De Rega Elicit-R versterker, de Saturn-R cd-speler en de Totem Hawk luidsprekers: stuk voor stuk apparaten die al een tijdje uit zijn. Toch zijn ze nog niet eerder hier besproken. Hoog tijd om dat goed te maken. En om eens te horen hoe dit drietal samen presteert. Met een verrassend resultaat. Hoewel, misschien niet voor iedereen…

Soms glippen goeie dingen er gewoon eens tussendoor en halen ze onze rubrieken lange tijd niet. Daar zijn verschillende oorzaken voor aan te wijzen. Dan regeert bijvoorbeeld de waan van de dag. Of eist een heuse wereldprimeur zijn schreeuwende aandacht op. Soms is de kwaliteit de bepalende factor, of beter gezegd: het ontbreken ervan. Die laatste factor is zeker niet van toepassing op de hier te bespreken producten van Rega. Integendeel. Ons was al langer ter ore gekomen dat de Britse bouwers van solide en hoogwaardige hifiapparatuur met de lancering van de Rega Elicit-R versterker en de Saturn-R cd-speler weer een goed stel op de markt hadden geplaatst. Diverse media - binnen en buiten het eigen koninkrijk van de Engelsen - hebben al volop de loftrompet laten klinken voor zowel de Saturn-R als de Elicit-R. Best iets om trots op te zijn daar bij Rega in het Zuid-Engelse Southend-on-Sea, sinds begin 1992 de thuisbasis voor dit merk. De relatief kleine producent van hoogwaardige hifi-componenten staat niet bekend om het dan van alle daken te gaan roepen als ze iets geweldigs hebben geproduceerd. Wellicht is dat de reden waarom in Nederland de genoemde versterker en cd-speler nog niet de aandacht hebben gekregen die ze eigenlijk wel verdienen.

Prille liefde

Mijn eerste kennismaking met het merk Rega en haar producten was zo’n vier jaar geleden. Toen mocht ik voor Hifi.nl de review doen van de toen net verschenen Rega Brio-R en de Apollo-R. Het werd bijna meteen liefde op eerste gehoor. Tjonge, wat kon zo’n relatief eenvoudige set toch tot prachtige prestaties komen. Onderschat nooit de ‘kleintjes’, dat heb ik er zeker van geleerd. Ik kan me ook nog herinneren dat ik op een aantal tenen van zogenaamde high-end hifideskundigen ben gaan staan destijds. Hoe durfde ik om te beweren dat we hier met een high-end cd-speler te maken zouden hebben, en dan ook nog wel met éentje die minder dan duizend euro kostte (en nog kost)?. Oké, toegegeven, ik mag graag even provoceren als het om de term high-end vooral in een zekere vaste combinatie met veel geld gaat. Natuurlijk was en is er veel beters te koop voor (heel) veel meer geld. Maar de goede verstaander had het wel gelezen: voor relatief weinig geld kwam Rega met een onbehoorlijk goede afspeler van cd-schijfjes. Genoeg over toen. Maar mijn liefde voor Rega en interesse in nieuwe producten van het merk in kwestie was definitief gewekt.

De loop der jaren

Rega staat nou niet echt bekend om haar voortdurende presentaties van nieuwe producten, daarvoor is het merk ook te klein (gebleven). Ze werkt liever aan een gestage opbouw van haar assortiment. Daarbij worden ook zeker niet de roots van het bedrijf vergeten: de beroemde draaitafels. Zeker nu vinylplaten voor de tigste keer aan een comeback zijn begonnen. En deze keer is dat wel zeker een definitieve comeback, ergens las ik dat er meer vinylplaten verkocht zijn dan (legale) betaalde downloads. Rega zal daar met haar fraaie assortiment aan ‘pick-ups’ zeker van profiteren. Ondertussen verschijnen er dan mondjesmaat nieuwe producten. Na de Brio-R en Apollo-R, kwamen daar een Rega DAC, een DAC-R en een nieuwe versterker met de naam Elex-R, als opvolger van de Elex zonder R. Als laatste ververste Rega de succesvolle Elicit versterker en Saturn cd-speler. Daarvoor in de plaats kwamen de Elicit-R en de Apollo-R. Hebben we hier te maken met de flagships in het assortiment? Nou nee, daarvoor staan nog steeds de Osiris versterker en de Isis cd-speler. Dat stel wist al eens een tamelijk verpletterende indruk bij mijn collega’s van Hifi.nl te maken. De Elicit-R en de Saturn-R die ik hier ga bespreken, zitten daar qua prijs nog een behoorlijk stuk onder.

De set

Naast het testen van de twee Rega apparaten, hebben we bij de importeur van Rega, Joenit Hifi in Mechelen (België), ook gevraagd de twee top-apparaten te voorzien van een luidspreker die het niveau van beide aankan en de kwaliteiten van beiden goed weet te vertolken. Joenit bood ons vervolgens de Totem Hawk aan, een vloerstaande luidspreker van relatief bescheiden afmeting. Met deze drie elementen ging ik op zoek naar hoe de drie componenten met elkaar weten te presteren. Eerst ga ik de afzonderlijke ‘hoofdrolspelers’ nader voorstellen, te beginnen bij de bron.

De bron

De Saturn-R is dus de opvolger voor de Saturn. Qua design is de lijn doorgetrokken die bij de Apollo-R is ingezet. Het uiterlijk is mooi strak met een minimum aan knoppen aan de voorkant, met daarbij de voor Rega kenmerkende - oplichtende - rode lampjes. In tegenstelling tot de apparaten uit de ‘instapklasse’ heeft Rega hier weer het brede formaat aangehouden van 43 centimeter. De speler is gegoten in een metalen behuizing die zeer solide en sterk aanvoelt. Het cd-laadsysteem betreft hier weer het door Rega aangehangen bovenlader systeem. Daarbij is het deksel niet uitgevoerd in hetzelfde metaal, maar van kunststof. Daar is een reden voor: het is minder kwetsbaar voor defecten en het brengt minder resonanties met zich mee. Voor de gebruiker zelf is het gewoon makkelijker om te openen en weer te sluiten.

