Dankzij een reeks zeer betaalbare DAC's heeft EarMen op korte tijd veel fans verworven. Maar het Servisch-Amerikaanse merk heeft niet alleen ambities in het budgetsegment, het wil ook sterk staan in de high-end. Met een compacte 'stack' bestaande uit de Tradutto DAC, de CH-Amp-hoofdtelefoonversterker én een aparte voeding maakt Earmen in elk geval een zeer indrukwekkende entree.
EarMen
EarMen zal geen onbekende zijn voor lezers die wat dieper in het hoofdtelefoongebeuren zitten. Het is dan ook geen nieuw merk. Ook op HIFI.NL komt het wel vaker langs, onder meer met een test van de TR-Amp enkele jaren geleden. Het bedrijf verwierf z’n naam met een reeks betaalbare DAC’s in USB-stickformaat, allemaal voorzien van een vogelnaam. Denk ‘Eagle’ of ‘Colibri’, dat zijn de recentste modellen.
Mooie producten allemaal, wat misschien verrassend is als je het bedrijf niet kent en daarom nonchalant in het rijtje plaatst van de vele Chinese headfi-merken die recent opstonden. EarMen is echter een zusterbedrijf van Auris Audio, beter bekend voor zijn elegante buizenversterkers en – sinds kort – knappe platenspelers. Auris is Servisch, EarMen zit deels in dat Europees land, deels in de Verenigde Staten.
EarMen focust zich bovendien voornamelijk op draagbare, compacte apparaten voor hoofdtelefoonliefhebbers. Laat dit systeem nu net de uitzondering op die regel zijn, want deze stack van aparte toestellen is bedoeld om een vaste plaats naast je computer of streamer te krijgen. De Tradutto DAC en CH-Amp zijn meteen ook de hoogste modellen die EarMen in huis heeft.
Een echt torentje
Het systeem dat we in deze review bekijken is dus iets bijzonders. Neen, niet enkel omdat het een EISA Award opgespeld kreeg als Headphone System van het jaar. Maar wel omdat het echt een ‘stack’ is, een stapeltje van apparaten toestellen die gemaakt zijn om bij elkaar te passen. Je kunt natuurlijk die Tradutto DAC gebruiken met een andere hoofdtelefoonversterker of de CH-Amp met een andere DA-converter huwen. Maar qua functie en uiterlijk past dit EarMen-duo net heel goed bij elkaar. Ook visueel. Zet alle toestellen op elkaar en je eindigt met een mini-toren die perfect naast je computer of op een tafeltje in de luisterhoek geparkeerd kan worden.
Vandaar ook de keuze voor ‘Headphone System’ door de EISA-organisatie (waar ook HIFI.NL lid van is), in plaats van iets als ‘DAC’ of ‘Headphone Amplifier’. De toestellen los gebruiken kan, maar als een geheel presteren ze het sterkst. En je krijgt iets dat er heel strak uitziet, in plaats van het gebruikelijke allegaartje van apparatuur dat bij vele head-fi-fans staat te blinken. In die zin is het EarMen-systeem vergelijkbaar met pakweg wat dCS doet met de Lina-toestellen. Al spreek je daar van een systeem dat vele, vele malen duurder is dan dit torentje.
Het EarMen-systeem dat we bekijken bestaat uit de Tradutto DAC en de CH-Amp. Aanvankelijk lagen ze in de winkel voor 699 respectievelijk 1.199 euro. Een pittig prijsverschil, denk je dan misschien. Inmiddels kregen we het goede nieuws van importeur Music2 dat beide toestellen sterk verlaagd in prijs worden. De Tradutto kost inmiddels 499 euro en de CH-Amp 999 euro.
En een verschil is er ook qua verpakking, want de CH-Amp versterker komt in een behoorlijke zware doos. Maar zowel het prijsverschil als het verschil qua omvang van de verpakking komt omdat de CH-Amp gebundeld wordt met een aparte lineaire voeding, de PSU-3. Deze is krachtig genoeg om zowel de versterker als de DAC van gestabiliseerde stroom te voorzien, wat kan met de meegeleverde kabels.
Dat EarMen een betere voeding meelevert vinden we in elk geval bijzonder positief. Meestal moet je als head-fi-liefhebber nog op zoek naar een aftermarket-oplossing als je iets met stroom wil doen, hier zit het mee in de doos. En past de voeding in z’n passende behuizing ook gewoon netjes in het systeem.
Strikt genomen hoort in het torentje nog een toestel thuis: de Staccato-streamer, gebaseerd op een StreamUnlimited-module. Voeg deze toe en je spreekt over een systeem dat helemaal compleet is. De EarMen-streamer is echter minder goed beschikbaar, dus nemen we hem in dit verhaal niet mee. Ook de Staccato deelde in recente prijsverlaging, want de streamer kost nu 299 euro - tot einde voorraad.
