Gelukkig worden er door jonge ondernemers nog altijd initiatieven ontplooid om de betere audio te ontwerpen en op de markt te brengen. Het imago van oude mannen en hun speeltjes kan vervangen worden door een generatie die muziek net zo goed omarmt als in vroeger dagen. Niet via soundblasters en oortjes, maar met een echte luidspreker ontworpen voor hoge kwaliteit weergave.
Sem Hendriks en Maarten Plug zijn samen het bedrijf Semmaa-Audio begonnen en hebben drie jaar gewerkt aan de creatie van hun eerste weergever, de Reality One. HIFI.NL werd uitgenodigd om te komen luisteren in de demoruimte in Haarlem, waar het bedrijf is gevestigd. Een aangenaam samenzijn waar liefde voor muziek zich gemanifesteerd heeft in een bijzondere luidspreker.
Reality OneÂ
De Semmaa-Audio Reality One staat opgesteld aan het verre einde van de 5 x 10 meter grote luisterruimte en zeker als je er pal naast gaat staan, valt de afmeting van de luidspreker op. Daarnaast niet te vergeten het losse wisselfilter. De Reality One is opgebouwd uit drie losse delen, laag, midden en hoog. In de kast voor de lage tonen heeft een Visaton woofer een plaats gevonden. De belasting van de woofer is een Tapered Quarter Wave Pipe, een helaas maar weinig toegepast akoestisch ontwerp.
De TQWP zoals hij afgekort heet, is in principe een grote punt, aan de smalle zijde afgesloten en aan de onderzijde open. De TQWP is deels een hoorn, deels een transmissielijn. Een TQWP heeft een paar voordelen: het open karakter zorgt dat de lage tonen gelijkmatig zijn, in tegenstelling tot veel basreflexen met hun afgestemde poort. Een Visaton woofer is gekozen omdat die zich volgens Sem en Maarten (SEM en MAArten inderdaad) het beste gedraagt in dit type luidsprekerbehuizing.
Op de behuizing van de lage tonen staat een tweede module voor de middentonen. Hierin is een Scan-Speak driver gemonteerd, te herkennen aan de conus. Een derde unit bevat een Scan-Speak tweeter, een zeer kostbare tweeter uit de hoogste lijn van het merk. De modules voor midden en hoog zijn gesloten en inwendig zo gevormd dat zij een natuurlijke uitdoving van de energie aan de achterzijde van de units bevorderen, zodat een minimale toegevoegde demping nodig is. De drie modules staan op spikes, waardoor de middentonen en de tweeter gericht kunnen worden op de luisterpositie voor het beste fasegedrag. Dat voorkomt looptijdverschillen tussen de verschillende frequenties. Er is veel aandacht besteed aan de techniek om de luidspreker aanstuurbaar te maken met een willekeurige versterker. Het rendement ligt op 87dB, de nominale impedantie is 6 Ohm en zakt maximaal naar 2 Ohm. Een transistorversterker wordt aanbevolen boven een buizenversterker, logisch gezien de impedantiecurve.
Het wisselfilter zit in een eigen behuizing die naast de Reality One staat. In het filter uiteraard de condensatoren, spoelen en weerstanden, op het gehoor gekozen uit verschillende merken. Semmaa-Audio heeft zich niet gewend tot Ă©Ă©n leverancier voor alle onderdelen, maar is met veel luisteren gaan kiezen voor spoelen en condensatoren uit de markt met de hoogste mate van transparantie en de minste kleuring. Ook het filter staat op spikes. De onderzijde van het filter is een RVS plaat. Van datzelfde RVS vinden we platen op de achterzijde van de Reality One waarin de aansluitingen zijn gemonteerd en aanwijzingen gegrafeerd voor het correct aansluiten van de drie modules en het filter. Een los filter betekent dat er Ă©Ă©n kabel van de versterker naar het filter loopt en drie naar de luidspreker zelf. Kabels die Semmaa-Audio overigens zelf afmonteert en voorziet van een sleeve, indien beschikbaar in een door de klant gewenste kleur.
Alle kabels die Semmaa-Audio gebruikt zijn afkomstig van Van den Hul, dat kan koper zijn, zilver of met een zilvercoating op de koperen geleider. De Reality One wordt bij voorkeur dicht bij de achterwand opgesteld, maximaal 50 cm dient de ruimte tussen de wand en de TQWP te zijn. De totale luidspreker weegt maar liefst 87 kilo, komt het filter erbij dan zitten we net over de 100 kilo. Het gewicht is verklaarbaar als wordt bedacht dat de modules geheel dubbelwandig zijn. Zonder de terminals mee te tellen meet de Reality One 149 x 43,5 x 28 cm.
