Musical Fidelity is een speler die al heel lang op de audiomarkt bekend is. Van de eenvoudige kastjes met daarin handige schakelingen, ongetwijfeld ook van de ronde bussen die ooit begonnen met de X10-D buffer om een cd-speler lekkerder te laten klinken tot aan de Tri-Vista versterkers. Gepositioneerd in een populaire prijsklasse voor de betere apparatuur zit de M6si versterker en M6scd cd-speler, een lijn die vanaf nu is uitgebreid met een M6s DAC. Een stijlvol apparaat dat in mijn geval met zijn zacht zilveren front en heldere LED’s de uitstraling heeft van “kom maar op met je digitale signalen”. Die uitnodiging neem ik graag aan, dus de kabels verdwijnen aan de achterzijde in de diverse bussen.

Musical Fidelity M6s DAC

De M6s DAC is een full-size apparaat, uitgevoerd in aluminium en plaatstaal, leverbaar met een zilver of een zwart front. Intern zorgt een ESS Sabre ES9028Pro digitaal naar analoog omzetter voor de conversie van PCM en DSD signalen. Alles wat binnenkomt aan PCM wordt automatisch ge-upsampled naar 32bits/768kHz voordat de Sabre aan de slag gaat. Daarmee kunnen de kantelpunten van filters en hun nare bijverschijnselen verschoven worden naar een absoluut onhoorbare frequentie. Voor DSD dat binnen kan komen op de USB ingang liggen die zaken uiteraard anders. De M6s DAC accepteert DSD64 en DSD128 via de veel gebruikte XMOS chipset op USB. PCM is te gebruiken met sample rates tussen 44.1 en 192kHz, waarbij voor USB ook 384kHz gaat werken.

Het aantal ingangen is lekker ruim met oog op de vele digitale bronnen tegenwoordig, denk aan cd, streamen, tv, dvd, tv-decoders enzovoort. Eénmaal USB, driemaal RCA coax en driemaal Toslink optisch staan ter beschikking, eveneens te kiezen vanuit de luie stoel met de meegeleverde afstandsbediening. Uitgangen zijn er analoog zowel gebalanceerd via XLR als ongebalanceerd op RCA. De uitgangen zijn om te schakelen aan de achterzijde van het apparaat van een vaste uitgangsspanning naar een variabele. In dat laatste geval werkt de volumeregelaar aan de voorzijde, een impulsgever en geen potmeter, niet langer alleen voor de hoofdtelefoonuitgang. Naast die regelaar zijn er drie druktoetsen op de voorkant te vinden: power/stand-by/mute, input up en input down. Een rij LED’s laat de binnenkomende sample rate zien, DSD, de gekozen input en als er PCM-signaal herkend wordt de upsampling.

Nadat ik de kast heb geopend kijk ik in een grote leegte. Duidelijk is dat de kast noodzakelijk was om het front zo netjes te houden en/of de DAC passend te maken bij de versterker en cd-speler. Het grote voordeel van veel ruimte is wel dat de voedingen en de transformator fysiek ver weg gehouden zijn van de DAC print en het analoge gedeelte. Dus komen die 44 x 36 x 10 cm best goed van pas. Volgens Musical Fidelity heeft de uitgangstrap een lage impedantie, accepteert daarom lange kabels of een lage ingangsimpedantie van een (eind)versterker. Dat alles accepteren gaat ook op voor de hoofdtelefoon uitgang. Veel spec’s zijn nog niet bekend tijdens het schrijven van de recensie, zo nieuw is het apparaat. Ook de prijs bleef even een vraagteken. Er zit weinig anders op dan luisteren hoe de M6s DAC presteert aan de set.

Opstelling

Die set is van netspanning voorzien via een PS Audio P5 Powerplant voor alle bronnen, maar niet voor de Pass Labs X250.5 eindversterker die zijn voeding rechtstreeks uit het lichtnet krijgt. Bron is 9 van mijn 10 keer een NAD M50.2 digitale muziekspeler, verder om USB te checken een pc, naast een Humax decoder voor tv-geluid. Met een set VdH D-102 Mk III kabels hang ik de DAC aan een Audia Flight Strumento No.1 lijnversterker. Gebruikte luidsprekers zijn PMC fact.12 met Townshend Podium’s eronder en eenzelfde merk super-tweeter er bovenop. Overige kabels zijn Crystal Cable (voeding en LS-kabel), Apogee (digitaal) en Yter (analoge interlinks).