Uit een blok aluminium
We spreken nu constant over een torentje, maar wat betekent dat concreet? Met een voetafdruk van 15 x 15 cm neemt elk toestel sowieso weinig plaats in. De hoogte van zowel de Tradutto DAC als de CH-Amp is ongeveer 3 cm, de PSU-3-voeding is ongeveer het dubbele daarvan. Ook qua gewicht tik de voeding heel wat meer aan, dat is logisch. Zet je de drie op elkaar, spreek je over iets dat ongeveer 15 cm hoog is. Elk toestel bezit namelijk wat forsere voeten die het ontkoppelen van vibraties.
Dankzij de geringe hoogte en de strakke lijnen spreek je over een systeem dat heel gestroomlijnd overkomt. Elk toestel zit in een aluminium behuizing dat uit een blok metaal is gefreesd. Dat zorgt voor een naadloze look en moet de elektronica binnenin beter afschermen van interferentie. Het zit ‘em ook in kleine details die het premiumgehalte verhogen, zoals toetsen die bijna gelijkliggen met het voorpaneel en hoofdtelefoonuitgangen die verzonken zijn. Als je dan een koptelefoon insteekt, lijkt de jackstekker net uit de behuizing te komen. Zowel de Tradutto als de CH-Amp komen met kleine OLED-displays die informatie tonen in witte tekens. Heel veel valt er niet te zien, al kun je in een oogopslag zien welke ingang geselecteerd is en in welke kwaliteit audio wordt aangeleverd.
Tijdens het testen plaatsten we het systeem naast onze iMac 27-inch, waar de EarMen-toren helemaal niet overheersend overkwam. Of veel plaats innam, wat soms bij tests van hoofdtelefoonversterkers wel een dingetje is. Dat is zeker een aantrekkelijk punt aan dit systeem.
Met kabel of liever draadloos?
De Tradutto DAC is gebaseerd op de ES9038Q2M-chip, waardoor het nagenoeg alle hi-resmateriaal kan afspelen. Je kunt er via de USB klasse B-aansluiting die je gebruikt om te verbinden met een streamer of een computer PCM-audio (tot 768 kHz/32-bit) en DSD-stromen (tot DSD512) naartoe sturen. Bij deze ESS-chip zijn er zeven filters ingebouwd, maar EarMen verkiest om het toestel vast te zetten op één ervan. Dat is een bewuste keuze, wellicht om de DA-conversie zo ‘zuiver’ mogelijk te houden. Het streven naar een conversie die zo accuraat mogelijk is, is meteen de rode draad doorheen het technische design. Onder meer door een goede klokoplossing is jitter sterk beperkt, en dankzij de aparte voeding legt de Tradutto sterke geloofsbrieven neer.
De DAC kun je ook op andere manieren van digitale muziekdata voorzien. Achter vind je nog een optische aansluiting en een coaxiale ingang, bijvoorbeeld om een cd-speler aan te sluiten. Er is ook oog voor hoe veel mensen tegenwoordig muziek luisteren: draadloos. De bekabelde ingangen laten toe om in hoge kwaliteit muziek af te spelen, de Bluetooth-optie op de Tradutto is er dan weer om snel te kunnen luisteren. Met de kwaliteit valt het trouwens goed mee. Dankzij de ondersteuning voor betere codecs (incluis aptX HD en Adaptive) klinkt het beter dan bij doorsnee Bluetooth-verbindingen.
Een krachtig ding
De CH-Amp gebruikt een versterkerdesign op basis van Texas Instruments OPA1612 opamps dat poogt kracht met snelheid te verenigen. Dat lukt vrij goed, want het presenteert mooie specificaties op vlak van S/N en harmonische vervorming. Het is zonder twijfel een gespierd ding: voor een koptelefoon van 32 Ohm is er meer dan een watt beschikbaar. Maar ook voor taaiere modellen met een heel hoge impedantie van 300 of 600 Ohm is er voldoende kracht voorhanden. Je hebt daarbij de keuze uit een Low- of High-gainsetting – die laatste is echt wel krachtig. Zelfs bij de Beyerdynamic DT1990 of de Sennheiser HD 660S2 hadden we niet de neiging om er naar over te schakelen. Er zijn natuurlijk in het high-endsegment enkele hoofdtelefoons die echt veel vragen; maar ze zijn zeldzaam en we vermoeden dat je met de CH-Amp niet snel in de problemen komt.
Een hoofdtelefoon aansluiten kan op de 6,3-mm jackaansluiting of de gebalanceerde 4,4-mm Pentaconn-uitgang. Heb je koptelefoons met XLR4-stekkers, wat tot voor kort wel de norm was voor gebalanceerde modellen? Dan moet je investeren in een adapter. Voor enkele tientjes ben je op dat vlak wel gesteld.
