Het is alweer een flinke tijd geleden dat ik een netwerkspeler van het Britse Naim ter review heb ontvangen, want Naim introduceert niet elk jaar een nieuw model. En zeker niet omdat er weer een nieuw schroefje, kleurtje of feature is bedacht. Naim is heel consistent in haar productbeleid. Onlangs heeft de fabrikant de nieuwe NSS 333 uit de 300-series geïntroduceerd. Verwacht bij de introductie van deze New Classic geen waslijst aan nieuwe mogelijkheden of een werking die radicaal verschilt van de voorgangers. Nee, alles voelt vertrouwd en oogt juist heel bekend.
--- eerder verscheen een review van de volledige Naim New Classic 300 serie ---
Naim netwerkspelers
Op het moment ik de netwerkspeler bij Naim-dealer Bender Hifi in Arnhem oppik ben ik onder de indruk van het flinke gewicht van het pakket. Ben je bekend met de eerdere producten van Naim, dan zal dit je positief stemmen. Vroeger maakte Naim de behuizingen van haar audioproducten compromisloos en bepaalde de dikte van de behuizingen en de overbemeten voeding voor het overgrote deel het totale gewicht. Nu is dit niet heel bijzonder, omdat er meerdere fabrikanten zijn die een dergelijk hoogwaardige bouwwijze hanteren, maar toch zie ik dat een enkeling in bouwkosten terug heeft geschaald om op materiaalkosten te besparen. Naim doet dit dus niet en alles voelt misschien nog wel hoogwaardiger dan voorheen.
Wanneer ik een kleine week later de NSS 333 voor de review in mijn eigen set til, valt het me nogmaals op hoeveel gewicht deze fraai ogende netwerkspeler in de schaal legt. Het is geen geïntegreerde versterker waarbij een zware transformator en koellichamen zijn gebruikt. Het is ‘maar’ een netwerkspeler. De techneuten hebben de speler desondanks toch voorzien van een solide behuizing voorzien van een flinke ringkerntransformator en fraaie koelribben aan de flanken. De behuizing is vervaardigd uit dikke metalen beplating om invloeden van EMI en RFI op de interne circuits te weren. Niet voor niets bedraagt het uiteindelijke gewicht van al dit moois maar liefst 11 kilogram. Het design? Ik vind het persoonlijk prachtig. Hierbij bemerk ik een mooi contrast tussen geanodiseerd geborsteld aluminium en hoogglans elementen waarmee het design speels en interessant wordt. Ik zie in deze NSS 333 een mooie versmelting tussen de legacy producten en de latere Uniti modellijn.
Zeer compleet
Hoewel het front en de behuizing een ingetogen uitstraling hebben, is dit een overcomplete netwerkspeler. Nadat ik de speler heb omgedraaid valt mijn oog op een breed assortiment aansluitingen. De uitgangsectie is voorzien van een 5-polige DIN-aansluiting waarmee de NSS 333 met alle eerdere generatie Naim versterkers is te combineren. Natuurlijk is de speler voorzien van een single-ended RCA-uitgang waarmee deze met andere merken versterkers kan worden gecombineerd. Om aardlusproblematiek tegen te gaan heeft Naim ook een groundliftschakelaar opgenomen. Bovendien heeft Naim de speler van een gebalanceerde XLR-uitgang voorzien en dit zal voor sommige geïnteresseerden een absolute game changer zijn bij de aankoopbeslissing.
Digitaal heeft de speler een viertal digitale S/PDIF-ingangen. Twee optische Toslink, een coaxiale RCA én een BNC-ingang. Ook heeft Naim ervoor gekozen een digitale BNC-uitgang in de speler op te nemen indien je gebruik wilt maken van een externe DAC. Met de twee USB Type A-poorten, waarvan er een op het front en een op de achterzijde is gesitueerd kun je USB-opslagmedia uitlezen. Deze is gelimiteerd tot 20.000 tracks en een maximale opslagcapaciteit van 1TB harddisks en 128GB USB-sticks. Overige aansluitingen omvatten een 10/100 Mbps RJ45-netwerkaansluiting en twee optische 3,5mm uitgangen waarmee compatible audiocomponenten automatisch kunnen worden in- en uitgeschakeld. Bestuur de functies van de NSS 333 in huisautomatisering systemen met behulp van het inmiddels steeds populairder wordende Zigbee RF4CE protocol. Indien je geen gebruik wil maken van een vaste netwerkconnectie, kun je natuurlijk ook gebruik maken van Wi-Fi.
