Het kan je niet ontgaan zijn dat het de gehele maand december feest is bij Praalder Audio Video Center: op iedere zaterdag tot aan het einde van het jaar kun je er terecht voor gezellige audioshows. Aangezien we een dergelijke afsluiting van het kalenderjaar alleen maar toe kunnen juichen, stuurden we Rene van Es direct op de eerste zaterdag richting Hofstad voor een verslag van event nummer één: Naim & Focal.

Naim & Focal bij Praalder

Twee december was the place to be het Praalder Audio Video Center waar importeur Latham Audio flink heeft uitgepakt met twee systemen opgebouwd rond de merken Naim Audio en Focal. Rowan Dernee verzorgde de presentaties samen met de medewerkers van Praalder onder aanvoering van Onno Praalder.

De goed bezochte show waar Den Haag trots op mag zijn verdient een verslag, bovendien geeft dit epistel de kans om meer over de Naim New Classic 200 én 300 systemen te vertellen en in te gaan op verschillen tussen Focal Sopra en Focal Utopia luidsprekers.

Wat is er aan de hand?

Eerst maar eens de twee systemen benoemen die respectievelijk opgesteld stonden in de luisterruimte en in de dedicated B&O winkel van Praalder. Want ondanks dat de luisterruimte gerekend mag worden tot de grotere demokamers was hij toch een maatje te klein voor de Focal Maestro Utopia EVO.

In de B&O winkel stonden in hemelsblauw de Focals te stralen, gekoppeld aan een volledig Naim New Classic 300 systeem bestaande uit een NSS 333 netwerkspeler met ingebouwde D/A converter, een NAC 332 voorversterker, twee NAP 350 mono eindversterkers en een tweetal NPX 300 voedingen. De voedingen waren aangesloten op zowel de NAC 332 als de NSS 333.

De NPX 300 is een universele voeding en opvolger van XPS, HiCap, SuperCap, FlatCap etc. De NPX 300 is niet alleen te gebruiken binnen de New Classic serie, maar ook voor de Classic producten. De NAC 332 voorversterker is één van de grootste vernieuwingen binnen New Classic serie en kent net als alle modellen in zijn reeks naast de bekende DIN aansluitingen ook RCA en XLR, waarmee hij een heel stuk flexibeler is geworden. De NAP 350 mono eindversterkers zijn voorzien van een ingebouwde voeding en leveren elk 175 Watt aan 8 Ohm. Zoals zal blijken ruim voldoende om de Focal Maestro Utopia EVO adequaat aan te sturen. Bekabeling is van Naim zelf, gecombineerd met Chord Company stekkerblok en ethernetkabels.

Het Naim New Classic 200 systeem in de andere ruimte is met minder componenten opgebouwd. Een NSC 222 is een streamer, D/A converter en voorversterker in één, daarmee de opvolger van de NAC 272. Het is misschien qua benaming wat verwarrend, maar een NAP 250 is de opvolger van NAP 250 DR. De nieuwe NAP 250 levert 2 x 100 Watt aan 8 Ohm. Aan de NSC 222 is ook hier weer een NPX 300 aangesloten.

De Focal Sopra modellen N1 en N2 werden afwisselend gebruikt op het systeem. Sinds het samengaan van Naim Audio en het Franse Focal worden veel demonstraties gegeven met deze merken samen. Praalder is dealer van Focal en heeft alle lijnen in huis; Focal Aria, Theva, Vesta, Kanta en Sopra. Wie heel graag ook de Utopia wil beluisteren moet een afspraak maken, zodat Praalder in samenwerking met Latham de demo kan verzorgen.

Nu we het daar toch over hebben, van Naim heeft Praalder zo’n beetje alle Uniti, Mu-so, Classic en New Classic staan. Het New Classic 300 systeem laat nog even op zich wachten tot Naim weer voorraad daarvan heeft. Kortom, wie Naim of Focal zoekt heeft een prima adres aan de Theresiastraat in Den Haag.

De Focal Maestro Utopia EVO is een fors drieweg systeem waarin jaren techniek van Focal is samengebald. Met twee woofers is de diepgang in de lage tonen verzekerd, terwijl de middentonen weergever en de beryllium tweeter de rest van het frequentiegebied verzorgen. Focal is trots op zijn NIC (Neutral Inductance Circuit) magneetopstelling en op de TMD (Tuned Mass Damping) ophanging van de conus. De Sopra N2 heeft een vergelijkbare vormgeving as Utopia, onderste gedeelte van de behuizing helt naar achteren, het middendeel bevat de tweeter en daarboven helt de behuizing van de middentoner juist naar voren, dat alles voor een correct fasegedrag en optimale afstraling.