Bij beide uitgangen bedraagt de uitgangsimpedantie minder dan 1 Ohm. Uitstekend, want dat is belangrijk als je hoofdtelefoons of in-ears aansluit die zelf een heel lage impedantie bezitten. Dat kan probleemloos op de CH-Amp, zonder dat de klankkarakteristieken van de IEM’s worden aangetast. Wel de Gain-setting op Low houden, want de keuze voor High zorgt voor een veel luider signaal.
Hoewel het primair bedoeld is als hoofdtelefoonversterker, heeft de CH-Amp alles aan boord om te functioneren als voorversterker voor actieve speakers. Het lonkt daarmee misschien naar pro-gebruikers die hoofdtelefoons afwisselen met luisteren via monitors. Pre-outputs zijn er in elk geval als cinch en als gebalanceerde 4,4-mm uitgang.
Gebalanceerd is een goed idee
De Tradutto DAC en de CH-Amp zijn gebalanceerde designs, wat garant zou moeten staan voor een goede kanaalscheiding en lage ruis. Het is dan ook logisch om de twee apparaten gebalanceerd te koppelen. Dat kan, al zal je vruchteloos zoeken naar de XLR-aansluitingen waarmee je traditioneel hifi-apparatuur gebalanceerd aansluit. Daarvoor zijn de Earman-apparaten gewoonweg te slank. In de plaats koos de fabrikant voor een 4,4 mm Pentaconn-aansluiting aan elke kant.
De Pentaconn-stekker is natuurlijk in de headfi-wereld helemaal niet nieuw of ongewoon. Onder meer Sennheiser rust zijn betere hoofdtelefoons er mee uit. Het is wel wat ongewoner dat je het ziet als een interlink, maar ook daar zijn er andere voorbeelden te vinden. De iFi Audio NEO Stream bijvoorbeeld, gebruikt eveneens een Pentaconn-uitgang. Hoe dan ook, je zal wel zelf een Pentaconn-naar-Pentaconn-kabel moeten aanschaffen als je de twee EarMens met elkaar wil verbinden. Gebalanceerd dan, want via een single-ended cinch-kabel lukt het ook. We zouden aanraden om toch het gebalanceerde pad te volgen, zo’n kabel kost niet zoveel en is snel op te sporen. Het levert echt iets op, ook als je op het einde van de rit je koptelefoon ongebalanceerd aansluit.
Een remote voor ze allemaal
Dat EarMen de CH-Amp en de Tradutto als één systeem ziet, blijkt ook uit de remote die bij de versterker zit. Het is een klein metalen ding, heel degelijk afgewerkt en voorzien met knoppen die zowel de DAC als de CH-Amp bedienen. Heel handig als je languit in je luie stoel zit te luisteren, met een lange hoofdtelefoonkabel tussen jou en de versterker.
De fabrikant toont met de remote ook oog te hebben voor details. Waar je vaak bij metalen remote moet knoeien met schroefjes als je een nieuwe batterij wil steken, moet je de deze afstandsbediening gewoon even aan een USB-C-telefoonlader hangen.
Mocht je enkel voor de Tradutto kiezen: deze komt ook met een metalen remote, maar enkel voor de DAC zelf.
Even neutraal als Zwitserland
Luisteren naar dit -systeem is luisteren naar een fraaie, vloeiende DA-conversie in combinatie met een neutrale versterkingsgedeelte. De CH-Amp is op dat laatste vlak indrukwekkend. Ook bij andere bronnen dan de Tradutto, zoals een Astell & Kern KANN-muziekspeler die we gebalanceerd aansluiten, valt op hoe eerlijk deze versterking wel is. Kleuring – laat staan vervorming – daar is geen sprake van. In combinatie met z’n lage uitgangsimpedantie en hoge vermogen, spreek je daarom om een versterker die vooral de hoofdtelefoon laat spreken. Als je meerdere koptelefoons of IEM’s bezit, dan is dat wellicht omdat ze elk hun eigen sound hebben en je graag wisselt tussen elk. Dan is een versterker met deze neutraal-als-Zwitserland-eigenschap precies wat je wil. Langs de andere kant: de EarMen-toren gaat niet een slechte koptelefoon (of eentje met een sound dat je niet lust) opeens beter doen klinken. Eerlijk is eerlijk.