Jammer dat de M6s DAC geen AES/EBU-ingang heeft over XLR, die speelt vaak net nog wat lekkerder dan de rest als de bron zo’n uitgang heeft. De Musical Fidelity staat tussen het gezelschap bestaande uit een PrimaLuna ProLogue Classic DAC die binnenkort uitkomt, een Metrum Acoustics Jade en een Pavane. Ondanks dat ik nog geen prijs weet, schat ik dat de MF daarin de laagste notering zal krijgen en onder de € 2.000,- blijft.

Heel sfeervol

Hoe vers de M6s DAC ook is, hij heeft gelukkig al wel de nodige speeluren achter zich en ik kan na en dagje warmen aan de slag met mijn muziek. De M50.2 heeft 20.000 tracks aan boord en een keuze blijft lastig. Mooi vind ik in ieder geval Melody Gardot en haar cd ‘My one and only thrill’ waarvan ik eerst Les etoiles kies. Vier LED’s gaan leven en muziek weerklinkt. Wat duidelijk wordt is dat de M6s DAC een stem graag de ruimte geeft, zonder te verliezen aan hoge of lage tonen. De weergave is goed in balans, ook merkbaar als een solo blaasinstrument de ruimte opeist. Lage tonen dreigen niet te overheersen en in de hoge frequentie regionen is er een totale afwezigheid van scherpte. Daarmee is de transparantie wellicht een stapje minder dan bij de top DAC’s, aangenaam is het wel om zo muziek te luisteren.

De titeltrack van de cd, opgeleukt met strijkers en orkest, maakt met de stem weer indruk, samen met een piano voor wie een hoofdrol is weggelegd. Ik ben niet altijd gecharmeerd van upsampling en luister graag naar de native sample rate, Musical Fidelity ziet kans om de vaak door upsampling ontstane technische klank te vermijden. Ook komt er geen valse ruimte informatie in de muziek, ook niet na veel langer luisteren over meerdere dagen verspreid. Mooi maar bij velen onbekend is een cd van Misch En Scene, waar een duet op staat met Bruno Brel, zoon van Jacques Brel waar alle tracks vandaan komen op de cd. Heel sfeervol is het begin met de stem van Bruno rechts, harmonica daarbij en dan neemt de zangeres van de band het over. Prachtig uitgevoerd door de M6s DAC. Knap hoe de stemmen zo duidelijk kunnen zijn en niet vervallen in slissen, twee zaken die vaak hand in hand gaan met elkaar. Als de twee zangers tegen elkaar opgaan in volume blijft het mooi en is ieder separaat te volgen.

Lekker snel

Iets andere stijl is Viktoria Tolstoy die op de cd ‘A moment of now’ wordt bijgestaan door haar man Jacob Karlzon op piano. De opname in 24/96 uit 2013 laat de nodige diepte horen via de DAC door de dame voor de piano te zetten en ook de afmeting van het klavier te benutten in de breedte. Plaatsing is op de juiste hoogte, geen zittende zangeres gelukkig. Het pianospel is goed geproportioneerd zodat de kracht van het instrument te horen valt, laag is krachtig en de dynamiek komt ruim naar voren. In de rustige nummers zit veel harmonie en wordt het samenspel van de partners op een fraaie manier in het zonnetje gezet.

De M6s DAC is niet het einde op DAC gebied, maar staat zeker zijn mannetje tussen het veel kostbaarder gezelschap. De klankbalans is uitstekend, waar de DAC zaken moet laten liggen is op gebeid van kracht en autoriteit. Of dat erg zal opvallen in een systeem dat minder eisen stelt dan dat van mij is maar de vraag. De combinatie met een M6si versterker lijkt mij schitterend in balans qua klank en prijs. Meegeven kan ik u dat ik behoorlijk hard speel als de twee tortelduifjes uithalen en alles blijft recht overeind staan. Als een mannenstem nodig is grijp ik graag naar Renaud, een Franse zanger die mijn vrouw weet te charmeren. Zijn cd uit 2016 bevat het sterk ritmische nummer J’ai embrassé un flic wat uit de speakers knalt. De M6s DAC is lekker snel en doet het chanson eer aan. Dat het gezongen wordt tegen een achtergrond van Franse instrumenten in handen van Franse musici verhoogt de beleving en de DAC werkt honderd procent mee. Track twee laat overduidelijk horen hoe dicht de microfoon bij de mond van de zanger staat. DAC’s met een prijskaartje tussen de € 1.000,- en € 2.000,- hebben vaak de neiging om mogelijkheden, ingangen en opties boven geluidkwaliteit te stellen, Musical Fidelity doet er gelukkig niet aan mee. Ingangen zat, de meeste formaten kan hij aan, het meest belangrijk is dat het merk niet inlevert op weergave en daarom zo plezierig muziek staat te maken ongeacht wat ik hem voer.

