Het merk Pink Faun is genoegzaam bekend bij ondergetekende, maar veel verder dan wat buizen kopen van de geestelijke eigenaar, Mattijs de Vries, was ik nooit gekomen. Tot ik op verzoek van de redactie mocht gaan werken met de D-POWER 2X90i versterker van het merk. Deze werd compleet met een Pink Faun interlink, een set luidsprekerkabels en een netsnoer aangeleverd. Interessant om zelf te ontdekken wat deze puur Nederlandse, kleinschalige fabrikant weet samen te stellen, want zijn roem is hem allang vooruit gesneld.
De D-POWER 2X90i is een geïntegreerde versterker met een drietal ingangen op lijnniveau. Het uitgangsvermogen is groot genoeg voor de meeste luidsprekers, met uitzondering van de meest hongerige high-end systemen, en genoeg voor de meeste huiskamers. Pink Faun pept de specificatie van het vermogen wat op door 2 x 90 Watt aan 4 Ohm te specificeren. Twee maal 60 Watt aan 8 Ohm is beter vergelijkbaar met wat andere merken opgeven. Naast de drie ingangen op de achterzijde vinden we daar zware luidsprekeraansluitingen die spades, blank draad en banaanstekkers accepteren. Via twee mini-jack-entrees zijn andere Pink Faun apparaten tegelijk met de D-POWER 2X90i aan en uit te zetten. Uiteraard is er een IEC-aansluiting voor de netspanning. De voorzijde toont niet de gebruikelijke draaiknoppen. Links en rechts van een behoorlijk grote display, die op afstand goed leesbaar is zonder te verblinden, vindt de eigenaar twee minischakelaars die samen functies combineren als ingangskeuze, aan/uit, volumeregeling en het maken van menukeuzes. Het is even wennen om op die manier te werken; handiger is het om de meegeleverde afstandsbediening ter hand te nemen. De menukeuzes bestaan uit onder meer factory reset, naamgeving van de ingang, lijnniveau instellen per ingang, HT-ingang bepalen en balansregeling.
Opbouw
Onder de kap is de D-POWER 2X90i van € 2.290,- voorzien van een door Pink Faun zelf ontwikkelde, digitaal aangestuurde volumeregeling met 75 standen, die telkens maar één weerstand in het signaal zet om het volume regelen. De versterker is opgebouwd rond een discrete voor- en drivertrap, een JFET klasse A versterker zonder tegenkoppeling. Deze schakeling neemt circa 75% van de signaalversterking voor zijn rekening, waarna een klasse D versterker het overneemt. Die klasse D versterker is daarmee beduidend eenvoudiger van opzet dan normaal, omdat versterkende opamps in de signaalweg overbodig worden gemaakt en door Pink Faun als discrete schakeling zijn uitgevoerd. Veel fabrikanten nemen gewoon de complete module af om een versterker te bouwen, Pink Faun bepaalt graag zelf hoe een versterker klinkt. Voor de goede orde, klasse D staat niet voor digitaal: het signaal blijft analoog van voor tot eind. De JFET en klasse D printen worden gevoed vanuit een 270 Watt transformator en een gelijkrichterschakeling met een totale buffer van 100.000 µF. De voeding van de voor- en drivertrap is per kanaal apart gestabiliseerd. Vanwege de zware voeding is het aansturen van stroomvretende luidsprekers geen probleem. Op de diverse printplaten vinden we zeer snelle diodes, low-esr condensatoren met zilver-mica bypass condensatoren en Allen-Bradley weerstanden in de signaalweg. Koppelcondensatoren zijn NOS militaire papier-olie types. Zodra de versterker van low-power naar bedrijf wordt geschakeld, laat de display een teller zien. Na 15 seconden is de versterker zodanig stabiel dat er geluid uit de speakers komt. Bij het opstarten staat in de display de “Polarity” aangegeven. INV betekent dat u de netstekker 180 graden moet draaien, of dat de aarde niet in orde is. Bij OK zit de netstekker goed en is de aarde in orde. Hebt u geen randaarde voor uw set beschikbaar, dan is de juiste fase door de 2X90i niet te bepalen; er staat dan altijd INV.