Japanse progmetalformatie Mono samen op podium met een symfonisch orkest? Zo absurd is het idee niet, en dat is ook precies wat er gebeurde in 2019 toen Mono z’n twintigste verjaardag vierde. Spelend via Roon, krijgen we op een paar MrSpeakers (nu: Dan Clark Audio) Ether CX-hoofdtelefoons. Er is kracht genoeg om de planar-magnetic-drivers aan te sturen, waardoor de graduele opbouw in ‘After You Comes The Flood’ op ‘Beyond the Past: Live In London’ nooit stilvalt. De fijnzinnige intro neemt snel plaats in voor een muur van geluid en veel powerchords. Echt taai is de Ether CX niet om aan te sturen, maar het is wel fijn dat de CH-Amp voldoende reserves heeft zodat het dynamische goed bewaard blijft. We luisteren op Low-gain en de volumeregeling staat maar op 12 (van 30)… er zit duidelijk nog heel veel potentieel in deze kleine kastjes. Interessant ook om de vergelijking te maken tussen de DAC in de A&K-speler (die streamt via Roon Ready) en de Tradutto (verbonden via USB met de iMac), want via de -converter krijgen we toch meer detail en beeldvorming binnen. Het live-karakter van het Mono-album schemert net meer door met de Tradutto.
Over dat oog voor detail gesproken: EarMen is niet vergeten dat sommige headfi-fans graag tijdens dezelfde luistersessie wisselen van hoofdtelefoons. Dat kan gevaarlijk zijn, want als je gaat van een moeilijkere naar een makkelijkere aan te sturen hoofdtelefoon kan er opeens een stevig volumeverschil zijn. Als het dan gaat om een wissel naar een IEM die al in je oren steekt… minder leuk.
Gelukkig schakelt de CH-Amp altijd het volume naar 0 als je een koptelefoon uittrekt. Tien op tien qua gehoorbescherming dus, en het doet ons afvragen waarom niet meer hoofdtelefoonversterkers deze feature hebben (buiten de CH-Amp zijn we het nog maar twee maal tegenkomen, onder meer op een oudere TEAC).
Op papier het de -systeem prima geschikt om met IEM’s te luisteren. In de praktijk lukt dat heel goed met de Meze Audio Rai Penta’s met een gebalanceerde kabel. Hoewel we bij deze gevoelige in-ears een tikje ruis bespeuren, valt dat helemaal weg bij de fijne opname op ‘Light, Dark, Light Again’ van de Australische Angie McMahon. Het doet soms denken aan de Cowboy Junkies, ‘Fireball Whiskey’ is dan weer heel wat complexer. Met de easy listening-attitude van de Meze’s en een mooie lading microdetail (de lichte pianoklanken in de achtergrond, de bijna onhoorbare akoestische gitaar) geleverd door de Tradutto, is het een nummer dat heel knap binnenkomt. Dat fijn microdetail en de goede kanaalscheiding zorgt er ook voor dat je heel goed de immense kathedraalruimte ervaart bij de tracks op ‘The New Organ at St. Stephen’s Cathedral, Vienna’.
Je moet misschien echt wel een orgelfan zijn om ernaar te blijven luisteren, maar op de Meze’s doen we het toch. De vingervlugheid van kerkorganist Reymaier op Bachs ‘Toccata and Fugue’ wordt zo betoverd overgebracht, van wolligheid of sloomheid geen spoor. Ook de allerdiepste tonen worden aangeraakt, wat toch een versterker kan uitdagen. Via het -systeem blijft de performance echter volledig in balans. Ook aan de bovenkant, want is er ook geen sprake van een té analytische presentatie. Het is gewoonweg net goed.
Heel betrokken en 'in' de muziek zitten we bij ‘Holy Lands’ van meesterdrummer Makaya McCraven. De aandacht ligt nochtans niet bij de percussie, hoe ingewikkeld het ook mag zijn, maar wel bij de harp die over de complexe ritmes heen vloeit als water. Er valt veel te verwerken als luisteraar, maar stressvol is het niet. Dat is de kracht van lage vervorming en een gebalanceerd design. Voor een systeem dat betrekkelijk betaalbaar in de markt wordt gezet, is dit een zeer knappe prestatie.
Conclusie
Het uithangbord van dit EarNen-systeem had kunnen zijn: het kleine formaat en het strakke design, beide zaken die perfect passen bij luisteren aan de computer. De Tradutto is echter een bovengemiddelde goede DAC, zeker als je rekening houdt met de prijs. De CH-Amp op zijn beurt is een neutrale en krachtigere weergever die nagenoeg elke hoofdtelefoon aankan én ook met gevoelige IEM’s van wanten weet. De combinatie van de twee met de meegeleverde lineaire voeding levert een meeslepend systeem op dat zeker headfi-liefhebbers met meerdere koptelefoons veel plezier zal leveren. Waarom ‘meerdere’? Net omdat weinig kleuring toevoegt en uitstekend aanstuurt, is de -toren heel geschikt om te genieten van wat elk hoofdtelefoonmodel eigen maakt en te bieden heeft. Iets voor fijnproevers, dus, en met de nieuwe lagere prijzen een regelrechte aanrader.
EarMen Tradutto DAC
699 euro | www.music2.nl
Beoordeling 4,5 op 5
EarMen CH-Amp
1.199 euro | www.music2.nl
Beoordeling 4,75 op 5