Veel impact

Na alle stemmen mag instrumentaal best even de rust doen wederkeren, ik laat dat graag over aan Oystein Sevag die tracks als The door is open en Forgiving speelt op zijn cd ‘Pearl collection’. Vooral dat laatste nummer brengt de mystiek van Noorwegen naar boven met het zware intro waar de bas behoorlijk in wordt aangesproken. Deze muziek zweeft door de ruimte, maakt gebruik van het stereobeeld om dichter en verder weg van de luisteraar te kruipen. Als de bas nog verder aanzwelt, toont de M6s zijn grip. Pas met Modul 29 14 van Nik Bärtsch merk je dat de lage tonen iets inleveren ten opzichte van de besten der besten. Hier schort het een beetje aan definitie en worden de dreunen meer een bons dan een rollende slag op een megagrote drum. Het heldere en transparante midden en hoog maakt dat weer goed en zo blijft de vreemde muziek die is opgebouwd uit lagen en wederkerende thema’s bijna negen minuten lang boeien.

Geïnspireerd door het goede stereobeeld draai ik vervolgens Hoshell Common and the heat ray van de Jeff Wayne’s ‘Musical version of the war of the worlds’. Als het deksel van het ruimtevoertuig opzij valt is dat een dynamische dreun die veel impact heeft. De stem van de verteller profiteert wederom van het transparante middengebied van de M6s DAC. Spanning stijgt als de band speelt terwijl de ruimte monsters hun vlammen gaan uitspugen en de mensen die nieuwsgierig dichterbij zijn gekomen in vlam zetten. Het geeft maar aan dat de DAC ook voor een film kijken meer dan geschikt kan zijn. Geen surround, wel beleving in een audio 3D beeld dat zich voor uw oren uitvouwt.

Conclusie

Als ik aan het prutsen ben, staat vaak de internetradio aan op Classic FM Nederland, dat stoort niet en de muziekgenres zijn licht en afwisselend. De stream kan niet tippen aan die van een fatsoenlijk geripte cd en daarom haal ik uit eigen bibliotheek Janine Jansen met werken van Arnold Schönberg om de DAC te voeren met klassieke muziek. Immers je wilt weten of er scherpte te vinden is die luisteren tot een vermoeide bezigheid maakt. Het is niet mijn favoriete cd van de dame, technisch is het spel knap en dat laat de M6s DAC zeker horen.

De eigenschappen van de instrumenten laten zich bovendien eenvoudig waarnemen. Omdat ik gewoon meer beleef bij ander spel van Jansen speel ik met plezier nog wat stukken van haar Best of… cd en bedenk ondertussen wat de laatste woorden van dit epistel mogen zijn. Op de valreep kreeg ik de prijs door van de M6s DAC, die is vastgesteld op € 1.649,-, dat is conform mijn inschatting en realistisch als het gaat om prijs-kwaliteitverhouding. Met de opleving in de handel van losse DAC’s, dat waren lange tijd ondergeschoven kindjes waar weinig vraag naar was, neemt de concurrentie toe en moet je als fabrikant je best doen om op te vallen. Het strakke en functionele uiterlijk van de MF draagt er niet aan bij om in de winkel de ogen naar het schap te trekken, eenmaal thuis zult u dat als een zegen ervaren. Geen onnodige opsmuk, de M6s DAC combineert uiterlijke stijl met inwendige weergave kwaliteit. Als digitaal naar analoog hart van uw installatie gooit hij hoge oren tegen deze aantrekkelijke prijs. Een luistersessie kan ik van harte aanbevelen en daarna is de keuze aan u.

Musical Fidelity M6s DAC
In zwart of zilver: € 1.649,-

Importeur: AudioPlus
Tel: +31-(0)70-3685602
E-mail: info@audioplus.nl
www.audioplus.nl