Nadat ik de speler via de XLR-uitgangen heb aangesloten op mijn voorversterker en de laatste versie van de app heb gedownload oogt alles vertrouwd en zie ik de NSS 333 direct in het beginscherm verschijnen. Heb je meerdere Naim-voor 1/9 omdat-spelers in jouw netwerk, dan worden deze overzichtelijk onder elkaar getoond. Vervolgens klik ik op de NSS 333 en bevind ik me in de bekende en vertrouwde Naim omgeving die zo op het eerste gezicht veel overeenkomst vertoont met die van een paar jaar geleden. Dit is iets waar ik gelukkig van word, want de Focal & Naim app behoort al vele jaren tot de best werkende en meest rustige en overzichtelijke apps in streamingland. Het startscherm toont overzichtelijk de favorieten, muziekbronnen en ingangskeuze aan de bovenzijde van het scherm, de onderzijde toont heel handig de presets, radiozenders en afspeellijsten. Rechtsboven is een pictogram voor de instellingen geplaatst waarin je de app en functionaliteit van de machine kunt aanpassen op jouw persoonlijke smaak. Onderop toont de app het nummer dat wordt afgespeeld. Lekker simpel en erg fijn om te bedienen.
Wanneer je op de onderste speler-informatie klikt, toont het scherm geen beeldvullend plaatje maar de afspeellijst die op dat moment wordt afgespeeld. Rechtsboven deze lijst kun je door het aantikken van de drie puntjes de wachtrij van deze afspeellijst wissen, een nieuwe UPnP afspeellijst aanmaken of nummers aan de afspeellijst toevoegen. Album art? Deze wordt niet automatisch in de app, maar in heldere kleuren op de display van de speler getoond, al dan niet voorzien van alle relevante informatie over de stream. Overzichtelijker dan dit wordt het niet. Wil je toch de albumcover op je telefoon bekijken, dan druk je rechtsonder de bedieningsknoppen op het geblokte pictogram. Zo blijft alles altijd overzichtelijk en rustig voor het oog.
Puur streaminggenot
De Naim NSS 333 is voorzien van de NP800 streamingmodule en deze maakt gebruik van gebalanceerde LVDS-signaaloverdracht met een ultra lage signaal-ruis verhouding en ondersteunt een breed aanbod aan streamingmogelijkheden. Met de Naim NSS33 stream je internetradiostations in de hoogst mogelijke geluidskwaliteit, krijg je toegang tot muziek via de commerciële streamingdiensten Spotify Connect, Apple Music, Tidal (Connect) en Qobuz. Stream je liever via een streaming app vanaf je telefoon zoals het populaire SoundCloud, dan doe je dit eenvoudig via AirPlay 2, Chromecast of Bluetooth aptX Adaptive. Ondanks dat er een onnoemelijk groot online aanbod is, kan ik het me voorstellen dat je jouw eigen cd-collectie de afgelopen jaren ook hebt gedigitaliseerd en opgeslagen op een muziekserver, NAS of misschien ook wel op je telefoon. Want lang niet alle muziek is online terug te vinden of is hier uitsluitend een remaster opgenomen en deze klinken soms anders dan de albums die jij in de jaren ’80 en ’90 hebt aangeschaft. Voor al diegenen is het goed te melden dat deze NSS 333 ook voorbeeldig presteert wanneer je door je eigen muziekbibliotheek wil bladeren.
