SAMENVATTING

Recent kreeg de Apple TV 4K een opfrisbeurt, onder meer in de vorm van een nieuwe remote. Een mooie gelegenheid om aan de slag te gaan met een Apple-toestel dat vergeleken met de iPhone, iPad en Mac-computers vaak onder de radar blijft vliegen. Nochtans belooft het toch een aantal interessante zaken voor de film- én muziekliefhebber.

Steve Jobs zou ooit gedroomd hebben van eigen televisies, al kan dat ook gewoon een urban legend zijn ontstaan in de schoot van de immer actieve Apple-geruchtenmolen. Hoe dan ook, Apple heeft wel al jaren een Apple TV. Zoals de naam al laat uitschijnen is de Apple TV 4K een doosje dat je aan een televisietoestel hangt. Zijn eerste doel is video afspelen, bijvoorbeeld vanaf streamingdiensten zoals Netflix en Disney+. En laten we vooral Apple TV+ niet vergeten, al was het maar omdat Apple je dat zeker niet zal laten doen. Maar via apps kan de Apple TV 4K nog veel meer.

Een eerste prangende vraag is: waarom zou je überhaupt een apparaat als de Apple TV 4K aanschaffen? Netflix afspelen kan je tv-toestel wellicht al via een ingebouwde app, toch? Een mogelijk antwoord is dat je televisie geen smart tv-luik heeft, bepaalde streamingdiensten mist of dat het smart-gedeelte inmiddels verouderd is en niet goed werkt. Of je werkt met een projector, ook weer zonder eigen apps. Een andere mogelijkheid is dat je een doet-alles-bron zoekt om aan een AV-receiver te hangen. Of misschien voel je een irrationeel verlagen om echt alles met een Apple-logo in huis te halen, gewoon omdat het werkt zoals je het gewend bent.

Een andere reden – en meteen ook een belangrijk motief om de Apple TV 4K op deze website te bekijken – is de recente uitbreiding van Apple Music richting lossless audio en muziek in Dolby Atmos-formaat. Je leest daarover meer in dit artikel, in deze review zullen we vooral inzoomen op het afspelen op muziek in surroundformaten. Daar is de Apple TV 4K namelijk wel heel geschikt voor – en zoveel alternatieven heb je op dit vlak niet. Het is dus ook een interessante muziekbron.

Gegeven dat dit een Apple-product is, is het prijskaartje van de Apple TV 4K verrassend: 189 euro. Dat is niet enorm veel, tenzij je het pakweg vergelijkt met de laatste Google Chromecast of een mediaspeler van Xiaomi. Maar echt onredelijk duur kun je de Apple TV nu ook niet noemen.

Oh ja, het is ook een console. Én een smarthomehub. Apple positioneert de Apple TV 4K bovendien ook nog als een spelconsole, aan te vullen met de betalende Apple Arcade-dienst. Je kunt zelfs Xbox- of PlayStation-controllers aansluiten om het nog meer een console-ervaring te maken. In deze review gaan we daar verder niet op in, maar het kan dus. De games die je via Apple Arcade kunt spelen zijn echter vooral aangepaste iPad-titels, geen A-list namen die wow-kreten ontlokken op de ‘echte’ gameconsoles.

Games zijn wel de voornaamste verklaring waarom er een versie van de Apple TV 4K met 32 GB en een iets duurdere uitvoering met 64 GB bestaat. Die extra opslagruimte is vooral interessant voor game-apps, met reguliere media-apps vul je het toch niet snel op.

De Apple TV 4K kan ook functioneren als een HomeKit-hub voor slimme apparaten zoals verlichting, stekkers en beveiligingsapparatuur. Best wel handig als je verknocht bent aan HomeKit, maar vergeleken met andere smarthomeplatforms en -hubs zijn de mogelijkheden nogal beperkt.

AirPlay

AirPlay zit helemaal in het DNA van de Apple TV 4K. En dat op verschillende vlakken. Je kunt bijvoorbeeld heel makkelijk een video op je iPhone afspelen op je tv door het via AirPlay naar de Apple-mediaspeler te sturen. Dit is ook handig als je een video op een website op een groot scherm wil tonen. YouTube en dergelijke hebben een eigen Apple TV-app, dan werk je gewoon beter via deze weg.

