Bezoekers van de Audio Show iEar' 2022 konden al uitgebreid kennismaken met de LyriTech luidsprekers, in het bijzonder met de Moon River 8 die twee dagen heeft staan spelen. In een mooie combinatie met een Thivan buizenversterker trok de luidspreker behoorlijk wat aandacht. De prestatie in de kleine, telkens goed gevulde luisterruimte was van een zodanige aard dat een paartje voor een review is aangevraagd. Waarna in de eerste week van januari wij al konden beschikken over een ingespeelde set. Zodat middels een review ook lezers die de show niet konden bezoeken toch virtueel kennis kunnen maken met deze Moon River 8. Een dubbelconus breedband luidspreker in een fraaie behuizing, met een heel gunstig prijskaartje.
LyriTech Moon River 8
De “8” in de naam is eenvoudig te verklaren: de gebruikte driver is een 8 inch unit, afkomstig van Lii Audio in China, een naam die vooral bij de zelfbouwers en liefhebbers van buizenversterkers direct een bel doet rinkelen. De Moon River 8 is een internationale luidspreker. De units komen uit China, de importeur van de losse drivers en bedenker van de Moon River 8 is een Spaans bedrijf, dat de kasten laat maken en met units assembleren bij Pylon Audio in Polen. Wat overigens geen ongebruikelijke constructie is, veel luidsprekerfabrikanten zijn bedenkers, kopen units in en laten kasten ergens in Europa OEM vervaardigen.
LyriTech streeft ernaar luidsprekers te ontwerpen met een hoog rendement, zodat ook een kleine buizenversterker van een paar watt gebruikt kan worden. De behuizing moet huiskamervriendelijk zijn, de reden dat LyriTech kiest voor basreflexkasten met de poort aan de voorzijde. Dan kan de luidspreker relatief dicht bij de achterwand worden gezet. De bij Pylon gefabriceerde behuizing is aan voor-, achter- en bovenzijde afgewerkt met fineer, de baffle is in een matte antraciet tint gespoten wat de luidspreker een chique uitstraling geeft.
Om hem optisch slanker te laten lijken zijn aan de onderzijde van de baffle schuine kanten gefreesd. Op de achterzijde zitten dicht bij de bodem de twee connectoren die banaan, spades en blanke draad accepteren. De units zitten vlak op de baffle gemonteerd, kunnen worden afgedekt met een rond frontje dat magnetisch op zijn plaats blijft zitten. De grote reflexpoort heeft een klein randje op de voorkant. De poort heeft een zichtbare diepte van 14cm en een diameter van 11cm. Omdat de poort inwendig is afgedekt met een doek is niet te zien wat zich verder in de behuizing bevindt. In ieder geval geen wisselfilter, want dat is niet nodig. Zo simpel kan het zijn.
Lii Audio, of Lii Song zoals de handelsnaam luidt, maakt de units. Lii Audio is begonnen in 2016 en sinds 2020 beschikbaar buiten China. Lii Audio maakt uitsluitend dubbelconus luidsprekers volgens een beproefd en ouderwets principe. Waarbij wordt gezorgd dat de units een hoog rendement bezitten. De conus bestaat uit papier en de surround ziet er uit als linnen. Een acryl faseplug vormt het hart van de driver. Met een lage Qt-factor van 0.62 kunnen deze units ook gebruikt worden in open-baffle systemen. Gemonteerd in de kast van 240x1000x300mm (BxHxD) behouden ze een rendement van 93dB. Het opgegeven frequentiebereik zou 40Hz tot 18kHz zijn, grenzen worden niet aangegeven. Geadviseerd wordt door LyriTech Audio een versterker van 7 Watt of meer, dus de 300B brigade kan zijn vingers alvast aflikken. Behuizing en unit maken samen een gewicht van ruim 21 kilo en de prijs voor de Moon River 8 is een bescheiden 2.990 euro per paar.
Opstelling
Zou 7 watt al genoeg zijn, mijn Audia Flight versterker combinatie levert 200 Watt per kanaal aan 8 ohm, dus meer dan genoeg. Bron is een Auralic streamer en Metrum Acoustics DAC. Kabels komen van Crystal Cable, Inakustik en AudioQuest. Netfilter is eveneens van AudioQuest. Muziek staat op een Melco muziekopslag en via een Roon NUC en Melco switches gaat het de Auralic in. De luidsprekers zijn met Townshend podiums ontkoppeld van de vloer.
De speakers zijn in lichte mate ingedraaid voor het meest gelijkmatige verloop, staan gemeten op het centrum van de voorzijde één meter van de zijwand en 64 centimeter van de achterwand. In een luisterruimte van 33m2.
