Sommige audiomerken zijn al jaren op de markt maar blijven om de één of andere reden onder de radar van audio- en muziekliefhebbers. Het Engelse Exposure is in mijn ogen zo’n merk. Ze bouwen al sinds 1974 apparatuur en richten zich daarbij vooral op de muziekliefhebber.
Ze hanteren hierbij een filosofie die (relatief) betaalbaar combineert met een eenvoudig, bijna spartaans, uiterlijk. Uitzondering in het assortiment was de MCX-serie. Extravagant is een understatement om het uiterlijk hiervan te benoemen. Niet alleen het uiterlijk was top, de prestaties waren navenant. Helaas is Exposure gestopt met de productie en wordt de MCX lijn opgevolgd door de 5010 serie. Qua uiterlijk volgt de nieuwe 5010-serie volledig de lijn van de goedkopere series, er is op het eerste gezicht zelfs totaal geen verschil te ontdekken. De verschillen zitten onderhuids en worden pas duidelijk bij het naast elkaar beluisteren van de verschillende series.
Bij het uitpakken wordt onmiddellijk duidelijk dat ik te maken heb met serieuze apparaten. De voorversterker weegt een stevige 6 kilo, de monoblokken maar liefst 14 kilo per stuk. Een groot gedeelte van het gewicht zit aan één kant van de kast, daar waar de grote toroidal trafo gemonteerd is. Dit is bij zowel de voor- als eindversterkers het geval. Eerst iets meer over de voorversterker. Het frontpaneel oogt opgeruimd. Uiterst links een aan- uitschakelaar, rechts twee draairegelaars. De linker van de twee is de volumeregelaar, voorzien van een ledje wat het niveau aangeeft. Uiterst rechts de relais gestuurde bronkeuze schakelaar, eveneens voorzien van een ledje om aan te geven welke bron geselecteerd is. Uiteraard wordt de voorversterker geleverd met een afstandsbediening.
Aan de achterzijde zijn zes ongebalanceerde lijningangen te vinden. Wanneer je kiest voor één van de optionele plug in boards, er is keuze uit een MM of MC Phono board of DAC met BNC en USB ingang, komt één van de ingangen te vervallen. Verder een tape aansluiting en twee ongebalanceerde sets pre-out uitgangen. Eveneens is voorzien in een set gebalanceerde pre-out aansluitingen. De uitgangstrap maakt gebruik van een transistor klasse A output buffer. De 5010 eindversterker levert een niet misselijke 200 Watt aan 8 Ohm en dit vermogen verdubbelt bijna aan 4 Ohm. Er wordt gebruik gemaakt van bipolaire transistors welke door Exposure speciaal geselecteerd worden. Op het front vinden we slechts één drukknop en een rode led die aangeeft dat de versterker aan staat. Aan de achterzijde een set gebalanceerde en een set ongebalanceerde ingangen en bi-wire luidspreker aansluitingen. De kast van zowel voor- als eindversterker zijn gemaakt van aluminium en beschikbaar in de kleur zwart en titanium.
Opstellen
Een set als deze opstellen vraagt wat meer van de gebruiker dan met een alles in één oplossing. Nadat ik wat ruimte vrijgemaakt heb in mijn Quadraspire rack vinden alle Exposure apparaten een plekje. De voorversterker krijgt een eigen plank, de beide monoblokken delen een plank. Een Metrum Onyx DAC, waarover later meer, past precies naast mijn Bluesound Vault Gen2. De beide eindversterkers worden met Van Den Hul kabels gebalanceerd op de voorversterker aangesloten. In eerste instantie maak ik gebruik van de als extra geïnstalleerde DAC plug in board in de Exposure 5010 voorversterker. Met een Stereovox digitale interlink koppel ik mijn Vault aan de voorversterker. In een later stadium wordt de eerdergenoemde Metrum Onyx analoog aangesloten met hetzelfde type Van Den Hul kabels als gebruikt tussen beide eindversterker en de voortrap. Alle apparaten worden met de standaard meegeleverde netsnoeren aangesloten op het lichtnet.
De Exposure 5010 voorversterker en Metrum Onyx DAC prik ik in de gefilterde ingangen van mijn Atlas EOS Modular verdeeldoos, de Exposure eindversterkers in de ongefilterde ingangen. De Atlas Modular is met een Atlas EOS4DD netsnoer verbonden met het lichtnet. Speciaal voor de audio is er voorzien in een separate stroomgroep in mijn meterkast. Hier geen standaard schakelautomaat maar een AHP-klankmodule met koperen zekering. De monoblokken worden met Atlas Ascent Grun luidsprekerkabels verbonden met mijn Audiovector SR3 Avantgarde Arreté luidsprekers.