De Apple TV kan ook audio via AirPlay naar een audiotoestel sturen. Je zou bijvoorbeeld via Apple Music (of een andere muziekdienst met een Apple TV-app, zoals Spotify of Tidal) op je tv-scherm een playlist kunnen selecteren, maar afspelen via AirPlay-speakers in de woonkamer. Als je helemaal niet geïnteresseerd bent in surroundgeluid, kan je zelfs gewoon op de Apple TV een film selecteren en afspelen op je tv maar het geluid (in stereo) draadloos doorsturen naar een soundbar met AirPlay.

Hallo, App Store

Daarmee is ook het woord gevallen dat centraal staat in de Apple TV-ervaring: apps. In feite is de Apple TV 4K gewoon een iPad in een andere vorm. Een zeer compacte vorm zelfs, want de Apple-speler meet net geen 10 cm in de breedte en diepte, en is slechts 3,5 cm hoog.

De onderliggende software is ook dezelfde, waardoor iPhone- en iPad-gebruikers de Apple TV-omgeving meteen heel vertrouwd zullen vinden. De link tussen de mobiele Apple-toestellen en de Apple TV is trouwens meteen duidelijk wanneer je het toestel instelt. Met een recente iPad of iPhone in de buurt gaat het pijlsnel. Je krijgt een notificatie op je mobiel Apple-apparaat en daarna kun je meteen zaken als WiFi-gegevens en je Apple-account delen met de mediaspeler. Bezit je geen iPhone, dan voer je alles handmatig in via de remote. Standaard komt de Apple TV met een aantal vaste apps, in de App Store verschijnen ook de apps en games van je iPhone/iPad waarvan er ook een Apple TV-versie bestaat. Handig!

De Apple TV-interface oogt wel iets anders, wat logisch is – op een tv-scherm heb je immers een zogenaamde 10-foot user interface nodig die je ook op ruime afstand kunt ontcijferen. Het mag ook niet te ingewikkeld zijn; als je snel een film wil kijken heb je geen zin om dertiendozijn keer op iets te moeten klikken.

Gebruiksvriendelijk

Apple heeft het op gebruiksvlak gewoon uitstekend aangepakt. Start de Apple TV op en je ziet grote iconen van de vier apps of diensten verschijnen die jij belangrijk vindt. Pas als je naar beneden veegt op de remote zie je de andere apps verschijnen. De bovenkant van het scherm toont een geluidsloze preview dat hoort bij de geselecteerde (maar ongeopende) app. Als we bijvoorbeeld Apple Music highlighten, speelt er eerst een korte preview van een Billy Eilish-docu af. Door naar boven te vegen krijg je een meer uitgebreide review of trailer, mét geluid.

Bij een streamingdienst zoals Netflix tonen uitgelichte nieuwe films of tv-reeksen die je dan meteen kunt selecteren en afspelen. Als jouw fotocollectie in iCloud staat, zie je bij de Foto’s-app wat leuke kiekjes verschijnen. Tijdens het bekijken van media kun je ook snel instellingen oproepen (zoals ondertitels of audiosporen) door naar beneden te vegen. Het klinkt misschien ingewikkeld allemaal, maar in de praktijk werkt het bijzonder intuïtief.

Ook het selecteren van apps en het hoofdscherm organiseren zoals jij wilt gaat heel makkelijk. Apple heeft een perfect balans gevonden tussen eenvoud en functionaliteit. Vergelijken we even met de Android TV-interface op een nVidia Shield of op onze Sony-tv, dan is het verschil enorm. Veel drukker, een mengeling van horizontale balken en verticale scrollacties, onduidelijke instellingen… Het is werkbaar, maar gewoon niet zo recht voor de raap als bij de Apple. Een beetje zoals Windows versus macOS, eigenlijk.

Dolby Vision…

Tijdens ons testwerk met surroundproducten heeft de vorige Apple TV 4K stelselmatig onze Oppo- en Panasonic UHD Blu-rayspelers vervangen. Vooraleer je begint te steigeren: ja, de video- en geluidskwaliteit die je krijgt via een Ultra HD Blu-rayschijf is superieur aan wat je via streaming kunt binnenkrijgen. Het gaat dan niet om resolutie, wel om de compressie die wordt toegepast. De Oppo UDP-203 is bovendien een zeer fijne media- en Roon Ready-speler. Maar de Apple TV 4K is wel handiger en sneller.