All that jazz
Luidsprekers met een full range driver zonder wisselfilter presteren heel vaak optimaal met jazz muziek. De trio en kwartet soort jazz van piano, bas, drums en/of een blaasinstrument. De Moon River 8 is in dat opzicht niet anders dan de anderen. Het Dag Arnesen Trio met de opname “Norwegian Song 1” bewijst track na track dat de stelling meer dan een kern van waarheid bevat.
De snelheid van een papieren conus en de directe aankoppeling aan een versterker brengen dynamiek, spanning, sensatie. Maar ook details, heel fijne geluidjes als zingende bekkens, intense pianonoten en een vloeiende, melodieuze bas met zich mee. Op een dusdanig levendige manier dat je niet eens meer let op stereobeeld, plaatsing, afbeelding en andere audiofiele zaken, je wordt meegevoerd op de maat van de muziek zonder verder na te denken. Heel dicht bij een live uitvoering met een getuned PA systeem.
Komt er zang bij zoals met Patricia Barber en haar “Clique”, dan laat de Moon River 8 je evenmin in de steek. Het verschil met de vorige opname is de veel betere plaatsing van instrumenten in de ruimte. Lette ik daar net niet op, nu wordt het bijna opgedrongen waar de instrumenten voor mij worden geplaatst. Braaf op de lijn tussen de speakers en daarna doorlopend naar achteren. Niet in-your-face naar voren waardoor muziek luisteren vermoeiend kan worden. Stem van Barber is duidelijk en te verstaan, ook boven de bas uit die her en der aanzet. Nooit teveel met mijn plaatsing van de luidsprekers, eerder bescheiden van aard.
Gelukkig maar, ik hou niet van een overdreven bas die uiteindelijk gaat opblazen in een luisterruimte. Alles op maat, dat bereiken de makers van de Moon River 8.
Andere instrumenten zijn gebruikt op het album “Compass” van Susanne Abbuehl. Met name op de drukke nummers laat de Moon River 8 mij niet in de steek. Hoeveel instrumenten in hoog tempo ook spelen, ze blijven te onderscheiden en blijven boeien. De gebruikte klarinetten vormen op een enkele track een mooi duo tegenover de stem van Abbuehl zonder blazend uit de bocht te vliegen. Want gelukkig is de Lii weergever geen toeter of zoals men in Engeland aanduidt “cupped hands”.
Klassieke klanken
Drie volledige albums van Anja Lechner afluisteren en telkens geboeid blijven door hoe zij speelt samen met François Couturier, Vassilis Tsabropoulos en U.T. Gandhi was een paar dagen geleden verre van een straf. Het is lastig om een keuze te maken, misschien vind ik het album “Moderato cantabile” van celliste Anja toch wel het mooiste album van de drie. Ik beluisterde het onlangs op een systeem dat de twee ton overschrijdt in aanschaf en dat was echt wel een paar stappen fraaier dan met een Lyric. Toch zit ik wederom te genieten van het fraaie pianospel en de strijkstok over de cellosnaren.
Muziek leeft met de Moon River 8, brengt de passie naar buiten, zet de twee solisten in het zonnetje. Pianonoten vloeien de luisterruimte in met een groot gemak. De cello heeft warmte zonder te zwaar aan te zetten. Piano wordt niet hard, wel helder van klank. Muziek komt vrij van de weergevers, plakt niet aan de units of de kast, het is niet eens nodig om de ogen te sluiten om de instrumenten los te horen komen.
Lastiger werk sturen we door de kabels naar de Moon River 8 in de vorm van klassieke zang van Nino Machaidze die diverse romantische aria’s ten gehore brengt. Een album met een groot dynamisch bereik, waardoor de Lyric zowel heel zacht als zeer luid overeind moet zien te blijven. Juist daar waar Nino flink uithaalt laat de Moon River 8 horen dat ondanks het oude principe van dubbelconus weergever een dergelijk systeem nog altijd de moeite waard is. Wat er aan geringe fluctuaties bestaat in vooral het hogere deel van het frequentiegebied, onvermijdelijk met dubbelconus, wordt volledig gecompenseerd door de voordelen van directe aansturing. Dat de Lii driver zonder “te schreeuwen” een klassieke stem netjes weet neer te zetten is een prestatie.
Tot slot een stuk van Mozart uitgevoerd door het Scottisch Chamber Orchestra. Een adagio en een fuge van het orkest dat wordt gedirigeerd door Charles Mackerras voor het Linn label. Een download in hoge resolutie met wederom een forse dynamiek. Het geeft geen enkel probleem op de Moon River 8 en muziek speelt volledig naar genoegen. Nog steeds op een comfortabele afstand gehouden van de luisteraar, niet helemaal optimaal qua diepte in het stereobeeld, wel netjes op de juiste hoogte gebracht. Zonder scherpte, met een behoorlijk detaillering en een mate van rust die wellicht vreemd is voor dit soort luidsprekers.