Om mijn muziekserver in het netwerk te selecteren druk ik op het pictogram Servers in het hoofdmenu en klik hierna op een van de getoonde servers. Bovenaan eerst de optie om door lokaal op de telefoon opgeslagen muziek te bladeren. Ik kan werkelijk overal op zoeken. Op album, artiest, genre, nieuwste cd’s, nieuwste muziek, componisten, dirigenten enzovoort. Hierbij kun ik ervoor kiezen om de resultaten in een matrixweergave van pictogrammen of in lijstweergave te tonen. Is er veel zoekinformatie, dan kun je de weergaven met een zoekfilter beperken. Bovendien worden ook alle opslagmedia in het netwerk zoals de Naim Uniti Core, UPnP muziekserver en NAS getoond. Hier zijn de zoekopties minder uitgebreid dan bij het zoeken naar content op de telefoon. Nu ben ik beperkt tot de keuzes album, alle muziek, artiest, folders, genre, playlists of recentelijk toegevoegd, maar dit is ruim voldoende. Bij grotere bibliotheken zal het een tijdje duren voordat de NAS alle meta informatie heeft geïndexeerd. En dit duurt – afhankelijk van jouw netwerk en de gebruikte NAS – doorgaans een tijdje.
Om die reden kies ik ditmaal voor het browsen in de map structuur van mijn NAS. Dit werkt altijd razendsnel, komt bij het afspelen ook met aanvullende metadata zodat ik niets aan informatie over de muziek mis. Dat de Naim niet kieskeurig is bewijst de ondersteuning voor vrijwel elk bestandssysteem dat momenteel wordt toegepast. De '333' ondersteunt lossless WAV-bestanden tot 32bit 384kHz en zowel FLAC als ALAC-bestanden tot 24bit 384kHz. Lossy bestandsformaten zoals MP3, AAC, OGG en WMA worden tot 320kbit ondersteund met een maximale resolutie van 16bit en 48kHz. Ten slotte lust de Naim ook native DSD-bestanden tot DSD128.
Wat ik bij gebruik van de Naim app erg prettig vind, is dat je de hoogste map in de hiërarchie kunt selecteren om af te spelen en dat vervolgens de muziekinformatie in alle onderliggende mappen automatisch aan de afspeellijst worden toegevoegd. Wat ik bovenal fijn vind is dat de app onthoudt waar je bent gebleven tijdens het browsen. Meer dan dit hoeft een goede streaming app niet te hebben om lekker muziek mee te luisteren.
Muziekbeleving
Tijd voor een stukje muziek. Voor deze review maak ik gebruik van mijn Bryston BP26 voorversterker gevoed door een MPS-2 voedingsunit in combinatie met twee Bryston 7B3 mono eindversterkers. Alle bekabeling komt uit de Flow series van het Nederlandse Driade en de stroomfilter is afkomstig van PliXiR. Het netwerksignaal ontvang ik via de Silent Angel Bonn N8 netwerkswitch die is voorzien van een lineaire Forester F1 upgrade voeding.
De vloerstaande Mini Dancer 2 luidsprekers uit de Beryllium series zijn afkomstig van Usher en maken met de Naim NSS 333 een laatste reviewperiode door. Hierna gaan ze na veertien jaar trouwe dienst officieel met pensioen.
Ik trap deze luistersessie ditmaal af met het nummer Soft Bites van het album “Underworld” van Invisible Reality uit 2015. Geen audiofiele onzin, maar gewoon lekkere dancemuziek met vele mixlijntjes, details en een heerlijke opzwepende synthbaslijn waarmee ik zelfs op een van de meest regenachtige dagen in juli al snel een glimlach op mijn gezicht krijg. Wat een heerlijke punch, goede controle en fraaie gelaagdheid. Het vogeltje op vier minuten in de track komt levendig naar voren en maakt me blij. Met dit muziekgenre en deze meeslepende beat breekt zelfs na de meest heftige regenbui al snel de zon weer door de donkere wolken.
Het gemak waarmee ik met deze speler van Naim in deze volledig elektronische dansmuziek kan kijken is opmerkelijk groot. De transiënts worden snel, maar met de grootste zorg weergegeven. Hiermee toont de Naim NSS 333 zijn razendsnelle aard wanneer er snelheid wordt verlangd, zonder te precies, analytisch en te koud te worden waarmee de hele productie struikelt. Deze Naim is in staat de gewenste atmosfeer die bij het album en de artiest hoort te creëren waarmee de NSS 333 me maximaal bij de muziek betrekt.