Typisch voor de Semmaa-Audio Reality One luidsprekers is de dimbare LED verlichting tussen de modules. De verlichting moduleert niet mee met de muziek, is er uitsluitend om de Reality One wat huiskamer vriendelijker te laten overkomen. Een losse voeding sluit aan op de behuizing van het filter, van daaruit gaat een extra draad naar de luidspreker. Voor de puristen onder ons, de voeding zit dus niet in het filter en de spanning voor de LED’s gaat niet via een luidsprekerkabel. De invloed van de LED op de weergave is nul komma nul. De Reality One is leverbaar in elke door de klant gewenste RAL kleur omdat de modules worden gespoten in plaats van gefineerd. De luidsprekers passen in elke doorsnede woonkamer, ook als die net zo groot is als de luisterruimte van Semmaa-Audio. Ten slotte de adviesprijs voor het complete systeem: die bedraagt 49.900 euro per paar.
Luisteren met...Â
De luisterruimte meet 5 x 10 meter en tot mijn verbazing staan de luidsprekers daarin op 9 meter afstand van de luisterpositie die daar door Semmaa-Audio als optimaal wordt ervaren. Eigenwijs als ik ben plaats ik een stoel ook halverwege de ruimte en wissel soms van plaats. Bron is een Eversolo streamer, af te wisselen met een Acoustic Solid platenspeler met een Benz Micro Ace element en een Sony cd-speler uit de ES lijn. De gebruikte versterker is een Kenwood, gebouwd naar een ontwerp van Accuphase waar Kenwood vaak mee samenwerkte. Een wat ouder type. Zoals Sem en Maarten aangeven, er is zoveel geld gaan zitten in de ontwikkeling van de Reality One dat het budget voor apparatuur beperkt was. Zij zijn dan ook naarstig op zoek naar een partner voor elektronica waarmee samengewerkt kan worden. Gebruikte interlinks zijn van Semmaa-Audio zelf.
En dan muziekÂ
We starten met een artiest die geheel nieuw voor mij is en luistert naar de wonderlijke naam Daddy Was A Milkman, hij levert de track “Too Late”. In het gesprek voorafgaande aan het luisteren merkten de heren van Semmaa-Audio op dat zijn streven naar een muziekbeleving zoals je die hebt in een grote zaal; denk dan onder andere aan de Ziggo Dome. Daarin zijn zij goed geslaagd, want ik ervaar een zo grote stage en een zo grote ruimtelijke afbeelding dat ik direct denk aan een live concert. En muziek die niet te herleiden is naar de twee weergevers, ergens rondom de weergevers ontstaat. Met een voor deze artiest gewenste stevigheid en strakke basweergave. Toch is de weergave niet te groot geworden.
Met “Liberty” van Anette Askvik (die ken ik maar al te goed) is de stem van Anette mooi klein gehouden, kwetsbaar en zacht, met een duidelijk waar te nemen en losgemaakte tweede stem. De lage tonen vormen een grommende ondergrond, waarboven het slagwerk een plek weet te veroveren. De beker van de saxofoon is heel groot als de gespeelde tonen laag zijn, naarmate de toonhoogte stijgt kruipen de tonen verder de body van het instrument in. Heel natuurlijk en prettig. De totale afbeelding en met name de stem is nooit te groot, wel levendig en vooral strak in de hand gehouden zonder de ziel van de muziek aan te tasten.
Ik moet in deze vreemde ruimte met apparatuur die ik niet ken nog meer houvast hebben en grijp daarvoor terug naar wat voor mij bekende muziek. Violiste Anne Akiko Meyers met werk van Vivaldi. Bassen en cello’s worden heel realistisch weergegeven. De viool mag wel wat kleiner afgebeeld worden naar mijn smaak. De Reality One laat een enorm dynamisch bereik toe wat een zegen is voor groot orkestwerk. Van een bijna fluisterende vioolnoot tot aan een volle inzet wordt moeiteloos verwerkt.
Subtiele gedeelten blijven mooi klein als dat wordt gevraagd van de dirigent. In de weergave is duidelijk zowel rust als snelheid herkenbaar. Daarbij is de afstemming van de units onderling zo uitgevoerd dat ze als homogeen geheel spelen, zonder pieken of dalen in de frequentie curve of andere vormen van resonanties. De beperkende factor in deze is de Kenwood versterker, ongeacht zijn verrassende kwaliteit moet er meer uit de Reality One te halen zijn lijkt mij.
Niet minder bekend in mijn oren is Lori Lieberman en haar uitmuntende opname “Truly” waarvan ik meerdere tracks kan spelen. Ik lieg niet als ik de weergave bestempel als één van de betere, gespeeld over de Semmaa-Audio Reality One luidsprekers.
In het stereobeeld staat de vleugel waarop Lori speelt fraai centraal. Slagwerk vormt een natuurlijke toevoeging. Je voelt bijna de atmosfeer in de studio tijdens de opname zelf. Afhankelijk waar ik ga zitten in de luisterruimte, helemaal achterin of halverwege, zit of staat Lori verder weg van de microfoon of juist dichterbij. Dan op de track “Truly” zit links een gitaar en hoor ik voor het eerst overduidelijk dat de gitarist in de opname ruimte speelt met een eigen Marshall luidspreker (of een ander merk). Dat kan niet missen. In het geheel staan alle instrumenten los van de weergevers gepositioneerd in de ruimte. De wijze van afspelen komt dicht bij wat ik mocht beluisteren tijdens concerten van Lori in Nederland. Het is een live band die speelt in een intieme en vriendschappelijke setting.