Luisteren
Aangezien de set nog maar heel weinig speeluren achter de kiezen heeft laat ik ze eerst een paar weken spelen alvorens er kritisch naar te luisteren. Eva Cassidy bijt het spits af met Fields Of Gold. Wat opvalt is dat het in- en uitademen van Eva goed te horen is. De Exposure componenten leggen licht de nadruk op de stem waardoor de tekst van het nummer meer impact krijgt en de betrokkenheid met de muziek vergroot wordt. Yello’s Electrified II van hun album Toy mist het overweldigende in de weergave van mijn Devialet. De laagweergave is weliswaar dik in orde en blijft ook op een hoger volume zeer gecontroleerd. Het is duidelijk dat de zware 200 Watt monoblokken geen enkele moeite hebben met mijn Audiovector luidsprekers. De fabrikant geeft zelf aan dat de 5010-serie eindversterkers specifiek ontworpen zijn om de meest veeleisende luidsprekers aan te sturen en te controleren.
Toch heb ik het gevoel dat de totale weergave minder slamm en impact heeft dan ik gewend ben. Later in de recensieperiode zal blijken dat dit niet te wijten is aan de eindversterkers maar dat de plug in DAC de, relatief, zwakke schakel is in de keten als je alles uit de set wilt halen. Logisch gezien het prijsniveau van de individuele delen. Wat de set prima doet is een groot stereobeeld neerzetten wat echt loskomt van de luidsprekers. Meest grote plus is de manier waarop de Exposure componenten met elkaar zorgen voor een weergave die ‘technisch’ luisteren ontmoedigd en de muziek op de eerste plaats zet. Natuurlijk is er detaillering, een mooi breed en redelijk diep stereobeeld en ruimtelijkheid maar niet één van deze parameters eist specifiek de aandacht op. Het is gewoon een prettig muzikaal geheel.
Meer ruimte
Wanneer ik op een avond wat luistervrienden over de vloer heb laat ik ze zonder vooraf mijn mening te geven luisteren naar deze Exposure set. Ze komen met regelmaat langs en kennen mijn referentie set en ruimte goed. Na een avondje muziek luisteren variërend van hardrock tot klassiek delen we de mening dat er nog meer uit de set te halen valt. Het verschil tussen de interne DAC van mijn Bluesound Vault via de analoge uitgang en digitaal via het Exposure DAC plug in board is erg klein. Logischerwijs ligt de oplossing in het toevoegen van een betere externe DAC. Gelukkig heeft één van mijn vrienden goede contacten met het Nederlandse Metrum Acoustics, fabrikant van, onder andere, hoogwaardige DAC’s in diverse prijsklassen. Nog diezelfde avond wordt een mailtje verstuurd en de volgende dag is er al een positieve reactie. Ze sturen direct een Onyx DAC mijn kant op. Prijstechnisch past deze perfect bij de Exposure componenten. Metrum adviseert om een nieuwe Onyx minimaal een aantal dagen continu te laten spelen voor maximale prestaties. Natuurlijk ben ik eigenwijs en sla het advies een beetje in de wind.
Koud uit de doos is gelijk al te horen dat de hele set naar een hoger plan getild wordt. De laagweergave is strakker en voller en het stereobeeld gaat veel meer de diepte in. Er is meer ruimte om instrumenten en stemmen. Na een weekje regelmatig luisteren waarbij ik subtiele klankmatige vooruitgang hoor wordt het hoog tijd om de combinatie echt aan de tand te voelen. Zangeres Malia met Boris Blanc, de helft van het duo achter Yello, laat in de track Celestial Echo horen dat de Exposure monoblokken de Audiovector speakers met speels gemak in bedwang houden. Was er met de interne Exposure DAC nog wat minder drive en slamm in het laag, met de Onyx DAC is dit niet meer aan de orde. Het beukende elektronische laag wordt met het grootste gemak weergegeven. Het stereobeeld is indrukwekkend breed en diep. De stem van Malia wint niet alleen aan kracht en tastbaarheid maar staat nu ook correct in de hoogte afgebeeld. Going To A Town, een song van Rufus Wainright, uitgevoerd door George Michael op het live album Symphonica is de volgende track die ik beluister. De pijn en weemoed waarmee George het nummer ten gehore brengt wordt door de set moeiteloos overgebracht naar mijn woonkamer. De subtiele ruimtelijkheid blijft hoorbaar zonder dat je publiek of omgevingsgeluid hoort. Je voelt de zaal als het ware om je heen. De dames in het achtergrondkoortje krijgen hun eigen plekje in de ruimte. De Exposure 5010 voorversterker is een transparant doorgeefluik en legt met groot gemak de verschillen tussen het Plug In Board en de Metrum DAC bloot.