De Sopra N2 is eveneens een drieweg met dubbele woofer. NIC en TMD hebben hun weg gevonden naar dit huiskamer vriendelijker model. De Sopra N1 is een monitor met één woofer en één tweeter. Daarmee niet minder hoogwaardig, maar meer geschikt voor een kleinere luisterruimte. Heeft de Utopia lijn het voordeel van een fors formaat waarin grote woofers passen, de Sopra serie behoudt dezelfde waarden en techniek in een kleiner formaat.

Van ruimte naar ruimte lopen 

Geluisterd is naar beide systemen. Als ik inval bij het 300 systeem wordt net “Tears of joy” gespeeld door Antonio Forcione, dat is nog een eigen opname op het Naim label. Zijn gitaar spel is groot en indrukwekkend, met tussen het geweld van de bassnaren die in de breedte wordt geslingerd, ook ruimte voor het tokkelen van de hoogste noten, welke verfijnd en klein opduiken in het midden tussen de luidsprekers.

Jamie Woon brengt vervolgens een goed afgemeten stem met daarachter breed en krachtig spelend een band. Veel elektronisch geweld van deze muzikanten. In de opname zit het klappen van handen, ditmaal gedragen op een bas die ondanks de grote ruimte vet weet aan te zetten. Meer voor een demo dan dat ik het als muziek waardeer zijn de “Jazz variants” van de O-zone Percussion Group. Ervaar de snelle response van het totale systeem en de luidsprekers op alle denkbare percussie. De Maestro Utopia EVO doet een geslaagde poging om een basdrum realistisch weer te geven, de NAP 350 toont zijn power in deze. Een xylofoon geeft mij het gevoel terug in de tijd te reizen, het lijkt wel een direct to disc recording van Sheffield Lab.

Zo direct en levendig is de weergave, helder en rijk aan klanken. Daarna London Grammar, nu eens niet de bekende track met de aardbeving maar “Wasting my young years”. Gaaf hoe de stem tot leven weet te komen. Indrukwekkend is het zeker en menig bezoeker blijft net als ik heel lang zitten op zijn stoel, verwend met koffie, thee, fris of een alcoholische versnapering.

Heen en weer lopend tussen de twee ruimtes wordt het onderscheid tussen Utopia en Sopra luidsprekers snel duidelijk. Niet alleen in het formaat van de speakers. Wie echt groot wil en de ruimte heeft voor twee Utopia’s zit wel snel vast aan een New Classic 300 systeem vanwege de extra power. Elektronica en weergevers verdienen elkaar. De Sopra kan eveneens prima werken aan de NAP 350, maar zal eerder gecombineerd worden met New Classic NAP 250 zoals Praalder heeft gedaan.

In de kleinere ruimte geniet ik mee met een paar bezoekers die werk spelen van Ian Hunter (hard en ruig op Sopra N1) of Brad Paisley samen met Alison Krauss in onvervalste country. Goed los komend van de weergevers, ruim, breed en stevig neergezet. Al speelt de Sopra N1, het is geen mini geluid uit de set monitoren. Bovendien zitten we in een fijne demoruimte waar zowel een kleiner als een groot systeem tot zijn recht kan komen. Andere luisteraars komen binnen en pakken andere muziek, zoals Teus Nobel met “After hours”. Trompet en akoestische gitaar in een Django Reinhardt aandoende track. De trompet hangt in de lucht en ik bedenk dat deze voor meer mensen bereikbare set ook de volle aandacht verdient.

Veel bezoekers duiken onwillekeurig toch voornamelijk de ruimte in met de 300 spullen. Bob Dylan zingt over de “Man in the long black coat”, dat is voor mij voornamelijk bekend van beurzen en shows. Dylan heeft een mooie afgetekende de stem, met een flinke band achter hem. Dezelfde track spelen we na de Sopra N1 op Sopra N2. Daarmee loopt het laag verder door naar onder en dat komt naast het totaal ook de stem ten goede. Dylan krijgt meer longinhoud en power, in overtuigingskracht blijft de weergave min of meer gelijk.

De Sopra N2 speakers staan noodgedwongen dichter bij elkaar, maar dat maakt voor het stereobeeld eigenlijk niet uit. Het blijft net zo groot. Mede omdat de N2 rechtuit staat te spelen en de N1 is ingedraaid. Het stereobeeld heeft wel minder diepte op deze manier. Thuis heb je daar geen last van met één paar luidsprekers en zoek je de ideale plek op. Joe Sample speelt “Black and white”, in optisch opzicht mooi passend bij de zwarte Sopra N2 die naast de witte Sopra N1 staat opgesteld. Het is genieten en na wat door de ruimte heen en weer te hebben gelopen is ook hier een ideale luisterplek al snel gevonden.