Kijken we naar de inhoud van de speler: de Saturn-R is voorzien van een paar Wolfson WM8742 D/A converters met als resultaat een geluidsweergave van 24 bit /192 Khz. Deze digitaal naar analoog omzetters zijn uitvoerig door Rega getest en zoals ze zelf zeggen ‘het-beste-van-het-beste’. Verder meldt Rega dat er tevens verbeteringen aan de stroomtoevoer van de cd-sectie zijn toegevoegd. Die voortschrijdende kennis is gehaald uit de research en ontwikkeling die er is geweest rond Rega’s reference Isis cd-speler. Daarnaast zijn de microcontroller en de display driver verbeterd. De Saturn-R maakt gebruik van een hoogwaardige stabiliteit master clock en hoogwaardige stroomtoevoer in het cd-circuit, high performance PLL digital interface receiver, geïsoleerde digitale ingangen en hoogwaardige stroomtoevoer in het DAC circuit. Signaal switching tussen de cd en DAC functies gebeuren in het digitaal naar analoge conversie stage. De signaalweg van de cd sectie in cd mode is beperkt tot een minimum, om dit signaal zo clean mogelijk te houden.

DAC aan boord

Oké, tot zover de technische details. De goede lezer heeft inmiddels iets over een DAC aan boord gelezen. En dat maakt deze cd-speler gelijk veel meer dan ‘gewoon maar’ een cd-speler. Ik kan me voorstellen dat muziekliefhebbers hun twijfels kunnen hebben bij de aanschaf van ‘slechts een versterker met cd-speler’. Maar met een DAC aan boord van de cd-speler koop je gelijk zo veel meer. En als je vervolgens kijkt naar de digitale aansluitingen die achterop de Saturn-R zitten, dan kun je alleen maar van índrukwekkend spreken. Maar liefst twee coaxiaal en twee optisch digitale ingangen. Dan is er ook nog een USB-ingang met een asynchrone werking op een sample rate van 44.1 tot 192kHz, gecombineerd met een bit rate tot 24bits. Wil je je pc hierop aansluiten, dan moet je nog wel eerst even de Rega Windows USB driver installeren. Met al deze mogelijkheden kan de Saturn-R als ‘hub’ functioneren in je audio-installatie. Op een eenvoudige manier kun je bijvoorbeeld het geluid van je tv of Blu-ray speler via de Rega set afspelen. Zo ook kan het geluid van bijvoorbeeld Spotify of YouTube doorgesluisd worden.

De motor

De geluidsversterker in dit geheel is de Elicit-R. Met diezelfde fraaie sobere vormgeving als de Saturn-R. Met een gewicht van een dikke dertien kilogram krijg je gelijk de indruk met iets serieus op audio gebied in handen te hebben. Ook hier weer de ‘less-is-more-filosofie’ wat betreft bedieningsknoppen op de voorkant. Het design doet bijna Philippe Starck-achtig aan. Met een grote volumeknop rechts van het midden in de hoofdrol en de rest van de kleine druktoetsen in een bescheiden bijrol. Wat ook opvalt: de gelijkenis met de Elex-R. Dat kan nog weleens verwarrend zijn. De versterker levert twee keer 107 Watt bij 8 Ohm. Natuurlijk is de versterker voorzien van een MM-phono-ingang, een Rega versterker zonder zou haar afkomst als platenspeler fabrikant verloochenen. In totaal zitten er vijf analoog ingangen op de achterkant, naast twee aansluitingen voor speakers, die gelukkig ruim uit elkaar liggen, zodat het aansluiten van de kabels geen probleem vormt. Rega zelf zegt het volgende over de vernieuwde Elicit: ‘De basis voor de uitstekende prestaties wordt geleverd door de nieuwe en verbeterde eindversterker circuits, gebaseerd op de uiterst succesvolle Brio-R versterker. Discrete FET line voorversterkers en een trapsgewijs programmeerbare volumeregeling zorgen voor nog betere prestaties en controle over het te leveren vermogen’. Er is dus niet zozeer gekeken naar het ‘oude’ topmodel Osiris, maar er is vooral een ‘upgrade’ gemaakt van de Brio-R.

De vertolker(s)

De Totem Hawk luidsprekers van het Canadese speaker bouwer Totem Acoustic is de keus van de importeur Joenit Hifi. De Hawk is een vloerstaande luidspreker die in eerste instantie bij uitpakken opvalt door zijn bescheiden afmetingen. Met een hoogte van nog beneden de een meter (91 cm op precies te zijn) is het een tweeweg luidsprekerkast die zeker niet als al te opvallend en aanwezig in de woonkamer zal aandoen. Ze doen me eerlijk gezegd aan mijn eigen oude Neat luidsprekers denken. Grappig, want ooit werd dat merk ook door de winkel van Joenit Hifi – die ze toen nog hadden- verkocht. En om nog even over dat merk Neat door te gaan: die vond ik een uitstekende match vormen met Rega. Wat dat betreft heb ik er alle vertrouwen in dat Joenit met het merk Totem een goede sparringpartner voor de Rega set heeft weten aan te bieden. De Hawk positioneert zich tussen de Staff en de Forest. De Hawk speaker wordt geplaatst op de voor Totem kenmerkende ‘klauw-pootjes’, die vervolgens weer op kogels staan, zodat resonantie via/met de vloer zo veel mogelijk wordt uitgesloten.