Vervolgens graaf ik dieper in mijn collectie en speel ik Autoharp van het album “The Magnificent Tree” uit 2000 van Hooverphonic af. Ook bij dit nummer krijgt elk element een logische plek op het denkbeeldige podium. De presentatie wordt kamerbreed neergezet waarbij de percussie als een wolkje boven de muziek zweeft en kamerbreed met precisie over de muziek wordt uitgestrooid.
De breedte en diepte waarmee deze NSS 333 de muziek aan me presenteert maakt me stil. Wat levert deze speler een goede prestaties. Violen bij Mad About You klinken warm en nergens bespeur ik iets van hardheid of scherpte. Zang is snel, fraai gedefinieerd en hierbij hoor ik de aanzetten en schorre klanken waarmee de laatste ademrestjes in haar longen langs de stembanden een weg naar de studioruimte vloeien. Cymbalen klinken licht, luchtig en vooral als cymbalen. Niet als een berg rammelende bierblikjes. De vibrafoon links in de achtergrond komt overtuigend op me over en ook hier laat de Naim de transiënts bij de aanslag van de staafjes goed horen. Hier hebben de techneuten een hele mooie balans gevonden tussen een ongedwongen muziekweergave en de precisie waarmee je in een oogwenk een plaatje van het gehele muzikale schouwspel in je hoofd kan schetsen.
Ik sluit af met Lay It Down van Jens Scofield van het zalige verzamelalbum “6 String Theorie”. Dit album maakt het beeld voor mij compleet. De droge, ongekleurde snaredrum heeft een lekkere impact, zonder fel of koud te klinken. De verschillende gitaarlijnen worden netjes gelaagd en met een mooie warmte weergegeven. De baslijnen hebben een heerlijke volle klank en naar mate deze dieper reiken trillen de in enkel glas uitgevoerde ramen heerlijk mee in de sponningen. Misschien wordt het toch eens tijd voor isolatieglas. Hammondklanken vullen het muzikale podium met warmte en gevoel. Hihat en cymbalen staan op deze diepte boven de snaredrum en deze worden nergens schel of plat. Bij de track L.P. (For Les Paul) van Pat Martino legt de Naim ook weer een heerlijke atmosfeer in de ruimte waarmee deze trekt me gevoelsmatig maximaal richting de muzikanten. In de achtergrond vullen Hammond klanken de ruimte weer met een heerlijke wolk van muziek. Hierbij kijk ik gevoelsmatig in een ruimtelijke bubbel van geluid.
De bas legt een heerlijke bodem in de muziek, terwijl mijn aandacht richting de energieke gitaarversterker op het podium wordt getrokken en ik door het kamer vullende slagwerk ritmisch ín de muziek word getrokken. Alles klinkt realistisch, ruimtelijk en vooral met een hoge dosis gevoel. Het is allemaal beslist niet intimiderend, alles blijft heerlijk gemoedelijk en nodigt uit te blíjven luisteren.
Oordeel
Ik heb al vele jaren een soft spot voor het vriendelijke en muzikale karakter van de audiocomponenten van het Britse Naim, de meester in Pace, Rhythm and Timing (PRaT). Over de geluidskwaliteit waarmee deze nieuwe Naim NSS 333 mijn albums afspeelt ook niets dan lof. Deze NSS 333 levert significant meer openheid, midrange definitie en vooral meer nuance dan de eerdere Naim-generaties die ik in de jaren heb beluisterd. Deze Naim laat geen enkel detail in de digitale streams achterwege. Toch is het geen hyperactieve analyticus die elk geluidje of detail met laserprecisie uitlicht, maar juist een topsporter die zo af en toe van een feestje houdt. Juist het gemak en de rust waarmee deze NSS 333 de digitale streams weergeeft is heel bijzonder.