Technisch is de Apple-speler verre van teleurstellend. Het ondersteunt 4K – tja, het zit in de naam – met ondersteuning voor 2.160p60 en voor Dolby Vision, afgeleverd via de HDMI 2.1-aansluiting. Als je dat wenst kun je ook overschakelen op chroma 4:2:2, een iets minder zware compressie van het signaal. Dit vertaalt zich naar betere kleurenweergave en een hoger gevoel van scherpte.

Een nieuwigheid bij het 2021-model is iets heel cools: je kunt je scherm laten kalibreren via je iPhone. Helaas konden we dit niet testen omdat we niet beschikten over een gepast iPhone-model. Een bedenking durven we wel te maken: met deze functie pas je eigenlijk enkel het signaal dat uit je Apple TV 4K aan. Je tv is dus eigenlijk niet gekalibreerd en als je andere bronnen aansluit (zoals een console of een Ultra HD Blu-ray-speler) geniet je dus niet van een correcte kleurenweergave. Kortom, als je echt streeft naar een optimale beeldkwaliteit, laat je je scherm beter professioneel kalibreren. Of je koopt een tv die out of the box al goed gekalibreerd is. Een professionele tv-review kan je daarbij helpen.

…en Dolby Atmos

Op audiovlak verwerkt het Apple-toestel veel formaten (incluis FLAC, wat voor Apple verrassend is) en Dolby Atmos (incluis oudere Dolby-indelingen). Als je enkel video en muziek afspeelt via de app van je favoriete streamingdienst, heb je daaraan ruimschoots voldoende. Netflix en co zitten immers volop in het Dolby-kamp. In het beste geval bieden ze Dolby Atmos-soundtracks. Niet is het zo dat een streamingdienst zoals Netflix niet op elk toestel Atmos biedt. Op een oudere tv kan het zijn dat een bepaalde film enkel met Dolby Digital 5.1 wordt aangeboden, terwijl dezelfde titel op de Apple-speler wel met een Atmos-spoor is. Dit kan dan weer een reden zijn om toch een Apple TV 4K in je systeem te introduceren: het biedt je Atmos-geluid bij vele content. Netflix, Disney+, Amazon Video en Apples eigen Apple TV+ zijn qua Atmos goed bedeeld.

Heb je ook eigen videobestanden met bijvoorbeeld DTS-soundtracks – rips van je oude Blu-rays bijvoorbeeld? Dan moet je sowieso een extra app installeren, zoals bijvoorbeeld de uitstekende InFuse die ook DTS-soundtracks kan decoderen naar multichannel-PCM. Handig als je een soundbar hebt die niet beschikt over DTS-ondersteuning… De bekende openbronapp VLC is beschikbaar, maar in onze ervaring speelt het niet consequent Dolby Atmos- en DTS:X-content goed af. InFuse wél.

Een betere remote?

Een van de nieuwigheden bij de Apple TV 4K 2021 is een nieuwe remote. Lijkt dat een detail? Niet helemaal, want bij dit toestel die afstandsbediening echt wel een belangrijk iets. Daarom ook dat de vorige editie van de Apple TV 4K een high-tech luxe-afstandsbediening uit metaal kreeg en uitgerust werd met een touchpad. Een knap ding, vonden we altijd, maar de meningen over die touchpad-bediening waren verdeeld. Nogal wat gebruikers bleken het lastig te gebruiken te vinden. Daarom is er nu een nieuwe remote die – en dat kom je niet vaak tegen – groter, dikker én zwaarder is dan de vorige. Over de kwaliteit kun je niet klagen. Het is opgetrokken uit aluminium en oogt verfijnd.

De belangrijkste verandering: de grote touchpad is vervangen door vier directionele toetsen en een middentoets die eveneens op aanrakingen reageert. De grote Siri-knop van voorheen is nu een kleiner ding aan de zijkant geworden – en dat is al zeker geen vooruitgang wat ons betreft. Bediening via stemassistenten is meestal meer een gimmick dan iets anders, vinden we, maar in dit geval is het wel heel handig om via Siri bijvoorbeeld een film of serie op te sporen.

Misschien is het wel omdat we de vorige Apple TV-remote heel gewoon waren, maar aan de nieuwe versie moesten we toch even wennen. Niettemin, vergeleken met de afstandsbedieningen die je bij doorsnee AV-apparatuur krijgt spreek je hier echt wel van iets luxueus. Het ding werkt bovendien via Bluetooth 5.0, wat betekent dat je de Apple TV gerust ergens in een kast of zelfs achter een tv-scherm kunt verstoppen en toch nog bedienen. Het bereik van de remote is echt heel groot. Best wel handig is dat deze remote ook IR-commando’s kan leren van een ander apparaat.