Dieper en dieperÂ
Hans Zimmer speelde live in Praag en dat krijg ik voorgeschoteld als demonstratie voor de lage tonen. Het resultaat voortgebracht door de Reality One verwacht je eerder uit actief aangestuurde dubbele woofers. Er ontstaat een subsonisch laag waar de versterker bijna van over zijn nek gaat, maar de speakers gaan door met het geweld. Zonder dat de vloer gaat trillen, het is gewoon strak en dieper dan veel subwoofers kunnen gaan. Over de Reality One is kennelijk echt lang nagedacht en er moet veel mee geëxperimenteerd zijn voordat je dit voor elkaar hebt. Zonder hoorbare overgangen tussen midden, laag en hoog sluiten de diverse units naadloos op elkaar aan. De klank is zo in balans dat de units als één point source spelen.
“Holding on” van Gregory Porter blijft strak, diep, brengt een heldere stem, speelt gemakkelijk en dynamisch. Met ruim voldoende snelheid in elektronische geluiden. Echo’s op de stem lopen heel duidelijk weg achter de zang. Planetshakers met “God is able” laat horen dat alles wat goed ging met klassieke muziek één op één vertaalbaar is naar pop. De Reality One is zeker universeel te noemen. Tot slot nog even Captain Hook met “Mr. Gold” op een hoger volume. Groot en machtig, al meet ik gemiddeld zo’n 80dB op een luisterafstand van 5 meter van vervorming is geen sprake. De pieken gaan nog wel hoger.
Met een weergever die zo ruimtelijk is en in staat is ruimte te herscheppen, neem ik graag het “Köln Concert” van jazz pianist Keith Jarrett nog eens mee vanaf Deezer door de Eversolo streamer. Zijn grote vleugel is vrij direct opgenomen, maar zodra Keith meent te moeten gaan zingen wordt de zaalakoestiek in ruime mate gepresenteerd. De vleugel is machtig groot en imponerend, de hogere noten helder en duidelijk Jarrett, hard en fel. Keith stampt ook graag op het podium met zijn voeten en dat komt heel voortvarend de luidsprekers uit. Op een kleine monitor verdwijnt zoiets in het niets, hoogstens hoor je het in Keulen een beetje donderen.
Voor de afsluiting van het luisteren wend ik mij tot het Oscar Peterson Trio met “You look good to me”. De bastonen van de geplukte bas zijn echte loopjes, niet te missen is het meezingen bassist met zijn eigen spel. Slagwerk is links gepositioneerd, de in lichte mate vervormde vleugel staat in het midden. Voor alle duidelijkheid, die vervorming zit in de opname uit de jaren 50. Drums zijn heel goed, zo ook de basdrum, bekkens zouden echter wat meer mogen zingen, iets meer pit daarin zou welkom zijn naar mijn bescheiden mening.
Hard gewerktÂ
Het moge duidelijk zijn, de twee mannen achter Semmaa-Audio hebben in drie jaar heel hard gewerkt om dit resultaat te behalen. Er is een groot systeem gecreëerd met een opmerkelijk homogene weergave. Transparant, fraai in balans, dat in de lage tonen heel diep kan gaan en energie kan leveren. Dat Scan-Speak units op elkaar aansluiten is bekend, de keuze voor Visaton in de Tapared Quarter Wave Pipe is een schot in de roos. Ongeacht of luistert op een afstand van 9 meter, of dichter naar de weergever toe gaat en op minder dan 5 meter afstand zit. Al met al presteert de Reality One het meest opmerkelijk als je er niet bovenop kruipt. Zo lijkt het althans in deze ruimte en met genoemde apparatuur opstelling.
Semmaa-Audio Reality One
Semmaa-Audio stelt zich ten doel de potentiële klanten zoveel mogelijk maatwerk te leveren in kleurstelling, keuze van bekabeling tussen filter en modules, net als het wel of niet toevoegen van de LED verlichting aan de Reality One. Het jonge bedrijf heet iedereen welkom in Haarlem, wel graag op afspraak. Doordeweeks in de avonden, verder zijn luistersessies mogelijk op zaterdag en zondag.
Met een voor mij onbekende ruimte en onbekende apparatuur ga ik geen oordeel vellen in cijfers of sterren, dat is te glad ijs, maar wat ik wel met liefde doe is een aanbeveling uitspreken om te gaan luisteren naar deze luidsprekers als u zoekende bent naar een groot en kostbaar systeem. En u bovendien een muziekliefhebber bent met een brede smaak en durft in te stappen in de nichemarkt waarin Semmaa-Audio zich bevindt.
Niet vergeten mag worden dat Sem en Maarten werken aan een kleiner systeem, een tweeweg met dezelfde opzet als de Reality One. Waarschijnlijk zal het een basreflexluidspreker worden met Scan-Speak drivers en een volledig naar inzicht van Semmaa-Audio opgebouwd wisselfilter. Stay tuned!
Semmaa-Audio Haarlem |Â www.semmaaaudio.nl