Pop-perikelen
Ze wordt langzaam aan meer populair en bekend in Europa, de Franse zangeres Zaz. Haar album “Isa” is haar laatste werk, wat net als veel popalbums niet uitblinkt in opnamekwaliteit. Haar stem is daarbij van haar zelf al nasaal en lastig voor weergevers. Dus het ideale album om een Moon River 8 tot het uiterste te drijven. De muziek is sterk ritmisch en dat weet de weergever uitstekend over te brengen op de luisteraar. Lekker veel percussie en gitaar, elektronische instrumenten afgewisseld met viool en cello.
Zaz is van alle markten thuis. Eigenlijk kan ik niet anders dan constateren dat het met de Lyric lekkere luistermuziek is, niet het gebruikelijke Franse chanson, echte Franse popmuziek maar dan met een jazz invloed van de hand van een uitstekende zangeres.
Door met iets anders. Niet echt popmuziek, al kun je Lady Gaga nog wel in die categorie plaatsen, is het album van Tony Bennett en Lady Gaga met de titel “Love for Sale”. Lekkere uptempo muziek waarin de twee stemmen samen werken en contrasten vormen. Veel koperwerk in het orkest dat netjes beheerst blijft. Helder slagwerk, leuke basloopjes, de Moon River 8 blijft ook nu weer overeind in prestatie en presentatie. Echte klassiekers passeren zoals “I’ve got you under my skin”, “Love for sale” en het live uitgevoerde “Cheek to cheek”. Bij het intro van dit live gezongen stuk staan ineens haren rechtovereind op de armen als Gaga begint te zingen. Oh, dit gaat echt heerlijk hartverwarmend op een koude winterdag.
Eigenlijk opgezet als vulling terwijl ik op zoek ging naar andere muziek speelt “Songs from the road” van Leonard Cohen zo fijn dat ik het album verder afluister. Lekker Hammond orgel erbij, rauwe doorleefde stem van Cohen, publiek van luid klappend tot muisstil. Ook dit speelt gewoon goed, zoals het telkens was in de afgelopen weken dat de Moon River 8 muziek door de kamer slingerde.
Zo simpel kan het zijn
Eén driver, een basreflex behuizing, ouderwets principe met moderne materialen, het kan allemaal nog steeds. De LyriTech Moon River 8 luidsprekers hebben een uitstekende indruk achtergelaten. Hetgeen mij triggerde tijdens de Audio Show iEar'-presentatie bleef ook thuis overeind en bouwde zich uit naar steeds meer begrip voor de gemaakte keuzes van LyriTech. Met één enkele driver construeer je niet het perfecte systeem en ik weet zeker dat er door tegenstanders genoeg argumenten te bedenken zijn om dit principe achter ons te laten. Aan de andere kant is er het grote voordeel van directe aansturing dat zeker niet onderschat mag worden. Geen spoelen in de signaalweg, geen condensatoren, geen weerstanden. Volledige grip van de versterker op de driver, vraag het de DIY in Nederland en ze zweren erbij. Niet alleen die groep, actieve luidsprekers winnen steeds meer terrein, ook daarin ontbreken passieve wisselfilters.
Nu mag je een dubbelconus ook niet rekenen tot het grote ideaal, wel plaatsen in de richting van het high end segment, denk maar aan Voxativ, een nog veel uitgesprokener merk dan LyriTech. De Moon River 8 heeft naast een directe aansturing meer voordelen, zoals het hoge rendement dat toelaat dan een kleine Single Ended buizenversterker al voldoende geluid produceert voor het gros van de huiskamers. Idem gaat dat op voor een kleine transistor versterker waar het geld geïnvesteerd mag worden in laag vermogen met hoge kwaliteit in plaats van andersom. De jacht naar meer en meer Watts gaat totaal aan de Moon River 8 voorbij. Volgens de importeur, die ik daarin op zijn woord geloof, is 2 x 10 Watt Single Ended buizen ideaal voor de Moon River 8.
Zoals gebleken speelt de LyriTech eveneens heel erg fijn als een groot en hoogwaardig vermogen ter beschikking staat. In de afgelopen weken zijn alle soorten muziek langsgekomen waarmee de Moon River 8 in mijn DNA wist te kruipen. Ik kreeg daarbij het idee dat de luidsprekers steeds fijner gingen spelen, misschien waren ze nog niet helemaal ingespeeld. Misschien was er sprake van gewenning. Hoe je het wendt of keert, voor mij hadden ze niet weggehoeven. Als altijd vind ik fijn muziekspelen op een systeem veel belangrijker dan perfectie met de steriliteit van een operatiekamer. Dat muziekspelen is precies wat de LyriTech Moon River 8 weet te doen, muziek als muziek laten weerklinken in de huiskamer.
LyriTechMoon River 8
2.990 euro per paar |
Beoordeling 4.5 / 5
