereobeeld geeft, niets inboet op kwaliteit en muziek luisteren tot een nog groter genoegen maakt. SoundPrism Excellent Floating is een compleet, actief systeem dat slechts een bron en volumeregeling ontbeert. Verder is het inclusief alle kabels en toebehoren. Ingeregeld, aangepast naar wens van de klant, op maatwerk basis geleverd. Dat het te ambachtelijk is om in serie te gaan leveren mag een geruststelling zijn voor grotere fabrikanten, SoundPrism Excellent Floating zou anders een geduchte concurrent zijn voor gevestigde namen met aanzienlijk hogere prijsstelling. Een groter compliment kan ik SoundPrism eigenlijk niet maken.