Verslavend
Vaste waarde bij het beoordelen van recensie apparatuur is voor mij het album Scratch My Back van Peter Gabriel. Het blijft een absoluut topalbum, zowel qua muziek als opname technisch. Heroes, een cover van David Bowie, laat Peter horen van fluisterstil tot vol gas. De Exposure componenten hebben hier absoluut geen moeite mee. Het orkest staat ruim geschakeerd om de zanger heen die zelf rotsvast midden in het beeld staat. Zijn stem klinkt doorleefd, kleine nuances in de zang zijn uitstekend hoorbaar en doen de muziek emotioneel naar grote hoogte stijgen. De verschillende instrumenten hebben een prachtige klankkleur, de weergave is vloeiend en heel natuurlijk. Het eerdergenoemde karakter van de Exposure set, muziek in plaats van techniek, lijkt met de toevoeging van de Metrum Onyx DAC eerder te worden versterkt dan afgezwakt. Het is bijna onmogelijk om een opgestart album niet helemaal uit te luisteren. Verslavend is misschien het juiste woord om de weergave onder woorden te brengen. Het overbekende Tin Pan Alley van Stevie Ray Vaughn laat horen hoe transparant de Exposure componenten zijn. De manier waarop de bekkens te horen zijn is opvallend. Het naklinken en de daarmee gepaard gaande ruimtelijkheid is me niet eerder zo opgevallen. Het klinkt bijzonder natuurlijk en de subtiele bekkenpartij wordt totaal niet ondergesneeuwd door de baslijn en knallende gitaar van Stevie. De set geeft alle instrumenten de ruimte om te excelleren zonder het totaalplaatje uit het oog te verliezen.
Niet alleen goede opnames worden met verve weergegeven, de kwalitatief mindere hoef je zeker niet te mijden. Natuurlijk laten de Exposure componenten feilloos de kwaliteit van de opname horen maar op een dusdanige wijze dat de boodschap van de artiest de boventoon voert. Luisterend naar State Of Independence van Donna Summer word ik getrakteerd op een heel breed stereobeeld, er is een heerlijke drive in de muziek met kracht en een volledig ontbreken van stress of agressiviteit. De krachtige Exposure 5010 monoblokken hebben er geen enkele moeite mee om het nummer op luid volume de kamer in te blazen. Wat is er lekkerder dan zo af en toe het dak eraf te kunnen blazen terwijl de weergave strak, gecontroleerd en stressvrij blijft. De aanstekelijke disco beats op het album van Donna Summer worden zonder enige terughoudendheid en met veel drive weergegeven, pace & rhythm zijn prima in orde. Michael Bublé’s uitvoering van het nummer Can’t Buy Me Love klinkt heel natuurlijk en gemakkelijk. Vooral de manier waarop de combi de blazers weergeeft is opvallend. Ze ontberen elke vorm van agressiviteit maar zonder de kenmerkende bite en het pittige te missen. De stem van Michael komt perfect los van de instrumenten, er lijkt echt een persoon in mijn luisterruimte te staan in plaats van een kleine versie van Michael. De bekkens klinken heel delicaat maar toch o zo realistisch. Het karakter van de Exposure componenten zorgt ervoor dat de weergave wat minder ‘in your face’ is en minder allesonthullend dan mijn Devialet 220 Expert Pro. Voordeel hiervan is dat het luisteren naar muziek ontspanning wordt.
Conclusie
Het uiterlijk van de Exposure 5010 serie is niet spannend. De één zal zeggen eenvoudig en een tikje saai, een ander zal het strak en functioneel noemen ontdaan van alle onnodige toeters en bellen. Voor de meeste consumenten zal in een winkel vol blinkende audioapparatuur deze 5010-serie van Exposure niet direct de aandacht trekken. Echter wanneer de set mag doen waarvoor het gemaakt is, namelijk muziek maken, wordt het een ander verhaal. Gecombineerd met een goede bron en echt serieuze speakers, en dat mogen best lastig aan te sturen exemplaren zijn, speelt deze set de sterren van de hemel. Krachtig, prettig in de omgang maar toch gedetailleerd en open. De voorversterker is een transparant doorgeefluik wat bleek bij het wisselen van de Plug In Board DAC naar een Metrum Onyx DAC en het gemak waarmee de set laat horen wat de opname qua kwaliteit in zich heeft. De monoblokken zijn powerhouses die ik geen moment het zweet op de bovenlip, heb zien krijgen. Het Plug In DAC board is een leuke aanvulling voor degene die incidenteel naar een digitale bron luistert, maar haalt het in absolute zin niet bij de voorversterker en monoblokken. Hoewel ik bij aanvang van de recensie periode wat sceptisch was over het prijskaartje ten opzichte de geboden functionaliteit van, met name de voorversterker, heb ik mijn vooroordeel danig moeten bijstellen. De set presteert klankmatig dusdanig goed dat de vraagprijs volkomen reëel is. Exposure richt zich duidelijk niet op consumenten die een ‘fancy’ uiterlijk of toeters en bellen belangrijk vinden. Nee, Exposure apparaten worden gebouwd voor de rechtgeaarde muziekliefhebber en die haalt met deze 5010-serie een dijk van een set in huis!
Exposure 5010 voorversterker € 2.200,-
Exposure 5010 monoblokken € 5500,- per set
Exposure DAC plug in board € 450,-
Metrum Acoustics Onyx € 2495,-
Top Hifi | www.tophifi.be