Het streaming platform in de NSS 333 werkt niet alleen snel in de bediening, ook heeft Naim gezorgd voor meer dan voldoende processingkracht om de digitale informatie accuraat om te zetten. Hierbij maakt Naim gebruik van een dubbele 44.1kHz en 48kHz precisieklok die bij het gebruik van streaming services in Master Mode schakelt inclusief een 40-bit floating point SHARC DSP voor een uiterst precieze omzetting van het digitale signaal. De fijne Burr-Brown PCM1791A DAC is afkomstig van Texas Instruments. Het analoge uitgangssignaal uit de DAC wordt verzorgd door een fraaie, discreet met halfgeleiders opgebouwde klasse-A outputstage. Ook de post-DAC filtering wordt verzorgd door een discreet opgebouwde filtersectie voorzien van kwalitatief hoogwaardige halfgeleider componenten. Beter dan dit wordt het niet.
Dankzij de DAC-keuzes bedraagt de digitale overspraak 94dB, de digitale vervorming 0,002% en de signaal-ruisafstand 108dB. Alles is gemeten bij 1kHz en 0dB. De frequentieresponse start al bij 3Hz en loopt op tot 27kHz. Maak je via de S/PDIF ingangen gebruik van de excellente DAC-sectie van de NSS 333, dan elimineert de DAC dankzij de DSP RAM buffer alle mogelijke jitter via deze ingangen. Scherpte of hardheid zijn in geen velden of wegen te bekennen. Alles klinkt open, energiek en gedetailleerd met een grote mate van betrokkenheid. Wil je nog een flinke stap beter, combineer de NSS 333 dan met de NPX 300 externe voeding waarmee er een hele nieuwe wereld voor je opengaat.
De NSS 333 van Naim integreert dankzij de DIN-connector naadloos in elke Naim legacy omgeving, maar kan dankzij de RCA en de XLR-uitgangen ook optimaal met versterkers van andere merken worden gecombineerd. De bediening is laagdrempelig en overzichtelijk. Dankzij het grote informatiedisplay wordt alle gewenste informatie inclusief album art weergegeven. Dit laatste voegt een flinke dosis beleving toe bij het afspelen van het muziekalbum. Ja, het oog wil tijdens het luisteren ook wat. Is er ook iets opgevallen dat ikzelf graag anders willen zien? Behalve touch functionaliteit in het ruime display blijft er wat mij betreft niets te wensen over. Voor mij persoonlijk grenst deze speler aan perfectie. Naim heeft met deze NSS 333 een van haar beste netwerkspelers ooit geïntroduceerd en persoonlijk vind ik de NAIM NSS 333 zelfs een van de beste netwerkspelers die op dit moment in dit prijssegment verkrijgbaar is. Als ik een slordige 10k aan euro’s over zou hebben en ik op zoek zou zijn naar een nieuwe netwerkspeler in het hogere segment, dan zou deze Naim NSS 333 vandaag niet alleen in mijn persoonlijke top-3 staan, hij zou deze shortlist met een duidelijke afstand aanvoeren. Wat is hierbij de doorslag? Behalve de solide bouwwijze, de begrijpelijke en laagdrempelige app-bediening, geeft de opmerkelijk goede geluidkwaliteit mij de doorslag om voor deze sublieme Naim NSS 333 netwerkspeler te kiezen.
Conclusie
Muziek gaat om beleving. Van de muziek en van alles er omheen. Bij streaming voegt de bediening en de uitstraling van de app in een hoge mate toe aan die totaalbeleving. Dat is iets dat Naim al jaren lijkt te begrijpen en laat ook bij deze NSS 333 zien dat ze heel goed weten waar het bij muziekliefhebbers om draait.
Op het gebied van prestaties en muziekbeleving voert Naim ook al vele jaren de voorhoede aan en heeft deze bij de NSS 333 zelfs nog weten te verbeteren. Deze is beslist niet analytisch of super gedetailleerd, maar juist behouden en met een vloeiend, analoog karakter. Deze NSS 333 koop je niet tot het moment dat er een nieuw model van Naim uitkomt, deze speler is juist gemaakt om nooit meer afstand van te willen doen. Een maximale score van vijf sterren is dan ook welverdiend.
Naim NSS 333 netwerkspeler
9.499 euro | www.naimaudio.com
Beoordeling 5 / 5