Goed om te weten: je kunt de speler eveneens via een iPad of iPhone bedienen. Je moet daar niets speciaal voor doen, de nodige knoppen verschijnen automatisch als je het snelmenu oproept. Heel handig is dat je via je mobiel toestel makkelijk tekst kunt invoeren. Een wachtwoord of logingegevens van Disney+, dat doe je liever op deze manier dan via de remote. 

Iets gelijkaardig heb je niet voor Android. Als je dat belangrijk vindt, kies je misschien wel beter voor een nVidia Shield, Google Chromecast met Google TV of een andere Android-speler. Die toestellen kun je allemaal makkelijk bedienen via een Google-app.

Apple-diensten

Je kunt de Apple TV gebruiken zonder verder in te tekenen op Apple-diensten. Tot voor kort kreeg je bij aankoop van een Apple TV een jaarabonnement op Apple TV+ erbovenop, maar dat is nu herleid tot drie maanden. Spijtig, want hoewel het aanbod van Apple TV+ nogal beperkt is hebben ze wel interessante docu’s voor muziekliefhebbers die bovendien met Dolby Atmos zijn uitgerust. De Billy Eilish- of Bruce Springsteen-documentaires zijn bijvoorbeeld echt wel de moeite, en ook ‘Watch The Sound’ met Mark Ronson een boeiende reeks over het gebruik van muziektechnieken zoals autotune of sampling.

Apple TV+ is een soort Netflix-light, maar er is ook nog het aparte filmaanbod dat je via Apple kunt huren of kopen. Je vindt hier de nieuwste titels in zeer hoge kwaliteit, net zoals bij concurrerende diensten als Google Play of Rakuten. Het verschil is dat de kwaliteit echt goed is (al blijven Ultra HD Blu-rays nog net beter) en dat de film ook echt in een soort Blu-ray-omgeving worden gepresenteerd (iTunes Extra’s), incluis hoofdstukken, meerdere soundtracks en extra’s. Die zaken mis je toch vaak bij de concurrentie.

We kochten bijvoorbeeld ‘V for Vendetta’ voor enkele euro’s, en kregen zo ook een reeks interviews en korte filmpjes over het design, en een videoclip van Cat Power extra cadeau. Bij ‘Joker’ konden we rekenen op een versie met commentaar van de regisseur, een filmpje over de make-up van de malafide grappenmaker en een interessante docu over het personage. Als je schijfjes mist maar ook weer geen zin hebt in het gedoe van een schijfjesspeler, dan vind je hier de enige manier om een gelijkaardige ervaring te krijgen.

En dan is er nog Apple Music. We hebben er uitgebreid over geschreven, via de Apple TV heb je een makkelijke weg om de vele muziek in Dolby Atmos Music af te spelen via een AV-receiver of soundbar. Zelf vinden we dat boeiend, maar ook als je stereo verkiest geeft de Apple TV je een visueel leuke manier om muziek te selecteren en lossless af te spelen. Het hi-resaanbod kan je vooralsnog niet afspelen via dit kastje, omdat de output beperkt is tot cd-kwaliteit.

Conclusie

Omdat de Apple TV 4K nu eenmaal een Apple-product is, zijn er zekere beperkingen waar je rekening mee moet houden. Het afspelen van eigen videobestanden bijvoorbeeld, vereist dat je een aparte app moet zoeken. De kans is groot dat je daarvoor zal moeten bijbetalen. Hetzelfde geldt ook voor zaken als Apple Music, Apple TV+ of Apple Arcade. Dat kan het prijskaartje een heel stuk meer aandikken, zoals altijd als je werkt met diensten en abo’s. Een fact of life anno 2021.

Los daarvan is de Apple TV 4K een zeer goede mediaspeler, vooral voor streaming video maar ook voor audio. Het werkt goed samen met andere AV-toestellen, wat het bovendien een makkelijke bron maakt om in je systeem op te nemen. Bovenal is het gebruiksvriendelijk – een mooie upgrade om een oude tv of projector helemaal slim te maken.

Apple TV 4K (2021)
189 euro | www.apple.com
Beoordeling 4,5 op 5