Opstelling
Tijdens het spelen gebruikte ik de IL-2-SE Pink Faun interlink (€ 249,-). Aan de uitgang komen de eveneens meegeleverde SC-3 LS-kabels (€ 375,-) of mijn eigen Chord Epic Super Twin voor bi-wiring. Het meegeleverde PC-1 netsnoer, waarvan de prijs in verhouding tot de versterker aan de hoge kant is (€ 575,-) kreeg ik mee omdat de meer passende PC-3(€ 295,-) niet op voorraad was. Normaliter maak ik altijd gebruik van zilveren Crystal Cable kabels, maar volgens Pink Faun is de versterker “allergisch” voor zilver. Vandaar de keuze om de eigen kabels van de fabrikant toe te passen. De grote set bestaat onder meer uit een NAD M50/52 digitale muziekspeler in combinatie met een Esoteric D-07 dac, terwijl de luidsprekers de PMC fact.8 types zijn. Een kleinere set maakt gebruik van het streaming-gedeelte van een Naim UnitiQute, die digitaal uitgaat naar een Micromega MyDac. In deze ruimte staan PMC Twenty.23 vloerstaanders ter beschikking.
Luisteren
De eerste FLAC files die in de grote set via de speler en de dac hun weg vinden naar de 2X90i zijn van Christy Baron. Haar eerste album ‘I Thought About You’ bevat het mooie nummer ‘Round Midnight’ waarop haar stem erg fraai staat afgebeeld. Daarnaast doet de band zijn best in een ruimtelijke omgeving muziek te maken. De Pink Faun versterker zet het geluidsbeeld naar voren neer in vergelijking met mijn eigen versterker. Hierdoor is de afstand tot de band relatief klein. Bekkens, die normaal ver achter de luidsprekers hoorbaar zijn, staan nu ongeveer op de hoogte van de luidsprekers zelf. Dat geeft een levendige indruk aan het geheel zonder te opdringerig te zijn. De totale weergave is, zoals ik steeds heb gemerkt, licht van toon. Helder en open. Tegelijk zou ik zelf iets meer warmte wel verwelkomen. Dit wordt zeker niet veroorzaakt door een tekortkoning in de lage tonen, want als de bas op een volgende track heel diep gaat, komt er heel wat energie uit de transmissionline poorten. In de juiste dosering, waardoor het laag niet alleen diep gaat maar tegelijk heel strak blijft en een mooi fundament vormt. Daarmee leg ik het algemene karakter van klasse D versterkers opnieuw bloot. Die klank blijft in de meeste gevallen onmiskenbaar. Kenmerken zijn detaillering, openheid, dynamiek, een strak laag en een groot frequentiebereik.
De keerzijde van de medaille is het ontbreken van een volledig vloeiende weergave, die bijvoorbeeld met een buizenversterker of een echte klasse A transistorversterker bereikbaar is. Pink Faun weet door het gebruik van een extreem goede voeding de ‘klasse D klank’ in positieve zin te beïnvloeden. Niet voor niets gaat bij elke goede versterker de regel op, dat er niet geluisterd wordt naar de schakeling maar naar de voeding. Na Christy Baron komt een aantal tracks voorbij van The Chieftains met een keur aan gastartiesten. Roffelende drums bewijzen opnieuw hoe strak de lagetonenweergave is; het geroffel verandert niet in een monotone dreun die alleen maar storend zal zijn. Je hoort de slagen op de vellen gescheiden van elkaar. Stemmen zijn prachtig gedefinieerd, krachtig in de weergave en laten de articulatie duidelijk naar voren komen. Eenmaal aangeland bij de zang van Joni Mitchell worden grenzen opgezocht met de s-klank in haar stem. Het moet op mijn luidsprekers zeker niet sterker aangezet worden en ik kan mij goed voorstellen dat Pink Faun inderdaad een afkeer heeft van zilveren kabels voor deze versterker. Die combinatie zou, als er onzuiverheden in het zilver zitten, scherp kunnen klinken. Wanneer op de op één na laatste track wilde Ierse violen de basis van de muziek vormen, profiteren die juist van de heldere klank en neigen niet naar enige scherpte. Het toont maar weer eens aan hoe afhankelijk wij zijn van de instellingen die de technicus in de studio maakt tijdens de opname en mix.