Terug bij de Utopia kan ik een iPad overnemen van Rowan en speel werk van Janine Jansen. Dat geeft toch een nog andere indruk dan het ruigere werk dat ik benoemde. De lieftallige Jansen staat bijna voor je neus te spelen, al blijft ze op gepaste afstand en niet recht in je gezicht. Het orkest achter haar heeft meer dan genoeg power. Een cello vraagt ergens in het werk om de volle aandacht. Vraag om een orkest in de luisterruimte, je krijgt een orkest met een Utopia op een NAP 350. Ook Anja Lechner is heel overtuigend op New Classic met Utopia. Een opgenomen vleugel speelt eerst even een bijrol tot Lechner’s cello opbloeit. Ik zou deze muziek dolgraag thuis beluisteren op dit systeem, helaas zijn de speakers te groot en te zwaar om naar 3-hoog te brengen, vandaar dat ik geniet van de uitgelezen kans om bij Praalder Audio/video Center het oor te luisteren te leggen.

In de New Classic Series 

Misschien is het de moeite waard nog even de New Classic Serie nader toe te lichten. Tenslotte was de Naim introductie de aanzet tot de show bij Praalder. Naim Audio heeft met zowel New Classic 200 als 300 gestreefd naar een meer open weergave waarin een betere detaillering te vinden is. Dat met oog op muziek die beschikbaar is gekomen in hogere resoluties. Terwijl Naim tevens heeft getracht de traditionele Naim weergave te behouden (Pace, Rhythm and Timing). Een uitwisseling van kennis en onderzoek tussen Focal en Naim heeft mede een rol gespeeld in de evolutie van de apparatuur.

Wie de New Classic van dichterbij bekijkt ziet dat behuizingen moderner, strakker van vormgeving en meer een eenheid zijn. De uniforme behuizingen hebben aan beide kanten koelribben, dat gaat ook op voor de bronnen. Nieuwe, grotere displays zijn gebruikt, van een groen logo gaan we naar wit logo en Naim brengt vooral meer kleur op de displays. Aansluiten gaat eenvoudiger, met keuze uit RCA, DIN en XLR.

Naim kan adapter kabels leveren om Classic op New Classic aan te sluiten en andersom. Met gebruik van onderlinge koppelingen worden alle apparaten met één toets op één apparaat tegelijk aangezet. De uitstekende Naim App werkt voor zowel New Classic, als Classic, Mu-so en Uniti, blijft geschikt voor Multiroom. New Classic wordt geleverd met een 2-weg RF afstandsbediening.

Technische veranderingen en gebleven waarden zijn een hoofdtelefoon versterker in elke NSC 222 en NAC 332. De voedingen zijn allemaal gebaseerd op het Discrete Regulation principe van Naim, eerder bekend als de “DR” uitvoeringen. Een kleine schakelende voeding blijft actief voor stand-by, vraagt slechts 0,5 Watt. Die SMPS heeft geen toepassing voor het audiogedeelte. Het tegenargument dat Naim altijd aan moet staan en dat heden ten dage gaat tellen in de rekening van het energiebedrijf vervalt daarmee. Transformatoren trekken niet langer een hoge inschakelstroom en brommen niet. De volumeregelaars kennen geen kanaalongelijkheid meer, het zijn nu hybride volumeregelingen. Naim Audio selecteert veel gebruikte onderdelen nog altijd deels met de hand voor minimale toleranties en optimale betrouwbaarheid.

Naim Audio heeft min of meer eenheidsprijzen voor de componenten vastgesteld: NSC 222, NAP 250, NAP 350 (mono) en NPX 300 hebben allemaal een prijs van 6.999 euro per stuk. De NSS 333 en NAC 322 zijn met 8.999 euro per stuk een stukje kostbaarder.

Oplossingen aandragen 

Praalder is trots op het kunnen leveren van de totale Naim en Focal range, maar heeft zoveel meer in huis. Daarom staat de december maand in het teken van shows die in de weekenden worden gegeven. Zo komen eerst merken als Primare en System Audio aan de beurt op 9 december, dan vervolgens op 16 december Accuphase en Bowers & Wilkins 800 D4 serie. Op 23 december een analoge luistershow met Analogue Audio, Rega, Mofi, Thorens en Dynaudio als luidspreker. Afsluitend op zaterdag 30 december Dynaudio draadloze weergevers. Het hele overzicht vind je hier.

Praalder is qua vloeroppervlak mogelijk de grootste in audio- en video- gespecialiseerde winkel in de regio Den Haag. Heel veel merken en types staan demo klaar en overzichtelijk opgesteld. Daarnaast biedt Praalder voor beeld en geluid volledige integratie. De brede keuze aan betere apparatuur en de uitstekende voorlichting maken van Praalder een echte speciaalzaak waar de agglomeratie Den Haag veel baat bij heeft. Eén van de speerpunten van het personeel van Praalder is het bedienen van consumenten die “een oplossing zoeken, zonder veel kennis te hebben van audio”. Het samen zoeken naar een fijne set om van muziek te genieten. Een set met of zonder Naim en Focal, keuze is er genoeg voor elke muziekliefhebber.

Kijk voor meer informatie op de website van Praalder: www.praalder.nl